Nowe Ostrowite
Nowe Ostrowite (od 1986 do 1990 Ostrowite PGR, od 1990 do 31.12.2009 Ostrowite ZR) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Chojnice. Została wydzielona z sołectwa Ostrowite w 1986, a pełną odrębność prawną i obecną nazwę uzyskała 1 stycznia 2010.
| wieś | |
 Domy wielorodzinne w Nowym Ostrowitem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2018) |
300[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
89-620[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GCH |
| SIMC |
1063072 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Chojnice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chojnickiego  | |
 53°37′32″N 17°37′24″E/53,625556 17,623333[1]
| |
W latach 1986–1998 miejscowość obejmowało województwo bydgoskie.
Wieś położona jest w krajobrazie rolniczym i w gospodarce miejscowości dominuje rolnictwo. Dzieci dojeżdżają do szkoły w Lichnowach, a katolicy zamieszkali we wsi należą do parafii św. Jakuba Apostoła w Ostrowitem.
Geneza wsi
edytujOkoło 1950 w sołectwie Ostrowite w jego zachodniej części utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, które dla swoich pracowników wybudowało osiedle domów wielorodzinnych. Od centrum wsi dzieliły je 3 kilometry drogi polnej, a odległość drogą utwardzoną rosła do 8 kilometrów. Powodowało to odrębność PGR od wsi. Konsekwencją tego stały się starania mieszkańców osiedla o oddzielenie się od Ostrowitego, co zostało uwieńczone uchwałą Gminnej Rady Narodowej w Chojnicach z 30 czerwca 1986, która podzieliła dotychczasowe sołectwo Ostrowite na dwa: sołectwo Ostrowite i sołectwo funkcjonujące pod nazwą Ostrowite PGR lub PGR Ostrowite. To drugie, po przemianach ustrojowych i utworzeniu na bazie dotychczasowego PGR Zakładu Rolnego Ostrowite, zaczęto od 1990 nazywać Ostrowite ZR[4].
Jak się okazało, błędy proceduralne spowodowały, że nowe sołectwo formalnie w Krajowym Rejestrze Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju TERYT cały czas miało status osady Ostrowite, a nie odrębnej wsi. W nieświadomości tego stanu rzeczy lokalne władze wytwarzały i wydawały obywatelom dokumenty zawierające nieistniejącą oficjalnie nazwę wsi, w pierwszym okresie Ostrowite PGR, a później także Ostrowite ZR. Dotyczyło to aktów stanu cywilnego, dowodów osobistych i decyzji administracyjnych[4].
Po odkryciu tej sytuacji, w 2008 Rada Gminy Chojnice na drodze uchwały wystąpiła, za pośrednictwem Wojewody Pomorskiego, do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o ustalenie dla oddzielonego sołectwa wybranej przez mieszkańców nazwy Nowe Ostrowite[4][a].
Minister dokonał tego w rozporządzeniu z 16 grudnia 2009, ustalając nazwę zgodnie z wnioskiem jako obowiązującą od dnia 1 stycznia 2010, kończąc w ten sposób trwający bez mała ćwierć wieku proces rozdzielania sołectw[5].
W dniu wejścia rozporządzenia w życie mieszkańcy uroczyście odsłonili tablicę z nową nazwą miejscowości[6], a kilka miesięcy później Rada Gminy Chojnice nadała sołectwu Nowe Ostrowite statut[7].
Geografia
edytujGeologia i ukształtowanie terenu
edytujObszar wsi Nowe Ostrowite leży na terenie wysoczyzny morenowej Pojezierza Krajeńskiego, zbudowanej z glin zwałowych, ich zwietrzelin oraz piasków i żwirów lodowcowych[8]. Pod nią zalegają warstwy pochodzące z górnej kredy (z mastrychtu; ok. 65-70 mln lat temu). Na głębokości 5000 m p.p.m. zalegają sfałdowane utwory, pochodzące z ordowiku i syluru. Utwory te znajdują się w niecce pomorskiej[9].
Gleby
edytujGleby w południowej części gminy Chojnice, w której leżą Nowe Ostrowite, to gleby brunatne wyługowane i brunatne wytworzone z glin spiaszczonych oraz piasków gliniastych na glinie. W obniżeniach terenu spotyka się czarne ziemie. Występuje zjawisko erozji gleb na skutek gospodarki rolniczej, w tym wymywanie gleby i przesuszanie gleby na terenach zmeliorowanych[8]. Gleby te są bardzo urodzajne i od czasów średniowiecza w krajobrazie dominuje rolnictwo[10].
Klimat
edytujWieś jest położona w pomorskim regionie klimatycznym, który charakteryzuje się dużym wpływem czynników oceanicznych z racji położenia w niedalekiej odległości od Morza Bałtyckiego. Wpływa to zwłaszcza na temperaturę powietrza latem i zimą, a także na okres wegetacyjny[11].
Średnie roczne temperatury wynoszą około 6,5-7,0 °C. W roku są średnio 123 dni z temperaturą minimalną poniżej 0 °C, 44 dni z temperaturą maksymalną poniżej 0 °C oraz 2 dni z temperaturą maksymalną poniżej -10 °C. Średnio w roku są 22 dni o temperaturze maksymalnej co najmniej 25 °C[8]. Najcieplejszym miesiącem w wieloleciu 1971-2000 był lipiec, w którym temperatura w omawianym okresie wynosiła 16 °C, natomiast w najzimniejszym miesiącu – styczniu, temperatura średnio nie przekraczała -2 °C[12].
Roczna suma opadów wynosi 600-650 mm. Największe opady występują w miesiącach letnich i zimowych, najmniejsze wiosną i jesienią. Przeważają wiatry południowo-zachodnie i zachodnie[8]. Okres wegetacyjny ma około 205-210 dni, czyli jest relatywnie krótki, a średni opad w tym okresie wynosi około 320-380 mm[8].
Hydrografia
edytujNowe Ostrowite jest położone w zlewni Ciechocińskiej Strugi. Jest ona dopływem Brdy, która wpływa do Wisły. Sieć hydrograficzna wsi jest uboga, natomiast z racji położenia Nowego Ostrowitego we wschodniej części Pojezierza Pomorskiego charakteryzuje się dużą liczbą małych akwenów[13].
Gospodarka i infrastruktura
edytujPowierzchnia sołectwa wynosi 628,75 hektara. W 2008 wyodrębnionych w nim było 86 lokali mieszkalnych i użytkowych, które zamieszkiwało 356 osób[4]. Nowe Ostrowite ma inny charakter niż sąsiednie Ostrowite, m.in. posiada zabudowę wielorodzinną[4].
Wodę do wsi dostarcza ujęcie w Lichnowach o wydajności 80 m³/h, do którego podłączone są także inne miejscowości[8].
Zgodnie z przyjętą w 2002 koncepcją uporządkowania gospodarki ściekowej w Gminie Chojnice, planowano skanalizowanie Ostrowitego, przy czym kanalizacją były już wówczas objęte budynki po byłym PGR, czyli dzisiejsze Nowe Ostrowite[8]. Zakład Rolny (dzisiejsze Przedsiębiorstwo Rolno-Handlowo-Usługowe „Agra” Sp. z o.o.) dysponował oczyszczalnią ścieków o wydajności 20 m³ na dobę w technologii mechaniczno-biologicznej, której odbiornikiem był rów melioracyjny w zlewni jeziora Piastoszyn[8].
W miejscowości działa od 2003 Ochotnicza Straż Pożarna[4][14].
W miejscowości prowadzi działalność Przedsiębiorstwo Rolno-Handlowo-Usługowe „Agra” Spółka z o.o.[15], które przejęło majątek po Państwowym Gospodarstwie Rolnym i kontynuuje działalność związaną z produkcją i przetwórstwem rolnym, a także magazynowaniem zboża, dysponując w tym celu silosami[16]. W 2008 „Agra” gospodarowała na obszarze 1000 hektarów[4], a w 2011 zbierała zboże z co najmniej 700 hektarów[17][15].
Na terenie gminy Chojnice, do której należy Ostrowite, nie ma znacznych źródeł zanieczyszczeń powietrza[8].
Kultura, sport i edukacja
edytujWe wsi znajduje się świetlica wiejska[18]. Rejonowa szkoła podstawowa dla dzieci z Nowego Ostrowitego znajduje się w Lichnowach[19].
Wierni Kościoła katolickiego z miejscowości należą do parafii św. Jakuba Apostoła w Ostrowitem, dekanat Rytel, diecezja pelplińska. We wsi od 1991 znajduje się kaplica Bożego Miłosierdzia, w której w niedziele i święta odprawiane są msze[20].
W miejscowości działa klub piłkarski „Agra Ostrowite” występujący w różnych sezonach w klasach A i B[21][22].
Uwagi
edytuj- ↑ Mieszkańcy wsi w pierwszym kroku procedury zgłaszali propozycje. Najczęściej powtarzające się nazwy miały szyk rzeczownik-przymiotnik, jednak Rada Sołecka zdecydowała, że nowa nazwa powinna zaczynać się od przymiotnika. W związku z tym przed drugą turą wyboru odwrócono kolejność słów w trzech najczęstszych propozycjach, otrzymując Nowe Ostrowite, Agra Ostrowite i Małe Ostrowite. Te warianty poddano pod głosowanie na zebraniu wiejskim, które wybrało nazwę Nowe Ostrowite.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 190227
- ↑ Aktualności z gminy Chojnice 2018/2019, Urząd Gminy w Chojnicach, s. 14.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 835 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f g Uchwała numer XVI/275/08 Rady Gminy Chojnice z dnia 12 września 2008 roku. BIP gminy Chojnice. [dostęp 2013-09-01].
- ↑ MSWiA: Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości. [w:] Dz.U. 2009 nr 220 poz.1730 [on-line]. 16.12.2009. [dostęp 2013-09-01].
- ↑ Aleksander Knitter: Nowe Ostrowite. Stara wioska z nową nazwą. Portal Gazety Pomorskiej. [dostęp 2013-09-01].
- ↑ Statut i mapa sołectwa Nowe Ostrowite. BIP gminy Chojnice. [dostęp 2013-09-01].
- ↑ a b c d e f g h i Strategia ekorozwoju gminy Chojnice. BIP gminy Chojnice. s. 7. [dostęp 2013-08-30].
- ↑ Centralna Baza Danych Geologicznych. Geoportal. Państwowy Instytut Geologiczny. [dostęp 2014-04-28]. (pol.).
- ↑ Program opieki nad zabytkami gminy Chojnice na lata 2010–2014. BIP gminy Chojnice. [dostęp 2012-08-10].
- ↑ Klimat w Polsce. www.wiking.edu.pl. [dostęp 2014-04-28]. (pol.).
- ↑ Klimat. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. [dostęp 2014-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-09)]. (pol.).
- ↑ Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. Geoportal. [dostęp 2014-04-28]. (pol.).
- ↑ Baza osób i podmiotów gospodarczych KRS. wyborcza.biz. [dostęp 2013-12-11].
- ↑ a b Baza osób i podmiotów gospodarczych KRS. wyborcza.biz. [dostęp 2013-12-11].
- ↑ Skąd pochodzimy?. Gimnazjum w Sławęcinie. [dostęp 2013-09-01].
- ↑ Michał Rytlewski: Ktoś chce spalić zakład i jego prezesa?. Czas Chojnic, 27 czerwca 2011. [dostęp 2013-12-11].
- ↑ Świetlica wiejska Nowe Ostrowite. Gminny Ośrodek Kultury w Chojnicach. [dostęp 2013-09-01].
- ↑ Uchwała NR XXX/373/2013 Rady Gminy w Chojnicach z dnia 29 stycznia 2013 r.. BIP gminy Chojnice. [dostęp 2013-09-01].
- ↑ Parafia Jakuba Apostoła w Ostrowitem. naszemiasto.pl, serwis Polskapresse sp. z o.o.. [dostęp 2013-12-11].
- ↑ KS Agra Nowe Ostrowite. [dostęp 2013-12-29].
- ↑ Klub Sportowy Agra Ostrowite. 90minut.pl. [dostęp 2013-12-29].