Nossis

starogrecka poetka z południowoitalskich Lokrów

Nossis (gr. Νοσσίς, IV/III w. p.n.e.) – starożytna poetka grecka z Lokrów Epizefyryjskich w południowej Italii.

Żyła w czasach Ptolemeusza I. Zaliczana w starożytności do kanonu 9 poetek, była typową przedstawicielką kobiecej poezji hellenistycznej. Z jej twórczości zachowało się 12 epigramów w Antologii Palatyńskiej. Utwory jej, na ogół wotywne, o tematyce erotycznej, łączyły się z kultem Afrodyty. Dowodem lokalnego cenienia jej był fakt, że miasto zamówiło u niej utwór związany ze zdobyciem łupów wojennych na Bruttyjczykach[1].

Porównywana z Safoną, sama czuła się jej pokrewna, na co wskazuje w jednym z utworów; w jej twórczości występują portrety kobiece (także heter), pisane niekiedy na zamówienie[2]. W ocenie W. Steffena epigramy jej świadczą o powiązaniach z poezją lesbijską, z jej uwrażliwieniem na piękno przyrody. Z kolei podziw dla dzieł sztuki (portretu, posągu) zbliża ją do Erinny, prekursorki epigramatu aleksandryjskiego. Jednakże pewne cechy budowy wiersza dowodzą, że poetka nie przestrzegała ściśle reguł metryki aleksandryjskiej[3].

Na polski tłumaczona przez Kazimierę Jeżewską, Zygmunta Kubiaka[4] i Wiktora Steffena[5].

Przypisy

edytuj
  1. Antologia liryki aleksandryjskiej, dz. cyt., s. L.
  2. Iza Bieżuńska-Małowist: Kobiety antyku. Talenty, ambicje, namiętności. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1993, s. 254.
  3. Antologia liryki aleksandryjskiej, dz. cyt., s. LI.
  4. 11 utworów w Antologii Palatyńskiej (s. 28-31).
  5. 7 utworów w Antologii liryki aleksandryjskiej (s. 54-56).

Bibliografia

edytuj
  • Słownik pisarzy antycznych (pod red. A. Świderkówny). Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 356
  • Słownik kultury antycznej. Grecja – Rzym (pod red. L. Winniczuk). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 307
  • Antologia liryki aleksandryjskiej (tłum. i opr. W. Steffen). Wrocław: Ossolineum, 1951
  • Antologia Palatyńska (wybór, tłum. i opr. Z. Kubiaka). Warszawa: PIW, 1978

Literatura

edytuj