ORP Rolnik
ORP Rolnik – mała korweta rakietowa projektu 1241RE Mołnija, w kodzie NATO: Tarantul-I. Okręt został wybudowany w Stoczni Rzecznej w Rybińsku dla marynarki wojennej ZSRR. Został nabyty dla Polskiej Marynarce Wojennej wraz z trzema bliźniaczymi jednostkami i wszedł do służby 4 lutego 1989 roku. Nosił stały numer burtowy 437.
 Mały okręt rakietowy typu Tarantul I na tle Gdyni. | |
| Klasa |
mały okręt rakietowy |
|---|---|
| Projekt | |
| Oznaczenie NATO |
Tarantul I |
| Historia | |
| Stocznia |
Stocznia Rzeczna, Rybińsk |
 Marynarka Wojenna
| |
| Wejście do służby |
4 lutego 1989 |
| Wycofanie ze służby |
3 grudnia 2013 |
| Los okrętu |
Złomowany w 2020 roku[1] |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
pełna - 455 ton |
| Długość |
56,90 m |
| Szerokość |
10,20 m |
| Zanurzenie |
2,20 m |
| Napęd | |
| 2 turbiny gazowe, marszowe DM76 o mocy po 4000 KM każda oraz 2 turbiny gazowe, szczytowe PR77 o mocy po 12000 KM; napędzających 2 śruby napędowe | |
| Prędkość |
43 węzły |
| Zasięg |
2200 mil morskich |
| Uzbrojenie | |
| 4 wyrzutnie pocisków woda-woda P-21/P-22, 1 uniwersalna armata 76,2 mm AK-176M, 2 działka przeciwlotnicze 30 mm AK-630M, 1 wyrzutnia MTU-4US rakiet przeciwlotniczych Strzała-2M | |
| Załoga |
45 ludzi |
Początkowo wchodził w skład nowo utworzonej samodzielnej grupy okrętów rakietowych. Z czasem został włączony do 3. Flotylli Okrętów i przydzielony do 2. dywizjonu Kutrów Rakietowo-Torpedowych. Po wycofaniu ze służby większości kutrów rakietowych projektu 205, w 2004 roku okręt wszedł do Dywizjonu Okrętów Rakietowych. Ostatnim przydziałem jednostki był Dywizjon Okrętów Bojowych.
Okręt ze względu na swoje niewielkie wymiary i wyporność zaliczany był do klasy małych korwet, natomiast w Polsce klasyfikowany był jako mały okręt rakietowy. Jednostka napędzana była dwoma turbinami gazowymi. Napęd szczytowy DR 77 o maksymalnej mocy 12 000 KM dla każdej turbiny pozwalał na osiągnięcie prędkości powyżej 43 węzłów, co czyniło okręt jednym z najszybszych w tej klasie na Morzu Bałtyckim. Załogę stanowiło 45 oficerów i marynarzy. ORP "Rolnik" był jednostką silnie uzbrojoną przeciw innym okrętom. Jego podstawową broń stanowiły rekiety przeciw okrętowe typu P-21/P-22. W czasie służby z jego pokładu wystrzelono 33 pociski tego typu. Uzbrojenie przeciw statkom powietrznym było słabsze, a pogarszał je brak radaru wykrywania obiektów powietrznych.
Jednostka w czasie swojej służby wielokrotnie uczestniczyła w międzynarodowych manewrach i ćwiczeniach na Bałtyku m.in. "Baltops", "Passex". Ze służby okręt został wycofany 3 grudnia 2013 roku.
Zamówienie i budowa
edytujZadowalające wyniki z eksploatacji kutrów rakietowych projektu 205 spowodowały, że Marynarka Wojenna ZSRR rozpoczęła poszukiwania ich następców. Założenia taktyczno-techniczne nowych okrętów rakietowych zostały opracowane w 1965. Zakładały one wyposażenie jednostek w nowy system rakietowy, przy wyporności sięgającej 400-500 ton. Koncepcję opracowania okrętów powierzono CKMB Ałmaz. Pracę pod kierownictwem E.I. Juchnina rozpoczęto w 1969.
Okręt został zbudowany w Rybińskiej Stoczni Rzecznej. Numer stoczniowy 01722. Nosił radzieckie oznaczenie R-833. Zakupiony za ruble transferowe.
Opis konstrukcji
edytujPrzebieg służby
edytujJest to eksportowa wersja projektu 1241 RE, a Polska była pierwszym odbiorcą tej wersji. Wszedł do służby 4 lutego 1989 roku. Matką chrzestną jednostki została dyrektor przodującego PGR w Lubaniu Agata Piernicka[2]. Pierwszym dowódcą ORP Rolnik został mianowany por. mar. Dariusz Baranowski. Głównym zadaniem jednostki była ochrona wybrzeża od strony morza.
ORP „Rolnik” wraz z drugim bliźniakiem ORP „Metalowiec” wchodził w skład dywizjonu Okrętów Bojowych 3. Flotylli Okrętów w Gdyni. Bliźniaczymi jednostkami w PMW były ORP „Górnik” i ORP „Hutnik”. Do lutego 2009 ORP „Rolnik” wystrzelił 32 rakiety i przebył ponad 50 tysięcy Mm[3], ogółem wystrzelił 33 rakiety[4]. 3 grudnia 2013 roku w Porcie Wojennym w Gdyni odbyła się ceremonia opuszczenia bandery i wycofania okrętu ze służby[4]. W Kwietniu 2020 roku jednostka została zezłomowana w stoczni Vistal w Gdyni. [5]
Dowódcy okrętu
edytujLista dowódców:[3]
- por. mar. Dariusz Baranowski (1989-1992)
- por. mar. Jacek Gąsiorowski (1992-1996)
- kpt. mar. Krzysztof Łomnicki (1996-2000)
- por. mar. Przemysław Fuksa (2000-2005)
- kmdr ppor. Artur Kołaczyński (2005-2006)
- kmdr ppor. Krzysztof Grunert (2006-2008)
- kpt. mar. Mariusz Oller (2008-2013)
Dane techniczne
edytujWyposażenie radiolokacyjne
edytuj- stacje radiolokacyjna wykrywania celów Garpun-E (NATO: „Plank Shave”)
- stacje radiolokacyjna kierowania ogniem MR-123 (NATO: „Bass Tilt”)
- radar nawigacyjny Peczora-1
Uzbrojenie
edytuj- system rozpoznania swój-obcy Nichrom-RR
Przypisy
edytuj- ↑ Twitter [online], mobile.twitter.com [dostęp 2020-07-09].
- ↑ 20 lat Rolnika. mw.mil.pl, 2009-02-04. [dostęp 2017-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)].
- ↑ a b Urodziny okrętów. „Morze, Statki i Okręty”. 3/2009. XIV (87), s. 15
- ↑ a b Opuszczenie bandery na dwóch okrętach rakietowych MW. mw.mil.pl, 3 grudnia 2013. [dostęp 2013-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 marca 2016)].
- ↑ https://www.naszbaltyk.com/morskie-kadry-antka/4153-dluga-agonia-ostatnich-tarantulwww.naszbaltyk.com/morskie-kadry-antka/4153-dluga-agonia-ostatnich-tarantul
Bibliografia
edytuj- Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995: okręty, samoloty i śmigłowce, uzbrojenie, organizacja. Wyd. I. Warszawa: Lampart & Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej, 6. ISBN 83-86776-08-0.