Nora – podziemna kryjówka zwierzęca, jama[1] mająca zaspokoić elementarną potrzebę schronienia, będącą biologicznie ukształtowanym warunkiem rozwoju organizmów[2]. Określenie nora jest używane głównie do określenia kryjówek zwierząt lądowych np. borsuka, lisa, lecz stanowi także określenie na miejsca schronienia zwierząt wodnych[3] oraz ptaków gniazdujących w jamach wykopanych w ziemi. Zazwyczaj nory są tworzone przez dane zwierzęta, lecz czasem utworzone przez jedno zwierzę bywa wykorzystywane przez przedstawicieli innego gatunku. W ten sposób lisy wykorzystują nory borsuków.

Pręgowiec amerykański opuszczający norę
Nory ptaków na skarpie Wołgi w Rosji
Podwodna nora

Ochrona prawna

edytuj

Nory zwierzęce są chronione przez kilka aktów prawnych. Rozkopywania nor zabrania prawo łowieckie (art. 51 i 53)[4]. Ustawa o ochronie przyrody[5] umożliwia wprowadzenie zakazu niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz tarlisk i złożonej ikry (art. 45) — w odniesieniu do pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego. Art. 52 daje podstawę wprowadzania zakazu niszczenia gniazd, mrowisk, nor, legowisk, żeremi, tam, tarlisk, zimowisk i innych schronień gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną gatunkową. Ustawa o rybactwie śródlądowym[3] zabrania połowu ryb i raków przez wyciąganie ich z nor oraz naruszania nor (art. 11).

Przypisy

edytuj
  1. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego t. III, s. 406. 1904.
  2. Wojciech Maciejko: Publicznoprawna ochrona kryjówek ryb i raków. Materiały Konferencji Naukowo Technicznej Błękitny San, 2006.
  3. a b Ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 883).
  4. Ustawa z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz.U. z 2023 r. poz. 1082)
  5. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2022 r. poz. 916)