Nisiros

Nisiros (gr. Νίσυρος, Nísyros) – grecka wyspa wulkaniczna na Morzu Egejskim. Stanowi część składową Dodekanezu, a znajduje się pomiędzy wyspami Kos i Tilos. Wyspa jest w przybliżeniu okrągłego kształtu, ma średnicę około 8 km i powierzchnię 41,6 km². W pobliżu Nisiros znajduje się kilka wysepek, z których największą jest Jali. W gestii władz lokalnych Nisiros znajduje się Jali (10 mieszkańców) oraz niezamieszkane: Pachia, Pergusa, Kandeliusa, Ajos Andonios i Strongili. Wszystkie razem zajmują powierzchnię 50,055 km², a całkowita liczba mieszkańców wynosi 948. Nisiros jest wyspą górzystą; pośrodku niej znajduje się krater czynnego wulkanu. Wybrzeża są przeważnie skaliste, ale jest też kilka piaszczystych plaż (głównie po stronie północnej).

Nisiros

zdjęcie satelitarne
Państwo	Grecja
Akwen	Morze Egejskie
Powierzchnia	50,06 km²
Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość	1 008 20 os./km²
Położenie na mapie Grecji Nisiros
36°35′43,5077″N 27°09′42,3666″E

Leży w administracji zdecentralizowanej Wyspy Egejskie, w regionie Wyspy Egejskie Południowe, w jednostce regionalnej Kos, w gminie Nisiros.

Wulkan jest obecnie słabo aktywny (nie wybucha), a w jego kraterze znajdują się fumarole. Ostatnią znaczniejszą aktywność – w postaci wybuchu pary – przejawił w roku 1888, po niewielkich erupcjach w latach 1871 i 1873; trzęsienia ziemi są częstym zjawiskiem. Okres szczególnej aktywności w latach 1996-1997 sprowadził na wyspę międzynarodowy zespół naukowców, których badania sponsorowała Unia Europejska. Aktywny sejsmicznie kompleks obejmuje dno morskie pomiędzy Nisiros a Kos, wysepkę Jali, a także część wyspy Kos.

Według mitologii greckiej wyspa powstała w chwili, gdy Posejdon oderwał fragment Kos i rzucił w jednego z gigantów, by uniemożliwić mu ucieczkę. W starożytności Nisiros nosiła nazwę Porphyris. Starożytne mury, datowane na V wiek p.n.e. – fragment wyspowej acropolis, odkryto w pobliżu Mandraki. W czasach Herodota wyspa stanowiła – wraz z Kos, Halikarnasem i Kalyndają – małe państwo wasalne podległe zwierzchnictwu perskiemu, a podporządkowane bezpośrednio władzy królowej Artemizji. Wyspa była miejscem zaopatrzenia okolicznej ludności w kamienie młyńskie wykorzystywane w najstarszych młynach wodnych, co odnotowuje w swych epigramatach Antypater z Tessalonik w I wieku p.n.e..

Jedynym miastem i portem wyspy jest Mandraki (682 mieszkańców). Inne zamieszkane miejsca to wioski Pali (167), Nikia (48) i Emborios (25). Zgodnie ze spisem powszechnym z roku 2001, wszystkich mieszkańców społeczności jest 948 (w tym 10 na Jali), natomiast latem wyspę odwiedza wielu turystów i mieszkających gdzie indziej Nisirian, którzy przyjeżdżają tu na wakacje. Turystyka nie jest tak rozwinięta jak na innych wyspach. Połowy macicy perłowej i zbiory pumeksu na Jali stanowią główne źródła dochodów wyspiarzy. W przeszłości, dzięki uprawom na sztucznie zbudowanych tarasach, wyspa była samowystarczalna pod względem żywnościowym. Obecnie jednak uprawy zajmują znacznie mniejszą powierzchnię.

Na wyspę można dotrzeć statkiem z Pireusu i Kos, a w lecie jest wiele dziennych połączeń z wioską Kardamena na Kos. W użyciu jest również lokalny heliport.

Na wschód od Pali znajdują się siarkowe źródła, które w latach 20. XX wieku były znane na całym świecie.

Tradycyjnym napojem Nisros jest sumada, bezalkoholowy napój o smaku migdałowym.

Patronem wyspy jest święty Nikita. Ponadto na wyspie znajdują się cztery monastery greckiego kościoła prawosławnego, w których w czasach dzisiejszych mnisi nie zamieszkują, aczkolwiek w czasie najważniejszych świąt odprawia się tu nabożeństwa. Największym klasztorem jest Panajia Spiliani (Błogosławiona Panna Maria z Jaskini) w Mandraki. Został zbudowany pod murami zamku joannitów, którzy zajęli wyspę w roku 1315.

Linki zewnętrzne

• Geowarn. geowarn.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-01)].
• Strona oficjalna