Obstruent
Głoska tworzona poprzez przesłonięcie przepływu powietrza
Obstruent (in. spółgłoska właściwa) – niebędąca sonorantem, wymawiana ze zwarciem lub silnym zbliżeniem narządów mowy, bądź też z taką kombinacją powyższych artykulacji, że wytworzenie szczeliny bezpośrednio po zwarciu zapobiega plozji[1]. Przykładami obstruentów w języku polskim mogą być:
- zwarto-wybuchowe /t/: tata /ˈtata/
- szczelinowa z retrofleksją /ʂ/[a]: szyba /ˈʂɨba/
- zwarto-szczelinowe z retrofleksją /ʈ͡ʂ/: czysta /ˈt͡ʂɨsta/
Z natury obstruent jest niezgłoskotwórczy (nie stanowi ośrodka sylaby), natomiast w niektórych językach może samodzielnie tworzyć morę, np. w języku japońskim pierwsze t w 3-morowym wyrazie „katta”.
Uwagi
edytuj- ↑ Wielu polskich językoznawców opisuję tę głoskę jako spółgłoskę szczelinową zadziąsłową /ʃ/, jednak Hamman 2004 ↓ zaznacza, że głoska ta jest głoską retrofleksyjną
Przypisy
edytuj- ↑ Ostaszewska i Tambor 2012 ↓, s. 35.
Bibliografia
edytuj- Danuta Ostaszewska, Jolanta Tambor: Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-14896-6.
- Silke Hamman. Retroflex fricatives in Slavic languages. „Journal of the International Phonetic Association”. 34 (1), s. 53–67, 2004. DOI: 10.1017/S0025100304001604. (ang.).