OKl101
OKl101 – polskie oznaczenie saksońskiego parowozu tendrzaka osobowego serii XIV HT.
.JPG) Niemiecka lokomotywa 75 515 | |
| Producent |
Sächsische Maschinenfabrik, Chemnitz |
|---|---|
| Lata budowy |
1911-1921 |
| Układ osi |
1'C1' |
| Wymiary | |
| Masa pustego parowozu |
60,1 t |
| Masa służbowa |
76,7 t |
| Długość |
12 415 mm |
| Rozstaw osi skrajnych |
8700 mm |
| Średnica kół napędnych |
1590 mm |
| Średnica kół tocznych |
1065 mm |
| Napęd | |
| Trakcja |
parowa |
| Ciśnienie w kotle |
12 at |
| Powierzchnia ogrzewalna kotła |
122,3 m² |
| Powierzchnia przegrzewacza |
36,2 m² |
| Powierzchnia rusztu |
2,30 m² |
| Średnica cylindra |
550 mm |
| Skok tłoka |
600 mm |
| Parametry eksploatacyjne | |
| Moc znamionowa |
723 kW |
| Prędkość konstrukcyjna |
75 km/h |
Historia
edytujParowozy serii XIV HT produkowano w latach 1911-1921, początkowo dla kolei saksońskich Königlich Sächsische Staatseisenbahnen. Parowozy prowadziły pociągi pasażerskie. Ogółem powstało 106 sztuk: 95 w latach 1911-1918, w kilku nieznacznie różniących się seriach, po czym jeszcze 11 sztuk w 1921 roku, już dla kolei niemieckich[1]. Nosiły one pierwotnie numery od 1801 do 1906. Po przejęciu przez koleje niemieckie Deutsche Reichsbahn przemianowano je na serię (Baureihe) 755, z numerami od 75 501 do 75 588[1]. Większość lokomotyw służbę w Niemczech zakończyła pod koniec lat 60. XX w., ostatnia została wycofana w 1977 roku. Dwie zachowano do celów muzealnych (75 501 i 75 515)[1].
Po I wojnie światowej PKP eksploatowały 11 parowozów saksońskich oznakowanych jako OKl101. Parowozy prowadziły pociągi pasażerskie na południu i w centralnej Polsce. Parowozy znajdujące się na polskich oraz francuskich kolejach w czasie II wojny światowej były eksploatowane na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Po wojnie prowadziły pociągi na kolejach niemieckich[2].
Po zakończeniu II wojny światowej na PKP powrócił jeden parowóz OKl101, który zakończył służbę w 1949 roku[3] (według niektórych publikacji, do Polski powróciły ogółem 3 lokomotywy[4]).
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Manfred Weisbrod: Sachsen-Report Bd. No 4. Güterzuglokomotiven und Tender der K.S.St.E.B., Hermann Merker Verlag, 1996, ISBN 3-89610-001-7, s. 60-65 (niem.).
- ↑ Klaus Eckert: 1000 lokomotyw. Ożarów Mazowiecki: Firma Ksiegarska Jacek i Krzysztof Olesiejuk – Inwestycje, 2007. ISBN 978-83-7512-297-8.
- ↑ Paweł Terczyński: Atlas parowozów. Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, Poznań 2003, ISBN 83-901902-8-1. s. 94.
- ↑ Jan Piwowoński: Parowozy kolei polskich, WKiŁ, Warszawa 1978, s. 230.
Bibliografia
edytuj- Ingo Hütter, Reimar Holzinger: Die Lokomotiven der PKP 1918–1939, DGEG, Hövelhof 2007, ISBN 978-3-937189-27-7.
- OKl101.
- Former PKP Locomotives [online] [dostęp 2012-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-16] (ang.).