Nusrat Fateh Ali Khan

Nusrat Fateh Ali Khan (urdu ‏نصرت فتح على خاں‎; ur. 13 października 1948 w Faisalabadzie, zm. 16 sierpnia 1997) – pakistański śpiewak, znany przede wszystkim jako wykonawca qawwali – religijnego śpiewu, który rozwinął się na gruncie sufizmu, mistycznego nurtu w islamie. Urodził się w Faisalabadzie w Pakistanie. Wywodził się z rodziny, której członkowie od wielu pokoleń specjalizowali się w qawwali.

Nusrat Fateh Ali Khan

Nusrat Fateh Ali Khan
Data i miejsce urodzenia	13 października 1948 Faisalabad, Pakistan
Data śmierci	16 sierpnia 1997
Gatunki	world music, qawwali
Powiązania	Peter Gabriel, Massive Attack, Pearl Jam, Michael Brook

Nusrat Fateh Ali Khan przyczynił się do rozwoju formy qawwali. Chociaż najprawdopodobniej nie był pierwszym, który tego próbował, spopularyzował łączenie techniki qawwali ze śpiewem khayal. W dużym uproszczeniu polega to na improwizacjach solowych w technice sargam: zamiast słów śpiewa się nazwy nut tworzących melodię, na podobnej zasadzie jak w zachodniej solmizacji. Próbował również łączyć muzykę qawwali z zachodnimi stylami, takimi jak techno. Współpracował między innymi z gitarzystą Michaelem Brookiem, co dało w efekcie dwa albumy: Mustt, Mustt (1990) oraz Night Song (1996). Na pierwszej z tych płyt zamieszczono także dance'owy remiks pieśni Mustt, Mustt przygotowany przez Massive Attack.

Artysta współpracował również z Peterem Gabrielem, czego efektem był między innymi album Passion z 1989, zawierający kompozycje stworzone do filmu Martina Scorsese Ostatnie kuszenie Chrystusa, obecność na płycie Passion – Sources oraz albumy wydawane przez wytwórnię Petera Gabriela Real World, m.in. Shahen-Shah, The Last Prophet i inne. W 1995 nawiązał współpracę z Eddie Vedderem i Davidem Robbinsem przy tworzeniu ścieżki dźwiękowej do filmu Przed egzekucją. Jedno z jego nagrań wykorzystał Trent Reznor, kompilując ścieżkę muzyczną do Urodzonych morderców.

Początkom jego kariery poświęcono pakistański film dokumentalny z 1997 pt. Nusrat Has Left the Building... But When?

Występował w zespole m.in. z bratem Farrukh Fateh Ali Khanem, który był wokalistą grającym na harmonium. Po śmierci Nusrata w 1997 liderem zespołu został Farrukh, a obecnie bratanek, Rahat Fateh Ali Khan, który od dzieciństwa był przygotowywany do roli qawwala (wykonawcy qawwali). Zgodnie z tradycją, nauki przekazuje się najstarszemu synowi, jednakże Nusrat nie miał synów.

Na płycie Petera Gabriela Up z 2002 roku dziewiąty utwór Signal To Noise, przedostatni na krążku zawiera obszerną partię wokalną Nusrata Fateha Ali Khana. Utwór został ukończony już po śmierci Nusrata i uzupełniony poprzez nagrania pochodzące z koncertów. Podczas trasy koncertowej Petera Gabriela utwór był wykonywany z odtworzeniem partii Nusrata. Jest to rodzaj hołdu Petera Gabriela dla zmarłego muzyka.

W roku 2007 włoski producent Gaudi nagrał płytę Dub Qawwali, wydaną przez Six Degrees Records, na której śpiew Nusrata został przedstawiony w aranżacjach w stylu dub i reggae. Płyta ta uzyskała nominację do nagrody BBC World Music Award za 2008 w kategorii Club Global.