Wikipedia

Nowi mutanci

Nowi mutanci (oryg. The New Mutants) – amerykański fantastycznonaukowy film grozy na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiedzialny jest Josh Boone, który napisał scenariusz razem z Knate Lee. W rolach głównych wystąpili: Maisie Williams, Anya Taylor-Joy, Charlie Heaton, Alice Braga, Blu Hunt i Henry Zaga.

Nowi mutanci
The New Mutants
Gatunek

superbohaterski
fantastyka naukowa
horror

Rok produkcji

2020

Data premiery

26 sierpnia 2020
26 sierpnia 2020 (Polska)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

94 minuty[1]

Reżyseria

Josh Boone

Scenariusz

Josh Boone
Knate Lee

Główne role

Maisie Williams
Anya Taylor-Joy
Charlie Heaton
Alice Braga
Blu Hunt
Henry Zaga

Muzyka

Mark Snow

Zdjęcia

Peter Deming

Scenografia

Molly Hughes

Kostiumy

Leesa Evans

Montaż

Matthew Dunnell
Robb Sullivan
Andrew Buckland

Produkcja

Simon Kinberg
Karen Rosenfelt
Lauren Shuler Donner

Wytwórnia

20th Century Studios
Marvel Entertainment
Kinberg Genre
The Donners' Company
TSG Entertainment

Dystrybucja

Walt Disney Studios Motion Pictures

Budżet

67 000 000 USD

Strona internetowa

Piątka młodych mutantów odkrywa swoje zdolności i są przetrzymywani w zamknięciu wbrew swojej woli. Próbują uciec i walczą o samych siebie[2].

Jego światowa premiera filmu miała miejsce 26 sierpnia 2020 roku, gdzie zadebiutował między innymi w Polsce i we Francji. Film zarobił w weekend otwarcia ponad 11 milionów dolarów przy budżecie 67 milionów i spotkał się z przeważnie negatywnymi ocenami krytyków. Jest on trzynastą produkcją i zarazem ostatnim film należącym do franczyzy uniwersum filmowego osadzonego w świecie X-Men oraz samodzielnym spin-offem. Boone początkowo planował trylogię, jednak wskutek powrotu praw do ekranizacji do Marvel Studios, plany ten zostały anulowane.

Obsada

edytuj
Osobny artykuł: Lista obsady w filmach uniwersum X-Men (franczyzy 20th Century Fox).
Polski dubbing[3]
• Justyna Kowalska jako Rahne Sinclair / Wolfsbane
• Natalia Kujawa jako Illyana Rasputin / Magik
• Jędrzej Hycnar jako Sam Guthrie / Cannonball
• Kinga Ilgner jako Cecilia Reyes
• Kaja Kozłowska jako Danielle Moonstar / Mirage
• Michał Klawiter jako Roberto da Costa / Sunspot
  • Maisie Williams jako Rahne Sinclair / Wolfsbane, mutantka pochodząca ze Szkocji, która potrafi się przemieniać w wilka. Stara się pogodzić swe zdolności z przekonaniami religijnymi[4].
  • Anya Taylor-Joy jako Illyana Rasputin / Magik, mutantka pochodząca z Rosji, która posiada magiczne zdolności. Jest siostrą należącego do X-Menów Colossusa, który pojawił się we wcześniejszych produkcjach franczyzy[4]. Colbi Gannett zagrała Illyanę jako dziecko[5].
  • Charlie Heaton jako Sam Guthrie / Cannonball, mutant z Kentucky umiejący wzbijać się w powietrze niczym kula armatnia[6].
  • Alice Braga jako Cecilia Reyes, mutantka, która ma zdolność generowania ochronnego pola wokół siebie. Jest lekarzem i opiekunem grupy[7].
  • Blu Hunt jako Danielle Moonstar / Mirage, rdzenna amerykanka, mutantka, która ma zdolność tworzenia iluzji pochodzących z lęków i pragnień ludzkich umysłów[8].
  • Henry Zaga jako Roberto da Costa / Sunspot, mutant pochodzący z Brazylii, który potrafi manipulować energią słoneczną[9].

W filmie ponadto wystąpili: Adam Beach jako William Lonestar, ojciec Danielle Moonstar; Happy Anderson jako pastor Craig Sinclair, fanatyczny ojciec Rahne, który nauczył ją, że jej mutacja jest czymś złym[10]; Thomas Kee jako Thomas Guthrie, ojciec Sama oraz Dustin Ceithamer, który zagrał na planie Smile Mena, a głosu użyczył mu Marilyn Manson[5]. Demon Bear pojawia się w filmie jako postać wygenerowana komputerowo[11].

 
Maisie Williams
(Rahne Sinclair / Wolfsbane)
 
Anya Taylor-Joy
(Illyana Rasputin / Magik)
 
Charlie Heaton
(Sam Guthrie / Cannonball)
 
Alice Braga
(Cecilia Reyes)

Produkcja

edytuj

Rozwój projektu

edytuj
 
Josh Boone, reżyser filmu

Po zakończeniu prac nad filmem Gwiazd naszych wina z 2014 roku, Josh Boone razem z Knate Lee stworzyli komiks z użyciem oryginalnych ilustracji Chrisa Claremonta z serii komiksów New Mutants do przedstawienia historii dla potencjalnej trylogii filmowej. Przedstawili oni swój pomysł Simonowi Kinbergowi, jednemu z producentów serii filmów X-Men, któremu historia się spodobała[12]. W maju 2015 roku 20th Century Fox zatrudniło Boone’a do wyreżyserowania filmu The New Mutants na podstawie scenariusza, który napisał z Lee. Producentami zostali Kinberg i Lauren Shuler Donner[13]. W październiku 2015 poinformowano, że zakończono prace nad scenariuszem[14].

W sierpniu 2016 roku do prac nad scenariuszem dołączyli Scott Neustadter i Michael H. Weber. Zapowiedziano pojawienie się postaci: Danielle Moonstar, Wolfsbane, Sunspota, Cannonballa, Magik i Warlocka[15]. W listopadzie ujawniono, że głównym przeciwnikiem będzie Demon Bear[16].

Przedprodukcja rozpoczęta została w kwietniu 2017 roku[17], a miesiąc później studio ogłosiło oficjalny tytuł The New Mutants oraz datę amerykańskiej premiery zaplanowanej na 13 kwietnia 2018 roku[18]. W maju ujawniono, że Karen Rosenfelt będzie jednym z producentów filmu[4], a Boone poinformował, że film będzie horrorem[2]. Później data amerykańskiej była przesuwana kilkukrotnie[19][20][21].

Casting

edytuj

Pod koniec marca 2016 roku pojawiły się doniesienia, że w produkcji mają wystąpić Anya Taylor-Joy jako Illyana Rasputin / Magik i Maisie Williams jako Rahne Sinclair / Wolfsbane, a pozostałymi bohaterami mają być: Sam Guthrie / Cannonball, Roberto da Costa / Sunspot i Danielle Moonstar / Mirage. Poinformowano również, że James McAvoy, który zagrał w poprzednich produkcjach serii Profesora X będzie miał ważną rolę w filmie, oraz że wystąpi Alexandra Shipp, która zagrała młodszą wersję Storm w X-Men: Apocalypse[22]. W maju 2016 roku Kinberg potwierdził obecność Profesora X w filmie[23].

Na początku maja 2017 roku oficjalnie potwierdzono udział Taylor-Joy i Williams w filmie[4]. W tym samym miesiącu poinformowano, że Rosario Dawson negocjuje rolę Cecilii Reyes[24], oraz że McAvoy jako Profesor X jednak nie pojawi się w filmie[25]. Pod koniec miesiąca do obsady dołączył Charlie Heaton jako Cannonball[6], a na początku czerwca dołączyli Henry Zaga jako Sunspot[9] i Blu Hunt jako Mirage oraz potwierdzono udział Dawson w filmie[8]. Pod koniec czerwca poinformowano, że Dawson zrezygnowała z roli, a w jej miejsce odsadzono Alice Bragę[7].

W październiku 2017 roku ujawniono, że Happy Anderson zagra Craiga Sinclaira[10].

Zdjęcia i postprodukcja

edytuj

Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 10 lipca 2017 roku w Bostonie pod roboczym tytułem Growing Pains[26]. Za zdjęcia odpowiadał Peter Deming[1], za scenografię Molly Hughes[27], a za kostiumy Leesa Evans[28]. Większość scen do filmu było nakręconych w Medfield State Hospital, 150-letnim budynku szpitala psychiatrycznego[29]. Zdjęcia zakończono 16 września 2017 roku[30].

Za montaż filmu odpowiadał Andrew Buckland, Matthew Rundell i Robb Sullivan[1]. Efektami specjalnymi zajmowali się Oliver Dumont, Steve Dubin i Mark Hawker oraz studia: Double Negative, Method Studios, MPC i Zero VFX[27].

Muzyka

edytuj

W grudniu 2017 roku poinformowano, że Nate Walcott i Mike Mogis skomponują muzykę do filmu[31]. W 2018 roku Marilyn Manson ujawnił, że cover „Cry Little Sister” w jego wykonaniu nagrał specjalnie na soundtrack do filmu[32]. W lutym 2020 roku poinformowano, że napisaniem muzyki do ostatecznej wersji filmu zajął się Mark Snow[33]. Album The New Mutants (Original Motion Picture Soundtrack) został wydany 28 sierpnia 2020 roku przez Hollywood Records[34].

The New Mutants (Original Motion Picture Soundtrack) – 2020
NrTytuł utworuDługość
1.„No Way Out”3:32
2.„Smiling Man”2:14
3.„Rahne Dome”1:30
4.„The Bear Advances”1:15
5.„Down from the Tower”2:14
6.„Red Snow”1:20
7.„Rahne’s Story”1:05
8.„Girl Fight”0:50
9.„Lie Detector”2:16
10.„So Am I”0:57
11.„Explaining to Rahne”1:41
12.„The Grand Tour”1:02
13.„Regrouping”2:35
14.„Girls Chat / Essex Orders”2:20
15.„Dani Goes Under”4:40
16.„Nervous Shower / Meditation”1:19
17.„Rahne’s Confessional”1:06
18.„Obedience”0:58
19.„Fighting Back”2:52
20.„Dome Pt. 2”2:16
21.„Too Hot”2:17
22.„Dani Begins Testing”0:42
23.„Wake Up in Hospital”2:34
24.„Hey Yogi”1:05
25.„Not So Solitary”1:06
26.„Dr. Reyes Knows Best / Fighting the Bear”3:31
27.„Nice Bear”3:56
28.„Calling All Mutants”0:56
29.„Victory”3:40
30.„Control / Time to Sleep”3:52
1:01:41

Wydanie

edytuj

Światowa premiera filmu miała miejsce 26 sierpnia 2020 roku, gdzie zadebiutował między innymi w Polsce[3] i we Francji[35]. W Stanach Zjednoczonych zadebiutował 28 sierpnia tego samego roku[21].

Film miał wielokrotnie przekładaną datę amerykańskiej premiery. Początkowo miał zadebiutować 13 kwietnia 2018 roku[18]. Później ustalano ją na 22 lutego 2019[19] i 2 sierpnia 2019[20]. Kolejną, ustaloną po przejęciu studia przez The Walt Disney Company był 3 kwietnia 2020 roku[36]. Jednak wskutek pandemii koronawirusa przełożono ją na sierpień tego samego roku[37][21].

Promocja

Pierwszy zwiastun do filmu został wydany w piątek 13. października 2017 roku[38].

Odbiór

edytuj

Box office

edytuj

Film, przy budżecie 67 milionów dolarów, zarobił w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie w weekend otwarcia ponad 8 milionów, a na świecie ponad 11 milionów[39].

Krytyka w mediach

edytuj

Film został przeważnie negatywnie oceniony przez krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 32% z 79 recenzji filmu jest pozytywnych, a średnia ocen wyniosła 4,73 na 10[40]. Na portalu Metacritic średnia ocen z 13 recenzji wyniosła 39 punktów na 100[41].

Jordan Mintzer z The Hollywood Reporter napisał: „Generyczna, a w najlepszym razie, wysilająca się na szczerość, adaptacja spin-offowej serii komiksów Marvela Josha Boone’a jest sama w sobie spin-offem filmu Marvela, zawierającym niejasne odniesienia do serii X-Men próbując funkcjonować samodzielnie”[28]. Peter Debruge z Variety stwierdził: „Pomimo całego wtrącania się i ingerencji, przez które podobno przeszedł film, Nowi mutanci wydają się dość spójne pod koniec. To, czego nie osiągają, to zapadająca w pamięć osobowość”[1]. Amy Nicholson z The New York Times napisała: „Wyreżyserowani w 2017 roku przez Josha Boone’a ... Nowi mutanci spędzili trzy lata pod lodem, zanim pozwolono im uciec w najwolniejszy sezon letni od stulecia. To pasuje do filmu, który jest cały wzmocniony i bez polotu”[42].

Jakub Popielecki z portalu Filmweb stwierdził: „Tytuł kłamie: ci Nowi mutanci nie są zbyt nowi. Spin-off serii X-Men przeleżał na półkach dobre dwa lata, przeczekując plany niezrealizowanych dokrętek, katastrofalną Mroczną Phoenix, przejęcie studia Fox przez Disneya oraz groźbę bycia zdegradowanym do streamingowej dystrybucji. A jednak wreszcie, świeżo po globalnym lockdownie, wchodzi do kin i okazuje się trafiać w swój czas. Opowiada w końcu o grupie nastolatków na przymusowej izolacji”[43]. Jakub Demiańczuk z tygodnika Polityka napisał: „Nowi mutanci, choć dalecy od doskonałości, udowodnili, że można opowieść o superbohaterach wpisać w ramy kina grozy”[44]. Piotr Guszkowsk z Gazety Wyborczej stwierdził: „Poszło nie o tematykę filmu Nowi mutanci", lecz o obawę przed koronawirusem. Spin-off popularnej serii "X-Men" jest równie pechowy, czy wręcz przeklęty, co jego bohaterowie: straumatyzowane dzieciaki trzymane pod kluczem”[45].

Anulowane kontynuacje

edytuj

Josh Boone oryginalnie planował Nowych mutantów jako pierwszy film z trylogii. Tworząc od początku zarys historii na kolejne dwa filmy[12]. W 2019 roku The Walt Disney Company sfinalizował transakcję zakupu 21st Century Fox, wskutek czego wszystkie filmy Foxa związane z franczyzą zostały anulowane, w tym planowane kontynuacje Nowych mutantów, a Marvel Studios przejęło kontrolę nad postaciami[46].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d Peter Debruge: ‘The New Mutants’ Review: Orphaned X-Men Spinoff an Off-Brand Remix of 1980s Teen and Horror Movie Clichés. Variety. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-31)]. (ang.).
  2. ↑ a b Sara Vilkomerson: The New Mutants details revealed: X-Men franchise goes horror. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-06)]. (ang.).
  3. ↑ a b „Nowi Mutanci”: obsada polskiego dubbingu filmu Josha Boone’a. Polski-dubbing.pl. [dostęp 2020-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-05)]. (pol.).
  4. ↑ a b c d Borys Kit: Anya Taylor-Joy, Maisie Williams Set to Star in 'X-Men' Spinoff 'New Mutants' (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-06)]. (ang.).
  5. ↑ a b Q.V. Hough: New Mutants Cast Guide: Where You Recognize The Actors From. Screen Rant. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-31)]. (ang.).
  6. ↑ a b Borys Kit: 'Stranger Things' Star Charlie Heaton in Talks to Join 'X-Men' Spinoff 'New Mutants' (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-06)]. (ang.).
  7. ↑ a b Borys Kit: Alice Braga Joins 'New Mutants' as Rosario Dawson Exits (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-25)]. (ang.).
  8. ↑ a b Borys Kit: Fox's 'New Mutants' Casts Newcomer Blu Hunt in Danielle Moonstar Role (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-05)]. (ang.).
  9. ↑ a b Amanda N’Duka: ‘New Mutants’: Henry Zaga Set To Play Sunspot In ‘X-Men’ Spinoff. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  10. ↑ a b Kofi Outlaw: First 'New Mutants' Teasers Feature Wolfsbane and Cannonball. Comic Book. [dostęp 2017-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-14)]. (ang.).
  11. ↑ Rich Johnston: Comparing The New Mutants: Demon Bear, From Comic To Movie (Spoilers). Bleeding Cool. [dostęp 2020-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-05)]. (ang.).
  12. ↑ a b Christopher McKittrick: From All We Had to X-Men: Josh Boone, a Busy Man. Creative Screenwriting. [dostęp 2016-12-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  13. ↑ Mike Fleming Jr: Fox Mints ‘The New Mutants’ X-Men Spinoff; ‘The Fault In Our Stars’ Helmer Josh Boone To Direct. Deadline Hollywood. [dostęp 2015-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-21)]. (ang.).
  14. ↑ George Marston: NEW MUTANTS Film Script Finished. Newsarama. [dostęp 2015-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-01)]. (ang.).
  15. ↑ Borys Kit: 'Fault in Our Stars' Writers Tackling 'X-Men' Spinoff 'New Mutants' (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  16. ↑ Spencer Perry: EXCLUSIVE: An Animatic from the New Mutants Movie Lands Online!. Comig Soon. [dostęp 2016-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-07)]. (ang.).
  17. ↑ Araceli Roach: Josh Boone’s New Mutants Officially Begins Pre-Production. Screen Rant. [dostęp 2017-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-29)]. (ang.).
  18. ↑ a b Pamela McClintock: 'Deadpool 2' Lands June 2018 Release Date. The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-26)]. (ang.).
  19. ↑ a b Ryan Parker, Borys Kit: 'X-Men' Shake-Up: 'Deadpool 2,' 'Gambit,' 'The New Mutants' Get New Dates (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-03)]. (ang.).
  20. ↑ a b Dino-Ray Ramos: 20th Century Fox Shuffles Release Dates For ‘Bohemian Rhapsody’, ‘Dark Phoenix’ & More. Deadline Hollywood. [dostęp 2018-03-26]. (ang.).
  21. ↑ a b c Anthony D’Alessandro: Disney Reschedules ‘The New Mutants’ & ‘Ron’s Gone Wrong’. Deadline Hollywood. [dostęp 2020-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  22. ↑ Drew McWeeny: EXCLUSIVE: Are these Josh Boone’s first three ‘New Mutants’?. Uproxx. [dostęp 2016-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-20)]. (ang.).
  23. ↑ Adam Chitwood: ‘New Mutants’: Simon Kinberg Says Professor X Will Appear; Filming Could Begin Early 2017. Collider. [dostęp 2016-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-25)]. (ang.).
  24. ↑ Borys Kit: Rosario Dawson in Talks to Star in X-Men Spinoff 'New Mutants'. The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-06)]. (ang.).
  25. ↑ James Whitbrook: One X-Men Star Won't Be Part Of The New Mutants Movie After All. Gizmodo. [dostęp 2017-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-28)]. (ang.).
  26. ↑ Spencer Perry: Production Begins on The New Mutants Movie Today!. Coming Soon. [dostęp 2017-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  27. ↑ a b The New Mutants. cinefex.com. [dostęp 2017-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-06)]. (ang.).
  28. ↑ a b Jordan Mintzer: 'The New Mutants': Film Review. The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-30)]. (ang.).
  29. ↑ Daniel Krupa: NEW MUTANTS DIRECTOR ON WHY HE'S MAKING AN X-MEN HORROR FILM. IGN. [dostęp 2017-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-08)]. (ang.).
  30. ↑ Alex Welch: New Mutants Director & Stars Wrap Principal Photography. Screen Rant. [dostęp 2017-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-01)]. (ang.).
  31. ↑ Nate Walcott & Mike Mogis to Score Josh Boone’s ‘The New Mutants’. Film Music Reporter. [dostęp 2017-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-26)]. (ang.).
  32. ↑ Daniel Kreps: See Marilyn Manson Cover ‘Lost Boys’ Theme With ‘Cry Little Sister’ Video. Rolling Stone. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-12)]. (ang.).
  33. ↑ Mark Snow Scoring Josh Boone’s ‘The New Mutants’. Film Music Reporter. [dostęp 2020-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-26)]. (ang.).
  34. ↑ ‘The New Mutants’ Soundtrack Details. Film Music Reporter. [dostęp 2020-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-05)]. (ang.).
  35. ↑ Capucine Trollion: "Les Nouveaux Mutants" : le prochain film X-Men qui en a fini avec sa "malédiction". RTL. [dostęp 2020-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-03)]. (fr.).
  36. ↑ Anthony D’Alessandro: Disney-Fox Updates Release Schedule: Sets Three Untitled ‘Star Wars’ Movies, ‘Avatar’ Franchise To Kick Off In 2021 & More. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-21)]. (ang.).
  37. ↑ Mia Galuppo: 'Mulan' Release Pushed Back Amid Coronavirus Pandemic. The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-03)]. (ang.).
  38. ↑ Amanda N’Duka: ‘The New Mutants’ Trailer: Fox’s X-Men’ Spinoff Takes A Dark Turn. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  39. ↑ The New Mutants. Box Office Mojo. [dostęp 2020-09-05]. (ang.).
  40. ↑ The New Mutants. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-09-05]. (ang.).
  41. ↑ The New Mutants. Metacritic. [dostęp 2020-09-05]. (ang.).
  42. ↑ Amy Nicholson: ‘The New Mutants’ Review: Maybe All the Cool Super Powers Were Taken. The New York Times. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-01)]. (ang.).
  43. ↑ Jakub Popielecki: Smells like teen spirit. Filmweb. [dostęp 2020-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-05)]. (pol.).
  44. ↑ Jakub Demiańczuk: Strach przed życiem. Recenzja „Nowych mutantów”. Polityka. [dostęp 2020-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-31)]. (pol.).
  45. ↑ Piotr Guszkowsk: "Nowi mutanci" według Marvela jak horror dorastania. Krytycy w USA odmówili recenzowania tego filmu. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-06)]. (pol.).
  46. ↑ Allie Gemmill: X-Men Movies Fox Had Planned (That Won’t Happen At Disney). Screen Rant. [dostęp 2019-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-28)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Nowi_mutanci&oldid=73604573”