Nutuk
Nutuk – mowa wygłoszona przez Mustafę Kemala na zjeździe Republikańskiej Partii Ludowej w dniach 15–20 października 1927[1].
Była podzielona na sześć przemówień[2]. Trwała łącznie 36 godzin i 33 minuty[3]. Kemal przedstawił w niej swoją wizję historii tureckiego ruchu wyzwoleńczego (od lądowania w Samsunie w maju 1919); omówił także pierwsze lata Republiki. Skupił się przede wszystkim na okresie do powstania Postępowej Partii Republikańskiej w listopadzie 1924[4], której członków – swoich przeciwników politycznych – poddał ostrej krytyce[5], przedstawiając ich jako osoby pozbawione kompetencji i zdrajców[4].
Mowa Kemala stała się podstawą tureckiej historiografii okresu od 1919 do 1927[4]. W latach 1928–1929 tekst został przetłumaczony na język niemiecki, francuski i angielski[4]. Jest również ważnym symbolem kemalizmu (po zamachu stanu z 1960 wojskowi, którzy doprowadzili do obalenia rządu nakazali wyemitowanie całego Nutuku w radiu)[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Dariusz Kołodziejczyk: Turcja. Warszawa: TRIO, 2011, s. 325. ISBN 978-83-7436-258-0.
- ↑ Dariusz Kołodziejczyk: Turcja. Warszawa: TRIO, 2011, s. 131. ISBN 978-83-7436-258-0.
- ↑ Alexandre Jevakhoff: Kemal Ataturk Droga do nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2004, s. 318. ISBN 83-88938-80-0.
- ↑ a b c d Erik Jan Zürcher: Turkey: a modern history. I.B.Tauris, 2004, s. 175. ISBN 978-1-85043-399-6. [dostęp 2011-11-10].
- ↑ Dariusz Kołodziejczyk: Turcja. Warszawa: TRIO, 2011, s. 132. ISBN 978-83-7436-258-0.
- ↑ Alexandre Jevakhoff: Kemal Ataturk Droga do nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2004, s. 319. ISBN 83-88938-80-0.