Norbert Pospieszny

polski biolog

Norbert Jan Pospieszny (ur. 10 stycznia 1941 w Poznaniu) – polski anatom zwierząt, profesor medycyny weterynaryjnej, historyk nauki, związany z Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu, miłośnik gór i grotołaz.

Norbert Pospieszny
Data i miejsce urodzenia

10 stycznia 1941
Poznań

profesor nauk weterynaryjnych
Specjalność: anatomia zwierząt
Alma Mater

Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, medycyna weterynaryjna, 1968

Doktorat

1976
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Habilitacja

1994
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Profesura

16 stycznia 2004

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe

Życiorys

edytuj

Maturę uzyskał w Technikum Weterynaryjnym w Chojnowie w 1960. Studia na Wydziale Weterynaryjnym Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu[a] ukończył w 1968 i podjął pracę w Katedrze Anatomii Zwierząt. W 1976 otrzymał doktorat na podstawie pracy Morfologia i topografia części piersiowej nerwu błędnego owcy w okresie prenatalnym (promotorem był prof. Piotr Wyrost). Habilitował się z zakresu anatomii zwierząt w 1994 na podstawie pracy Morfologia i rozwój części pozaczaszkowej nerwu błędnego świni w okresie płodowym. W 1995 objął kierownictwo Katedry Anatomii i Histologii obecnego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu[1]. W 2004 uzyskał tytuł profesora nauk weterynaryjnych[2].

Działalność naukowa

edytuj

Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół neuro- i angioanatomii. Dorobek naukowy obejmuje prace z okresu pre-, neo- i postnatalnego zwierząt domowych i dziko żyjących[1]. Jest współautorem światowego opracowania terminów embriologicznych, którego pierwsze wydanie ukazało się w 1994 pod patronatem World Association of Veterinary Anatomists jako Nomina Embryologica Veterinaria[3]. Prowadził badania archeozoologiczne[4].

Zajmował się także historią weterynarii[5][6] i jej popularyzacją[7]. Był przewodniczącym Sekcji Historii Medycyny Weterynaryjnej Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych[8].

Działalność górska i jaskiniowa

edytuj
 
Norbert Pospieszny (z prawej) i Jerzy Masełko na dnie Wielkiej Studni w Jaskini Śnieżnej w Tatrach, 1968
 
Przekrój Jaskini Wielkiej Śnieżnej[9] w Tatrach, skala głębokości co 100 m, 49°14′24″N 19°55′23″E/49,240000 19,923056

Jest członkiem i uczestnikiem wypraw jaskiniowych Sekcji Grotołazów Wrocław od 1962[10][11].

Na przełomie grudnia 1968 i stycznia 1969 wziął udział w wyprawie kierowanej przez Bernarda Uchmańskiego na dno Jaskini Śnieżnej. Wyprawa dokonała wspinaczkowego wyjścia od Syfonu Dominiki do otworu Jaskini Śnieżnej. Był to ówczesny rekord świata (640 m pomiędzy dnem a otworem wejściowym jaskini) we wspinaczce jaskiniowej bez korzystania z lin i drabinek[12][13]. Członkami wyprawy byli także Roman Galar, Jerzy Masełko, Andrzej Ostromęcki, Kazimierz Piotrowski i Marek Trzeciakowski[14]. Wszyscy zostali odznaczeni Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

W 1972 był kierownikiem akcji nurkowej podczas wyprawy eksploracyjnej w jaskini Dudnicy w Tatrach Zachodnich[15].

  1. Wydział Weterynarii był od 1945 częścią Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. W 1951 wszedł w skład nowo powstałej Wyższej Szkoły Rolniczej, przemianowanej w 1972 w Akademię Rolniczą, która w 2006 uzyskała rangę Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Przypisy

edytuj
  1. a b Profesorowie – Norbert Pospieszny [online], Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu [dostęp 2020-12-20].
  2. M.P. z 2004 r. nr 18, poz. 303
  3. Paul J.M. Simoens (red.), Nomina Embryologica Veterinaria, wyd. II, Ghent: International Committee on Veterinary Embryological Nomenclature, 2017, s. 40 [dostęp 2020-12-21] (ang.).
  4. Daniel Makowiecki i inni red., Badania archeozoologiczne w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, t. V – Środowisko i Kultura, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2008, s. 172, ISBN 978-83-61320-30-2 [dostęp 2020-12-21].
  5. Aleksander Chrószcz i inni, Zwierzęce szczątki a środowisko, [w:] Mariusz Z. Felsmann, Józef Szarek, Mirosława Felsmann (red.), Dawna medycyna i weterynaria – środowisko a zwierzę, Muzeum Ziemi Chełmińskiej w Chełmnie, 2013, s. 31–56, ISBN 83-919037-4-5 [dostęp 2020-12-20].
  6. Maciej Janeczek i inni, Koń w armiach państw starożytnego Bliskiego Wschodu, [w:] Mariusz Z. Felsmann, Józef Szarek, Mirosława Felsmann (red.), Dawna medycyna i weterynaria militarna, Chełmno: Towarzystwo Przyjaciół Dolnej Wisły, 2009, s. 239–252, ISBN 978-83-61821-03-8 [dostęp 2020-12-20].
  7. Dlaczego Twój pies nic nie mówi? [online], interia Wydarzenia, 2010 [dostęp 2020-12-20].
  8. Jan Krupa, Konferencja historyczna PTNW w Ciechanowcu, „Biuletyn Północno-Wschodniej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej” (4), 2011, s. 64–66, ISSN 2081-3708 [dostęp 2020-12-20].
  9. Rafał M. Kardaś, Jaskinia Wielka Śnieżna, [w:] Jerzy Grodzicki (red.), Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Gelologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, 2014 [dostęp 2020-12-18].
  10. Elżbieta Pomorska i inni, Sekcja Grotołazów Wrocław – 50 lat Sekcji Matki Naszej 1955–2005, „Korkociąg”, wydanie specjalne, Sekcja Grotołazów Wrocław, październik 2005, s. 4.
  11. Jerzy Fereński, W piwnicy i jeszcze głębiej, „Konfrontacje”, wydanie specjalne z okazji jubileuszu (1959–2003) Studenckiego Klubu Pałacyk we Wrocławiu, 31 maja 2003, s. 5 [dostęp 2019-09-01].
  12. Bernard Uchmański, 1969 – Rekord świata w podziemnej wspinaczce, [w:] Adam Pyka (red.), System „Jaskinia Wielka Śnieżna”: Historia eksploracji, wyd. III, monografia, 2014, s. 6, 28 [dostęp 2020-04-09].
  13. Andrzej Macko, Siedmiu śmiałych, „Express Wieczorny”, XIII (11), 1969, s. 1 i 5, ISSN 0137-9119.
  14. Bernard Uchmański, Z głębin Tatr po rekord świata, „Taternik” (3), 1970, s. 97–101, ISSN 0137-8155 [dostęp 2020-10-26].
  15. Krzysztof Derdziński, Dudnica 1972 – pierwsze sekcyjne nurkowanie, Grupa Nurków Jaskiniowych, 1972 [dostęp 2020-12-21].

Linki zewnętrzne

edytuj