Nimesulid

związek chemiczny

Nimesulid (łac. nimesulidum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy sulfonamidów, zbudowany ze szkieletu eteru difenylowego podstawionego grupą metanosulfonamidową i nitrową. Jest preferencyjnym inhibitorem cyklooksygenazy-2 (COX-2). Stosowany jako ogólnoustrojowy niesteroidowy lek przeciwzapalny o dodatkowym działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym[10].

Nimesulid
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C13H12N2O5S

Masa molowa

308,31 g/mol

Wygląd

żółtawy, krystaliczny proszek[1]

Identyfikacja
Numer CAS

51803-78-2

PubChem

4495

DrugBank

DB04743

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

M01AX17, M02AA26

Przy podaniu doustnym nimesulid wchłania się dobrze i szybko, jego działanie rozpoczyna się po około 15 minutach, maksymalny poziom we krwi osiąga po czasie 1–3 godzin. Lek metabolizowany jest w 99% w wątrobie, w której powstaje kilkanaście jego pochodnych, wydalanych głównie z moczem. W porównaniu do klasycznych niesteroidowych leków przeciwzapalnych wykazuje mniejszą liczbę działań ubocznych w zakresie górnego odcinka przewodu pokarmowego, natomiast możliwe są rzadkie przypadki ciężkich powikłań ze strony wątroby. Europejska Agencja Leków uznała w decyzji wydanej w 2012 roku, że w niektórych sytuacjach klinicznych korzyści ze stosowania nimesulidu przewyższają ryzyko, w związku z czym jest on w pewnych przypadkach podawany jako lek drugiego rzutu. Nie stwierdzono poważnych interakcji z innymi lekami, natomiast jego stosowanie razem z alkoholem może nasilać działania niepożądane, w szczególności wobec wątroby.

Historia

edytuj

Wyniki badań z lat 60. XX wieku wskazujące na istotną rolę wolnych rodników w patofizjologii przewlekłych chorób zapalnych pozwalały przypuszczać, iż substancje pełniące funkcję zmiataczy wolnych rodników mogą prezentować nowy mechanizm działania przeciwzapalnego[11].

Historia odkrycia nimesulidu rozpoczyna się w 1969 roku w laboratorium koncernu 3M, w którym doktorzy George Moore, Karl F. Swingle oraz Bob Scherer (odkrywca kwasu meklofenamowego) wraz z zespołem pracowali nad nowymi pestycydami oraz substancjami przeciwzapalnymi. Nimesulid otrzymano podczas badań nad dwoma fluoroalkanosulfonanilidami: trimuflumidatem i diflumidonem[12]. Odkryty wówczas (2-fenoksy-4-nitro)trifluorometanosulfoanilid wykazywał działanie terapeutyczne na modelu zwierzęcym. W 1971 roku opracowano syntezę bezfluorowego analogu tego związku (2-fenoksy-4-nitro)metanosulfoanilidu i nadano mu nazwę roboczą „R-805”, zmienioną później na „nimesulid”. Dalsze badania były prowadzone w Riker Laboratories Inc. w Kalifornii[13]. W ich wyniku 8 października 1974 roku nimesulid został opatentowany w Stanach Zjednoczonych (nr patentu US 3.840.597). Za autorów wynalazku zostali uznani George Moore i Joseph Kenneth Harrington, natomiast właścicielem praw została Riker Laboratories Inc.[14] W przeprowadzonych wówczas badaniach klinicznych potwierdzono skuteczność przeciwbólową u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz zaobserwowano uszkodzenie wątroby przy bardzo wysokich dawkach leku (do 800 miligramów na dobę). W 1980 roku prawa do nimesulidu nabyła szwajcarska firma farmaceutyczna Helsinn Healthcare. Po przeprowadzeniu dalszych badań klinicznych oraz podstawowych badań nad mechanizmem działania leku, został on zarejestrowany po raz pierwszy w 1985 roku we Włoszech[15]. W kolejnych latach bezpośrednio lub przez udzielane licencje został wprowadzony na rynek w ponad 50 krajach Europy, Środkowej i Południowej Ameryki oraz Azji, z wyjątkiem Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Niemiec[16] oraz Australii[15], gdzie nie podjęto próby wprowadzenia nimesulidu na rynek apteczny. Praw do zastosowań weterynaryjnych udzielono francuskiej firmie farmaceutycznej Virbac S.A.[17], po uzyskaniu światowej ochrony patentowej.

W drugiej połowie 1998 i pierwszych miesiącach 1999 roku pojawił się szereg doniesień o niekorzystnych skutkach ubocznych nimesulidu. Spowodowało to ograniczenie wskazań zarówno w zakresie wieku, jak i jednostek chorobowych, czasowe zawieszenie lub też wycofanie rejestracji w wielu krajach świata[18]. Ogółem w latach 1985–2000 zgłoszono 192 przypadki zdarzeń niepożądanych, z których 81 uznano za ciężkie[19].

Europejska Agencja Leków dokonała oceny nimesulidu dwukrotnie, w 2007 i 2010 roku, uznając w decyzji wydanej w 2012 roku, że korzyści ze stosowania ogólnoustrojowego leku w sytuacjach klinicznych, do których ograniczono jego stosowanie, przewyższają ryzyko[20].

Nazwa leku pochodzi od angielskiej nazwy chemicznej[21]: 4-nitro-2-phenoxymethanesulphonanilide.

Budowa cząsteczki a właściwości farmakologiczne

edytuj

Nimesulid jest jedynym sulfonanilidem (sulfonowaną pochodną aniliny) w grupie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Pomimo że jest on jednocześnie sulfonamidem[22], nie wywołuje reakcji alergicznych u osób uczulonych na tę grupę związków[23]. Efekt biologiczny uzyskano poprzez podstawienie pierścienia w pozycji 4 grupą nitrową[13]. Grupa metylosulfonamidowa obecna w cząsteczce nimesulidu nie występuje w innych niesteroidowych lekach przeciwzapalnych, penetruje ona do drugiej kieszeni centrum receptorowego enzymu COX, co może wyjaśniać wyjątkowe preferencyjne działanie na COX-2, któremu towarzyszy wpływ na COX-1[10].

Otrzymywanie

edytuj

Skala laboratoryjna

edytuj

W skali laboratoryjnej syntezę można prowadzić w dwóch etapach. Procedurę rozpoczyna się od reakcji 2-fenoksyaniliny z chlorkiem metanosulfonowym, w wyniku której powstaje 2-fenoksymetanosulfoanilid.

 
Reakcja 2-fenoksyaniliny z sulfochlorkiem metylowym

W drugim etapie otrzymany 2-fenoksymetanosulfoanilid wprowadza się do 100% kwasu octowego, a następnie podczas podgrzewania dodawany jest 70% kwas azotowy. Po podgrzaniu mieszaninę dodaje się do wody i odfiltrowuje powstały osad. Po rekrystalizacji z etanolem uzyskuje się nimesulid w postaci delikatnie jasnobrązowego ciała stałego[15].

 
Reakcja nitrowania 2-fenoksymetanosulfoanilidu do 4-nitro-2-fenoksyfenylometanosulfonamidu (nimesulidu)

Skala przemysłowa

edytuj

Istnieje wiele metod syntezy nimesulidu na skalę przemysłową i nadal trwają prace nad uzyskaniem nowych metod nie zastrzeżonych w istniejących patentach[24].

W pierwszym etapie mieszaninę 2-chloronitrobenzenu i fosforanu trifenylu ogrzewa się w obecności wodorotlenku potasu oraz dimetyloformamidu (DMF) przez 1 godzinę. Po ostygnięciu do temperatury pokojowej dodaje się wodę, a następnie ekstrahuje eterem. Fazę organiczną suszy się bezwodnym siarczanem sodu i odparowuje pod zmniejszonym ciśnieniem, uzyskując produkt reakcji: 2-fenoksynitrobenzen.

 
Synteza 2-fenoksynitrobenzenu. Wydajność: 93%

W drugim etapie przeprowadzana jest redukcja grupy nitrowej do aminowej. 2-Fenoksynitrobenzen dodawany jest do przygotowanej mieszaniny wody, sproszkowanego żelaza i kwasu octowego ogrzanej do temperatury 90–95 °C, następnie całość jest mieszana w tej samej temperaturze przez 3–4 godziny. Mieszaninę produktów reakcji alkalizuje się przy użyciu wody amoniakalnej, odfiltrowywuje na gorąco, przemywa wodą, a następnie ekstrahuje toluenem, do którego przechodzi otrzymana 2-fenoksyanilina.

 
Redukcja grupy nitrowej 2-fenoksynitrobenzenu. Wydajność 2-fenoksyaniliny: 84%

W trzecim etapie do 2-fenoksyaniliny w chlorku metylenu i trietyloaminie dodawany jest stopniowo chlorek metanosulfonowy przez 3–4 godziny w temperaturze 0–5 °C. Po zatrzymaniu reakcji poprzez dodanie wody oddziela się fazę organiczną zawierającą mieszaninę 2-fenoksymetanosulfoanilidu i 2-fenoksymetanodwusulfoanilidu. Po przemyciu wodą, ekstrakcji z użyciem roztworem wodorotlenku sodu i zakwaszeniu uzyskiwany jest 2-fenoksymetanosulfoanilid.

 
Sulfonowanie 2-fenoksyaniliny. Wydajność 2-fenoksymetanosulfoanilidu: 85%

Czwarty etap syntezy to nitrowanie. 2-Fenoksymetanosulfoanilid jest rozpuszczany na ciepło w 100% kwasie octowym, a następnie dodaje się stopniowo 70% kwas azotowy przez ponad 15 minut, po czym mieszanina jest ogrzewana na łaźni parowej przez 4 godziny i wytrącana poprzez dodanie do wody. Osad zawierający dwunitrofenoksyfenylometanosulfonamid i nitrofenoksyfenylometanosulfonamid zostaje oddzielony przez filtrowanie. Krystalizacja z metanolu pozwala na uzyskanie czystego produktu docelowego (nimesulidu)[25].

 
Nitrowanie 2-fenoksymetanosulfoanilidu. Wydajność 4-nitro-2-fenoksyfenylometanosulfonamidu (nimesulidu): 85%

Właściwości

edytuj

Właściwości fizyczne

edytuj

Nimesulid jest słabo rozpuszczalny w wodzie (0,014 mg/ml), natomiast dobrze rozpuszcza się w acetonie, chloroformie, octanie etylu, słabiej w etanolu (3,32 mg/ml), PEG 400 i ich mieszaninie. Jego rozpuszczalność zwiększa się wraz ze wzrostem pH (1000 razy przy wzroście pH o 3). Rozpuszczalność nimesulidu w wodzie zwiększa się istotnie przy użyciu etanolu jako drugiego rozpuszczalnika. Nimesulid jest również rozpuszczalny w glikolu propylenowym i mieszaninie gliceryny z etanolem, które są uważane za bezpieczne przy podawaniu doustnym. Informacje te mogą być przydatne przy projektowaniu płynnych i pozajelitowych form leku[26]. Układ przestrzenny cząsteczki z odchylonym pod kątem 75° względem nitroaminosulfoanilidu podstawnikiem fenylowym w pozycji O5 jest stabilizowany przez wewnątrzcząsteczkowe wiązanie wodorowe pomiędzy grupą NH a atomem tlenu. Spójność kryształu nimesulidu jest wynikiem wzajemnych oddziaływań wiązania NHO i sił van der Waalsa[27].

Właściwości chemiczne

edytuj

Główną chemiczną własnością nimesulidu oraz jego głównego metabolitu hydroksynimesulidu jest potencjał antyoksydacyjny, przy czym w przypadku rodnika hydroksylowego OH
hydroksynimesulid jest słabszym zmiataczem niż nimesulid, natomiast w przypadku rodnika ponadtlenkowego O•−
2
jest odwrotnie[28].

Pod wpływem światła ultrafioletowego nimesulid ulega hydrolizie na 2-fenoksy-4-nitroanilinę i kwas metanosulfonowy[29]:

[C
12
H
8
NO
3
]NHSO
2
CH
3
+ H
2
O + hν → [C
12
H
8
NO
3
]NH
2
+ CH
3
SO
3
H

Pod wpływem prądu elektrycznego grupa nitrowa nimesulidu ulega redukcji do grupy nitrozowej[30]:

[C
13
H
12
NO
3
S]NO
2
+ e
[C
13
H
12
NO
3
S]NO
2
2[C
13
H
12
NO
3
S]NO
2
+ 2H+
→ [C
13
H
12
NO
3
S]NO
2
+ [C
13
H
12
NO
3
S]NO + H
2
O

Mechanizm działania

edytuj
 
Mechanizm działania niesterydowych leków przeciwzapalnych[31]
1 – centralny układ nerwowy,
2 – układ kostno stawowy,
3 – naczynia krwionośne,
IL-6 – interleukina 6,
MMP – metaloproteinazy,
COX – cyklooksygenaza,
NO – tlenek azotu,
eTHC – endokannabinoidy,
MAO – szlak przekaźnictwa monoaminoergicznego,
PSS – szlak przekaźnictwa cholinergicznego

Mechanizm działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych

edytuj

Podstawowy mechanizm działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych odbywa się poprzez hamowanie cyklooksygenazy, enzymu przekształcającego kwas arachidonowy w prostaglandynę H2. Prostaglandyna H2 jest prekursorem wszystkich prostaglandyn – hormonów wywołujących rozszerzanie naczyń krwionośnych, zwiększanie przepuszczalności ściany naczyń krwionośnych oraz zwiększanie czułości receptorów bólu na bodźce mechaniczne i chemiczne (bradykinina, histamina, TNF-α, substancja P). Dwie formy cyklooksygenazy COX-1 i COX-2, kodowane przez dwa różne geny zlokalizowane w chromosomie 1 i chromosomie 9, podczas procesu zapalnego pozostają w równowadze i działając równolegle, aktywują wszystkie szlaki przemiany kwasu arachidonowego[10][31]. W przeciwieństwie do kwasu acetylosalicylowego, który poprzez acetylację seryny w centrum aktywnym trwale inaktywuje cyklooksygenazę[32], hamowanie cyklooksygenazy przez niesteroidowe leki przeciwzapalne jest odwracalne[22]. Niesterydowe leki przeciwzapalne oddziaływają również na poziomie centralnego układu nerwowego, naczyń krwionośnych i w miejscu zapalenia na endokannabinoidy, tlenek azotu oraz szlaki przekaźnictwa monoaminoergicznego i przywspółczulnego. Grupa niesterydowych leków przeciwzapalnych obejmuje nieselektywne, preferencyjne (do której należy nimesulid) i selektywne inhibitory cyklooksygenazy. [10][31]

Mechanizm działania nimesulidu

edytuj

Nimesulid jest lekiem o złożonym mechanizmie działania:

Pomimo iż nimesulid zaliczany jest do inhibitorów cyklooksygenazy preferencyjnie hamujących aktywność COX-2, ogólnie jest bardzo słabym inhibitorem cyklooksygenazy, a jego głównym mechanizmem działania jest hamowanie metaloproteinaz[22].

Farmakokinetyka

edytuj

Podany doustnie dobrze, szybko i prawie całkowicie wchłania się z przewodu pokarmowego, podany doodbytniczo wolniej. Nie zaobserwowano różnic we wchłanianiu pomiędzy różnymi formami doustnymi. Dostępność biologiczna wynosi 99% przy podaniu doustnym[2] (80–100%)[8] i 54–64% przy podaniu doodbytniczym[9][2]. Po podaniu 100 mg doustnie maksymalne stężenie we krwi osiąga po 1–3 godzinach, po podaniu doodbytniczym 200 mg po 4–5 godzinach. W około 97,5% wiąże się z albuminami. Pomimo umiarkowanie niskiej objętości dystrybucji dobrze przenika do płynu stawowego[21], w którym jego poziom utrzymuje się o wiele dłużej niż we krwi[10], oraz płynów wysiękowych[2]. Czas półtrwania T0,5 wynosi 1,8–4,7 godziny dla leku i 3–9 godzin dla głównego metabolitu. Jest metabolizowany w wątrobie poprzez cytochrom P450.

Wydalany jest w 50,5–62,5% z moczem i 17,9–36,2% z kałem głównie w postaci glukuronianów i siarczanów. W postaci niezmienionej opuszcza organizm 1–3% leku. W przypadku zaburzonej funkcji nerek nie dochodzi do kumulowania się zarówno nimesulidu, jak i jego metabolitów. W przypadku zaburzonej funkcji wątroby dochodzi do 4–5-krotnego zmniejszenia eliminacji nimesulidu z organizmu[2].

Metabolizm

edytuj
 
Metabolizm nimesulidu[33]

Nimesulid jest metabolizowany poprzez trzy podstawowe szlaki metaboliczne: rozkład cząsteczki na poziomie wiązania eterowego, redukcja grupy NO
2
} do NH
2
oraz hydroksylacja pierścienia aromatycznego. Pozostałe metabolity są produktami współistniejącej hydroksylacji i redukcji, acetylacji grupy aminowej, sprzężania z kwasem glukuronowym lub sulfonowaniem hydroksylowanych metabolitów[34], jedynie 1–3% leku zostaje wydalone w stopniu niezmienionym[8].

Jedynym metabolitem obecnym w surowicy krwi[35] z ogółem zidentyfikowanych 16 metabolitów[10] nimesulidu (nazwanych M1 do M18) jest N-[2-(4-hydroksyfenoksy)-4-nitrofenylo]metanosulfonamid (hydroksynimesulid lub M1) mający również działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe, jednakże słabsze niż lek, którego jest pochodną[36]. Został on zidentyfikowany również w moczu. Drugim ważnym metabolitem obecnym w moczu i kale jest M5, pozostałe metabolity znajdowane są w mniejszych stężeniach, a metabolity M2, M3 i M4 uważane są za pośrednie metabolity na szlaku biotransformacji nimesulidu.

Metabolity nimesulidu
Metabolit Wzór chemiczny Obecność
w moczu
Opis
M1   1,4% ma aktywność terapeutyczną, jedyny istotny metabolit obecny w surowicy, powstaje z nimesulidu w wyniku hydroksylowania pierścienia fenylowego
M2   brak pośredni metabolit powstający w wyniku redukcji grupy NO2 do grupy NH2
M3   brak pośredni metabolit powstający z metabolitu M2 poprzez hydroksylowanie pierścienia fenylowego
M4   brak pośredni metabolit powstający z metabolitu M2 poprzez acetylowanie grupy aminowej
M5   brak powstaje z metabolitu M3 poprzez acetylowanie lub z metabolitu M4 poprzez hydroksylowanie
M6   brak powstaje z nimesulidu poprzez rozpad wiązania eterowego
M7   brak powstaje z postulowanego metabolitu M2 w wyniku substytucji grupy aminowej grupą hydroksylową
M8   6,4% powstaje z metabolitu M7 poprzez kondensację z kwasem glukuronowym
M9   brak powstaje z metabolitu M1 poprzez estryfikację grupy hydroksylowej resztą kwasu siarkowego
M10   14,6% powstaje z metabolitu M1 poprzez kondensację z kwasem glukuronowym
M11   2,4% powstaje z nimesulidu w wyniku hydroksylowania pozycji 2 lub 3 pierścienia fenylowego i kondensacji z kwasem glukuronowym
M12   brak powstaje z metabolitu M1 w wyniku kolejnego hydroksylowania pierścienia
M13   brak powstaje z metabolitu M7 poprzez estryfikację grupy hydroksylowej resztą kwasu siarkowego
M14   4,6% powstaje z metabolitu M5 poprzez kondensację z kwasem glukuronowym
M15   2,3% powstaje z metabolitu M12 poprzez kondensację z kwasem glukuronowym
M16   2,8% powstaje z metabolitu M12 poprzez estryfikację grupy hydroksylowej resztą kwasu siarkowego
M17   5,1% powstaje z metabolitu M2 poprzez kondensację z kwasem glukuronowym
M18   2,5% powstaje z metabolitu M5 poprzez estryfikację grupy hydroksylowej resztą kwasu siarkowego

Zastosowania

edytuj

Wskazania

edytuj

Nimesulid może być stosowany wyłącznie jako lek drugiego rzutu, w następujących wskazaniach[37][38][39][40]:

  • leczenie ostrego bólu
  • pierwotne bolesne miesiączkowanie.

W dniu 20 stycznia 2012 roku decyzją Komisji Europejskiej 2012/C 78/02[41] wykreślono z charakterystyki tego produktu leczniczego następujące wskazanie[42]:

Zastosowania w trakcie badań

edytuj

Cyklooksygenaza COX-2 jest nadmiernie produkowana w licznych nowotworach[43], a także hodowlach komórek nowotworowych, a prostaglandyny mają istotny wpływ na metabolizm komórek, ich proliferację, resorpcję kości oraz zdolność do tworzenia przerzutów przez nowotwory[44]. Obserwacje te leżą u podłoża badań zastosowania nimesulidu w poniższych wskazaniach:

  • rak piersi bez receptorów estrogenowych – zapobieganie transformacji w ten typ nowotworu u kobiet z grupy wysokiego ryzyka. Grupę kobiet poddano rocznej terapii w trzech grupach: 100 mg nimesulidu, 20 mg simwastatyny, placebo. W roku 2013 badanie kliniczne jest w fazie obserwacji kobiet poddanych rocznej terapii[45].
  • pierwotny chłoniak wysiękowy w przebiegu zespołu nabytego niedoboru odporności – badania w etapie przedklinicznym, stwierdzono pozytywny efekt cytotoksyczny na ludzkie linie komórkowe[46].

Choroba Alzheimera posiada wszystkie cechy choroby zapalnej, a badania epidemiologiczne sugerują wolniejsze pogarszanie się funkcji poznawczych u chorych przewlekle pobierających niesterydowe leki przeciwzapalne.

  • Badania kliniczne sugerują neuroprotekcyjne działanie nimesulidu, przy nieznanym mechanizmie takiego oddziaływania – jednak pomimo poprawy u pojedynczych pacjentów nie stwierdzono statystycznie istotnej poprawy[47][48].

Interakcje

edytuj

Nie stwierdzono istotnych interakcji nimesulidu, ale ponieważ hamuje on izoenzym CYP2C9 cytochromu P450 (chociaż nie jest jego silnym inhibitorem[49]), może dochodzić do zwiększenia stężenia w surowicy leków metabolizowanych w tym szlaku metabolicznym (heksobarbital, nordazepam, diazepam i prokwanil[50]).

  • Acenokumarol – nie stwierdzono interakcji farmakokinetycznych. Ponieważ jednoczesne leczenie acenokumarolem i nimesulidem może zwiększać ryzyko krwawień, powinno być stosowane w sytuacjach niezbędnych klinicznie, wymaga częstszej kontroli poziomu INR i jest bezwzględnie przeciwwskazane u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Cyklosporyna – jednoczesne leczenie cyklosporyną i nimesulidem może nasilać nefrotoksyczne działanie cyklosporyny[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Cymetydyna – nie stwierdzono interakcji farmakokinetycznych i farmakodynamicznych[54].
  • Digoksyna – nie stwierdzono interakcji farmakokinetycznych i farmakodynamicznych[55]
  • Furosemid – nimesulid powoduje zmniejszenie wchłaniania i biodostępności furosemidu oraz indukowanego przez furosemid wydalania sodu oraz potasu. Jednoczesne leczenie nimesulidem i furosemidem u pacjentów z niewydolnością krążenia i niewydolnością nerek wymaga zachowania szczególnej ostrożności[56][57].
  • Glibenklamid – nie stwierdzono interakcji farmakokinetycznych i farmakodynamicznych[54].
  • Kortykosteroidy – jednoczesne leczenie kortykosteroidami i nimesulidem może zwiększać ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej żołądka, dwunastnicy oraz krwawień z przewodu pokarmowego[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Kwas acetylosalicylowy – jednoczesne leczenie kwasem acetylosalicylowym i nimesulidem może zwiększać ryzyko choroby wrzodowej żołądka, dwunastnicy, krwawień (szczególnie z przewodu pokarmowego) i jest bezwzględnie przeciwwskazane u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Leki przeciwpłytkowe – jednoczesne leczenie lekami przeciwpłytkowymi (klopidogrel, dipirydamol) i nimesulidem może zwiększać ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej żołądka, dwunastnicy oraz krwawień z przewodu pokarmowego[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Metotreksat – podanie nimesulidu 24 godziny przed lub po podaniu metotreksatu może nasilić jego toksyczność poprzez zwiększenie jego stężenia w surowicy krwi[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Niesterydowe leki przeciwzapalne – jednoczesne leczenie nimesulidem i innymi niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi może zwiększać ryzyko krwawień i jest bezwzględnie przeciwwskazane u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny – jednoczesne leczenie SSRI i nimesulidem może zwiększać ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej żołądka, dwunastnicy oraz krwawień z przewodu pokarmowego[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Teofilina – nie stwierdzono interakcji farmakokinetycznych i farmakodynamicznych[57].
  • Warfaryna – nie stwierdzono interakcji farmakokinetycznych. Ponieważ jednoczesne leczenie warfaryną i nimesulidem może zwiększać ryzyko krwawień, powinno być stosowane w sytuacjach niezbędnych klinicznie, wymaga częstszej kontroli poziomu INR i jest bezwzględnie przeciwwskazane u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Węglan litu – ponieważ niesterydowe leki przeciwzapalne mogą zmniejszać wydalanie węglanu litu (co może prowadzić do zwiększenia jego stężenia w osoczu i wystąpienia objawów toksyczności), jednoczesne leczenie węglanem litu i nimesulidem wymaga wzmożonej kontroli poziomu litu we krwi[8][37][38][40][39][51][52][53].
  • Wodorotlenek glinu – nie stwierdzono interakcji z wodorotlenkiem glinu w środkach zobojętniających treść żołądkową[58].
  • Wodorotlenek magnezu – nie stwierdzono interakcji z wodorotlenkiem magnezu w środkach zobojętniających treść żołądkową[58].

Przeciwwskazania i środki ostrożności

edytuj

Istnieją następujące przeciwwskazania stosowania leku i sytuacje, gdy zaleca się zachowanie ostrożności[8][37][38][40][39][51][52][53]:

  • znana nadwrażliwość na nimesulid lub którykolwiek ze składników pomocniczych
  • reakcje nadwrażliwości w wywiadzie (np. skurcz oskrzeli, nieżyt nosa, pokrzywka) na kwas acetylosalicylowy lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne
  • objawy uszkodzenia wątroby wywołane podaniem nimesulidu w wywiadzie
  • jednoczesna ekspozycja na substancje o potencjalnym działaniu uszkadzającym wątrobę
  • uzależnienie od alkoholu, leków lub substancji odurzających
  • czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, przebyte, nawracające epizody choroby wrzodowej lub krwawień z przewodu pokarmowego, krwawienie do ośrodkowego układu nerwowego w wywiadzie oraz inne czynne krwawienia i choroby przebiegające z krwawieniem
  • ciężkie zaburzenia krzepnięcia
  • ciężkie zaburzenia czynności nerek
  • zaburzenia czynności wątroby
  • pacjenci z gorączką i (lub) objawami grypopodobnymi
  • dzieci poniżej 12 lat
  • trzeci trymestr ciąży i okres karmienia piersią.

Działania niepożądane

edytuj

Działania niepożądane stwierdzone podczas badań klinicznych oraz późniejszych obserwacji[8][37][38][40][39][51][52][53]:

Rodzaj zaburzenia Częstość występowania Działanie niepożądane
Krew i układ limfatyczny rzadkie niedokrwistość[i]
eozynofilia[i]
bardzo rzadkie małopłytkowość
pancytopenia
skaza krwotoczna
Układ odpornościowy rzadkie nadwrażliwość[i]
bardzo rzadkie anafilaksja
Metabolizm i odżywianie rzadkie hiperkaliemia[i]
Psychiczne rzadkie lęki[i]
niepokój[i]
koszmary senne[i]
Układ nerwowy niezbyt częste zawroty głowy
bardzo rzadkie bóle głowy
senność
zespół Reye’a
Wzrok rzadkie zamazane widzenie[i]
bardzo rzadkie zaburzenia widzenia
Słuch i błędnik bardzo rzadkie zawroty głowy
Serce rzadkie tachykardia[i]
Układ naczyniowy niezbyt częste nadciśnienie[i]
rzadkie krwawienia[i]
zmiany ciśnienia tętniczego[i]
uderzenia gorąca[i]
Układ oddechowy niezbyt częste duszność[i]
bardzo rzadkie astma oskrzelowa
skurcz oskrzeli
Żołądek i jelita częste biegunka[i]
nudności[i]
wymioty[i]
niezbyt częste zaparcia[i]
wzdęcia[i]
zapalenie błony śluzowej żołądka[i]
krwawienie z przewodu pokarmowego[42]
owrzodzenie i perforacja żołądka[42]
owrzodzenie i perforacja dwunastnicy[42]
bardzo rzadkie bóle brzucha
niestrawność
zapalenie jamy ustnej
smoliste stolce
Wątroba i drogi żółciowe bardzo rzadkie zapalenie wątroby
piorunujące zapalenie wątroby
(włączając przypadki śmiertelne)
żółtaczka
cholestaza
Skóra i tkanka podskórna niezbyt częste świąd[i]
wysypka[i]
zwiększona potliwość[i]
rzadkie rumień[i]
zapalenie skóry[i]
bardzo rzadkie pokrzywka
obrzęk naczynioruchowy
obrzęk twarzy
rumień wielopostaciowy
zespół Stevensa-Johnsona
zespół Lyella
Nerki i drogi moczowe rzadkie bolesne oddawanie moczu[i]
krwiomocz[i]
zatrzymanie moczu[i]
bardzo rzadkie niewydolność nerek
skąpomocz
śródmiąższowe zapalenie nerek
Ogólne i miejscowe niezbyt częste obrzęki[i]
rzadkie złe samopoczucie[i]
osłabienie[i]
bardzo rzadkie nadmierne obniżenie temperatury ciała
Badania diagnostyczne częste zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych[i]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af Działanie niepożądane stwierdzone podczas badań klinicznych.

Dawkowanie

edytuj

Nimesil jest lekiem przeciwbólowym dozwolonym do stosowania u osób dorosłych oraz dzieci powyżej 12 roku życia. Nimesulid może być podawany doustnie (kapsułki, tabletki, saszetki z proszkiem lub granulatem do zawiesiny), doodbytniczo (czopki)[20], domięśniowo[59] oraz zewnętrznie (maść). Postacie leku do stosowania doodbytniczego, domięśniowego oraz zewnętrznego są niedostępne w Polsce[60].

Osoby dorosłe oraz dzieci powyżej 12 roku życia

edytuj
Dawkowanie u osób dorosłych i dzieci powyżej 12 roku życia
Drogi podawania Dawkowanie
Doustnie
  • 100 mg jednorazowo[8]
  • 100 mg co 12 godzin nie dłużej niż przez 15 dni[8]
Doodbytniczo
  • 200 mg jednorazowo[61]
  • 200 mg co 12 godzin nie dłużej niż przez 15 dni[61]
Zewnętrznie
  • zewnętrznie 3 gramy (co odpowiada paskowi żelu
    lub kremu od długości 6–7 cm)
    cienką warstwą na chore miejsce, 2–3 razy dziennie
    wcierać do całkowitego wchłonięcia, przez 7–15 dni[62]
Domięśniowo
  • 75 mg co 12 godzin nie dłużej niż przez 2 dni[59].

Pacjenci w podeszłym wieku

edytuj

Nie ma konieczności dostosowywania dawki leku[8][37][38][40][39][51][52][53].

Dzieci

edytuj

Leku nie należy stosować u dzieci poniżej 12 lat[8][37][38][40][39][51][52][53].

Dawkowanie u dzieci
Drogi podawania Dawkowanie
Doustnie
  • 5 mg/kg mc w dawkach podzielonych co 8 lub 12 godzin[61]
  • 50 mg co 12 godzin w wieku 6–12 lat[2]
Doodbytniczo
  • brak danych
Zewnętrznie
  • brak danych

Zaburzenia czynności nerek

edytuj

Nie ma konieczności dostosowywania dawki nimesulidu u pacjentów z niewielką i umiarkowaną niewydolnością nerek[8][37][38][40][39][51][52][53]:

Dawkowanie u osób z zaburzeniami czynności nerek
Klirens kreatyniny Dawkowanie
30–80 ml/min

dawka bez zmian

<30 ml/min

nie stosować

Zaburzenia czynności wątroby

edytuj

Nimesulid jest przeciwwskazany przy zaburzeniach czynności wątroby[8][37][38][40][39][51][52][53].

Wpływ na prowadzenie pojazdów

edytuj

Nie przeprowadzono badań klinicznych oceniających wpływ nimesulidu na prowadzenie pojazdów i obsługę urządzeń mechanicznych[37]. Lek może upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi urządzeń mechanicznych u pacjentów, u których wystąpi senność lub zawroty głowy[63].

Ciąża i laktacja

edytuj

Nimesulidu nie należy stosować w ciąży i okresie karmienia piersią, u kobiet planujących zajść w ciążę należy stosować możliwie najmniejszą dawkę przez możliwie najkrótszy okres, w pierwszym i drugim trymestrze ciąży nie zaleca się stosowania poza przypadkami zdecydowanej konieczności i w takich przypadkach należy stosować możliwie najmniejszą dawkę przez możliwie najkrótszy okres. Ryzyko wystąpienia efektów ubocznych zwiększa się ze zwiększaniem dawki i czasu trwania leczenia[8][37][38][40][39][51][52][53].

W badaniach na zwierzętach wykazano, iż podawanie leków z tej grupy powodowało poronienie przed lub po zagnieżdżeniu się jaja płodowego, śmiertelność zarodka lub płodu oraz zwiększoną częstość występowania różnych wad płodu, włączając zaburzenia układu sercowo-naczyniowego[8][37][38][40][39][51][52][53].

I i II trymestr ciąży

edytuj

Podczas I i II trymestru ciąży nimesulid może narażać płód na[8][37][38][40][39][51][52][53]:

  • zwiększone ryzyko poronienia
  • zwiększone ryzyko wad budowy układu sercowo-naczyniowego (z poniżej 1% do 1,5%)
  • zwiększone ryzyko wytrzewienia

III trymestr ciąży

edytuj

Podczas III trymestru ciąży nimesulid może narażać na[8][37][38][40][39][51][52][53]:

Okres karmienia piersią

edytuj

Nimesulidu nie należy stosować w okresie karmienia piersią ze względu na brak informacji o możliwości przenikania leku do ludzkiego mleka[8][37][38][40][39][51][52][53].

Sposób zażywania

edytuj
  • Tabletki należy przyjmować po posiłku przez okres maksymalnie 15 dni[8].
  • Postacie do sporządzania zawiesiny doustnej: zawartość saszetki należy wsypać do 100 ml (około pół szklanki) przegotowanej wody, wymieszać i wypić[51]. Zażywać przez okres maksymalnie 15 dni[8].

Przedawkowanie

edytuj

Brakuje specyficznych danych dotyczących postępowania w przedawkowaniu nimesulidu. Na nimesulid nie ma specyficznej odtrutki.

Objawami przedawkowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych są: śpiączka, senność, nudności, wymioty oraz ból w nadbrzuszu, zwykle ustępujące po zastosowaniu właściwego leczenia. W rzadkich przypadkach może wystąpić krwawienie z przewodu pokarmowego, ostra reakcja anafilaktyczna, nadciśnienie tętnicze, ostra niewydolność nerek, zatrzymanie oddechu lub śpiączka.

Leczenie przedawkowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych jest jedynie objawowe i podtrzymujące. Do czterech godzin od przyjęcia leku oraz przy zatruciu dużymi dawkami leku zalecane jest indukowanie wymiotów i podawanie węgla aktywnego w dawce u dorosłych pacjentów 60-100 gramów oraz stosowanie osmotycznych środków przeczyszczających. Wskazane jest monitorowanie funkcji wątroby i nerek.

Ze względu na duży stopień wiązania nimesulidu z białkami osocza wymuszona diureza, alkalizacja moczu, hemodializa oraz hemoperfuzja mogą okazać się nieskuteczne[8][37][38][40][39][51][52][53].

Preparaty

edytuj

Unia Europejska

edytuj

Preparaty zarejestrowane w Polsce[60]: Aulin[38], Aulin[64], AulinDol[65], Minesulin[39], Minesulin[40], Nimesil[37].

Preparaty zarejestrowane w innych krajach Unii Europejskiej[66]: Aflogen, Algimesil, Algolider, Algosulid, Algover, Amocetin, Antalgo, Antifloxil, Arencast, Areuma, Aulin, Aulin Beta, Auromelid, Beiond, Bioxidol, Chemisulide, Cliovyl, Delfos, Dimesul, Discorid, Doleside, Dolostop, Dolxtren, Domes, Donulide, Edemax, Edrigyl, Efridol, Elinap, Erlecit, Eudolene, Fansidiol, Fansulide, Fladalgin, Flaminide, Flamisul, Flogostop, Flolid, G-Revm, Gerilide, Guaxan, Idealid, Isartrox, Isodol, Jabasulide, Kartal, Laidor, Lalide, Lasazin, Ledolid, Ledoren, Lemesil, Lidenix, Lidersolv, Liezpat, Lovirem, Melicat, Melimont, Mesulid, Mesupon, Migraless, Min-A-Pon, Mosuolit, Multiformil, Myxina, Naofid, Nerelid, Neuride, Nexen, Niberan, Nide, Nidemol, Nimalge, Nimartin, Nimed, Nimedex, Nimegel, Nimelide, Nimenol, Nimesil, Nimesoral, Nimesul, Nimesulen E, Nimesulene, Nimesulid E UCB, Nimesulida, Nimexan, NIMS, Nisal, Noalgos, Noxalide, Omnibus, Oxetian, Polyfen, Pronidal, Remov, Resulin, Reumalide, Rhemid, Ribantil, Ristolzit, Ritamine, Rolaket, Scaflam, Solving, Specilid, Sudinet, Sulidamor, Sulide, Sulimed, Sulinime, Sulmedil, Teonim, Tranzicalm, Ventor, Vitolide, Volonten, Zulid.

Ameryka Południowa

edytuj

Preparaty zarejestrowane w krajach Ameryki Południowej[67]:

  • Brazylia – Cimelide, Deltalfan, Fasulide, Flogilid, Infalid, Maxsulid, Nimalgex, Nimesilam, Nimesubal, Nimesulida Biosintetica, Nimesulida Medley, Nisalgen, Nisulid, Scaflam, UQ Scalid
  • Chile – Ainex, Aulin, Baine, Doloc, Nidolin, Nimepast, Nimesulida Bestpharma, Nimesulida Chemopharma, Nimesulida LCH, Nimesulida Master, Nimesulida Pasteur, Nimesulida Sanitas, Nimesyl, Nimex, Nisulid, Nisural
  • Kolumbia – Ainedix, Ainex, Dolonime, Mesulid, Nidolon, Nimesulida Genfar, Nimesulida La Sante, Nimesulida MK, Penalgin, Scaflam
  • Meksyk – Apolide, Cargespril, Defam, Degorflan, Dexlin, Eskaflam, Flamide, Flamozin, Igrexa, Inim, Kitedo Li, Lusemin, Meliden, Mesulid, Nilden, Nimepis, Nisuded, Nizurin, NMS, Quidofil, Redaflam, Semuplid, Severin, Sulidek, Sulidol, Sundir, UL Flam.

Zastosowanie w weterynarii

edytuj
  • ptaki – w kokcydiozie skraca okres produkcji oocyst, natomiast nie zmniejsza zmian patologicznych[68]
  • konie – przeciwzapalnie w dawce 1,5 mg/kg m.c. zarówno dożylnie, jak i doustnie co 12 lub 24 godziny w zależności od stanu zwierzęcia, zachowując ostrożność ze względu obserwowany w tej dawce brak selektywności COX1/COX2 i związaną z tym możliwość wystąpienia objawów ubocznych związanych z inhibicją COX1[69]
  • psy – przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, w zapaleniach uszu, nosa, zatok, górnych i dolnych dróg oddechowych, zapaleniach kaletek stawowych[70][71], doustnie 5 mg/kg m.c. przez 3–5 dni z jedzeniem [72][73][74], pozajelitowo 3–5 mg/kg m.c.; ponieważ może powodować uszkodzenie wątroby i nerek u szczeniąt[70], nie stosować u szczeniąt poniżej czwartego miesiąca życia [72][73]
  • koty – przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, w zapaleniach uszu, nosa, zatok, górnych i dolnych dróg oddechowych, zapaleniach kaletek stawowych, pozajelitowo 3–5 mg/kg m.c.[70]; może powodować uszkodzenie wątroby i nerek u kociąt[70]
  • bydło domowe – przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, w zapaleniach uszu, nosa, zatok, górnych i dolnych dróg oddechowych, zapaleniach kaletek stawowych, niesztowicy, pryszczycy, zapaleniu wymienia, pozajelitowo 2–4 mg/kg m.c.; może powodować uszkodzenie wątroby i nerek u cieląt[70]
  • kozy – przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, w zapaleniach uszu, nosa, zatok, górnych i dolnych dróg oddechowych, zapaleniach kaletek stawowych, niesztowicy, pryszczycy, zapaleniu wymienia, pozajelitowo 2–4 mg/kg m.c.[70]
  • owce – przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, w zapaleniach uszu, nosa, zatok, górnych i dolnych dróg oddechowych, zapaleniach kaletek stawowych, niesztowicy, pryszczycy, zapaleniu wymienia, pozajelitowo 2–4 mg/kg m.c.[70]
  • bawoły – przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, w zapaleniach uszu, nosa, zatok, górnych i dolnych dróg oddechowych, zapaleniach kaletek stawowych, niesztowicy, pryszczycy, zapaleniu wymienia, pozajelitowo 2–4 mg/kg m.c.; może powodować uszkodzenie wątroby i nerek u cieląt[70].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, ISBN 978-83-88157-77-6.
  2. a b c d e f g Alberto Bernareggi, Clinical pharmacokinetics and metabolism of nimesulide, „InflammoPharmacology”, 9 (1–2), 2001, s. 81–99, DOI10.1163/156856001300248353, PMID9812177.
  3. a b c Nimesulide (51803-78-2) [online], Chemical Book [dostęp 2013-09-05] (ang.).
  4. Nimesulide, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB04743 (ang.).
  5. Nimesulide, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2013-09-24] (ang.).
  6. Rainsford 2005 ↓, s. 13.
  7. Nimesulide [online], Santa Cruz Biotechnology, SC-200623 [dostęp 2013-09-03] (ang.).
  8. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac Nimesulid (opis profesjonalny) [online], Medycyna Praktyczna Lekarze pacjentom baza leków [dostęp 2013-08-24].
  9. a b Rainsford 2005 ↓, s. 89.
  10. a b c d e f C.Mattia i inni, Nimesulid – 25 lat później, „Minerva Medica”, 101, 2010, s. 4, PMID21030939.
  11. Rainsford 2005 ↓, s. 3.
  12. Rainsford 2005 ↓, s. 4.
  13. a b Rainsford 2005 ↓, s. 5–6.
  14. Substituted 2-phenoxy alkane-sulfonanilides, patent US 3840597A [dostęp 2013-09-19] (ang.).
  15. a b c Rainsford 2005 ↓, s. 7.
  16. Q&A [online], The Original Nimesulide, Helsinn Healthcare [dostęp 2013-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-02] (ang.).
  17. Rainsford 2005 ↓, s. 9.
  18. Nimesulide, „WHO Pharmaceuticals Newsletter”, 4, 2002, s. 12 [dostęp 2013-09-27].
  19. U.A. Boelsterli, Nimesulide and hepatic adverse effects: roles of reactive metabolites and host factors, „International Journal of Clinical Practice”, 128, 5th Congress of the European Association for Clinical Pharmacology and Therapeutics, 2002, s. 30–36, PMID12166617.
  20. a b Pytania i odpowiedzi dotyczące oceny leków zawierających nimesulid do stosowania ogólnoustrojowego [online], European Medicines Agency website [dostęp 2013-08-26].
  21. a b c K.D. Rainsford, Nimesulide – a multifactorial approach to inflammation and pain: scientific and clinical consensus, „Current Medical Research and Opinion”, 22 (6), 2006, s. 1161–1170, DOI10.1185/030079906X104849, PMID16846549.
  22. a b c Witold S. Gumułka, Nieopioidowe leki przeciwbólowe, leki stosowane w dnie oraz w leczeniu chorób reumatycznych, [w:] Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, Wojciech Kostowski (red.), Zbigniew S. Herman (red.), wyd. 3, t. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 3224–3257, ISBN 978-83-200-4185-9.
  23. Waldemar Janiec, Leszek Śliwiński, Barbara Nowińska, Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwbólowe oraz leki przeciwgorączkowe, [w:] Kompendium Farmakologii, Waldemar Janiec (red.), wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 249–267, ISBN 978-83-200-3944-3.
  24. Bioequivalence Study of Nimesulide 100 mg Tablets, [w:] ClinicalTrials.gov [online], National Institutes of Health, NCT01745614 [dostęp 2013-09-08] (ang.).
  25. Ashok Prasad i inni, A practical large scale synthesis of nimesulide – A step ahead, „Journal of Scientific and Industrial Research”, 64, 2005, s. 756–760.
  26. Neelam Seedher, Sonu Bhatia, Solubility enhancement of Cox-2 inhibitors using various solvent systems, „AAPS PharmSciTech”, 4 (3), 2003, s. 33, DOI10.1208/pt040333, PMID14621965, PMCIDPMC2750626.
  27. Rainsford 2005 ↓, s. 11–14.
  28. Rainsford 2005 ↓, s. 15–20.
  29. Petra Kovařı́ková, Milan Mokrý, Jiřı́ Klimeš, Photochemical stability of nimesulide, „Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis”, 31 (4), 2003, s. 827–832, DOI10.1016/S0731-7085(02)00659-3, PMID12644210 [dostęp 2013-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-28].
  30. J.A. Squella i inni, Electrochemical generation and interaction study of the nitro radical anion from nimesulide, „Pharmaceutical Research”, 16 (1), 1999, s. 161–164, DOI10.1023/A:1011950218824, PMID9950296.
  31. a b c May Hamza, Raymond A. Dionne, Mechanisms of Non-Opioid Analgesics Beyond Cyclooxygenase Enzyme Inhibition, „Current Molecular Pharmacology”, 2 (1), Bentham Science, 2009, s. 1–14, DOI10.2174/1874467210902010001, PMID19779578, PMCIDPMC2749259.
  32. a b Ryszard Korbut, Rafał Olszanecki, Farmakologia nieopioidowych leków przeciwbólowych, [w:] Medycyna bólu, Jan Dobrogowski (red.), Jerzy Wordliczek (red.), Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 336–349, ISBN 83-200-2842-6.
  33. Rainsford 2005 ↓, s. 83.
  34. Rainsford 2005 ↓, s. 82.
  35. Rainsford 2005 ↓, s. 87.
  36. M. Bianchi i inni, Plasma and Synovial Fluid Concentrations of Nimesulide and its Main Metabolite after a Single or Repeated Oral Administration in Patients with Knee Osteoarthritis, „The Journal of International Medical Research”, 34, 2006, s. 348–354, DOI10.1177/147323000603400402, PMID16989489.
  37. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Nimesil (granulat) – Charakterystyka Produktu Leczniczego [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych [dostęp 2013-09-25].
  38. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Aulin (granulat) – Charakterystyka Produktu Leczniczego [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych [dostęp 2016-03-15].
  39. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Minesulin (proszek) – Charakterystyka Produktu Leczniczego [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych [dostęp 2013-09-25].
  40. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Minesulin (tabletki) – Charakterystyka Produktu Leczniczego [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych [dostęp 2013-09-25].
  41. Nimesulide containing medicinal products for systemic use [online], European Commission Public Health [dostęp 2013-08-25] (ang.).
  42. a b c d Aneks III Uaktualnienia do Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta [online], European Commission Public Health [dostęp 2013-08-25].
  43. Maria Grazia Iachininoto i inni, Cyclooxygenase-2 (COX-2) Inhibition Constrains Indoleamine 2,3-Dioxygenase 1 (IDO1) Activity in Acute Myeloid Leukaemia Cells, „Molecules”, 18 (9), 2013, s. 10132–10145, DOI10.3390/molecules180910132, PMID23973990.
  44. K.D. Rainsford, Anti-Inflammatory Drugs of the 21st Century, [w:] Inflammation in the Pathogenesis of Chronic Diseases, R.E. Harris (red.), Springer, 2007 (Subcellular Biochemistry, t. 42), s. 3–27, DOI10.1007/1-4020-5688-5_1, ISBN 978-1-4020-5688-8.
  45. Matteo Lazzeroni i inni, Breast ductal lavage for biomarker assessment in high risk women: rationale, design and methodology of a randomized phase II clinical trial with nimesulide, simvastatin and placebo, „BMC Cancer”, 12, 2012, s. 578, DOI10.1186/1471-2407-12-575, PMID23216985, PMCIDPMC3522001.
  46. Arun George Paul, Neelam Sharma-Walia, Bala Chandran, Targeting KSHV/HHV-8 Latency with COX-2 Selective Inhibitor Nimesulide: A Potential Chemotherapeutic Modality for Primary Effusion Lymphoma, „PLoS One”, 6 (9), 2012, e24379, DOI10.1371/journal.pone.0024379, PMID21980345.
  47. Konstantina G. Yiannopoulou, Sokratis G. Papageorgiou, Current and future treatments for Alzheimer’s disease, „Therapeutic Advances in Neurogical Disorders”, 6 (1), 2013, s. 19–33, DOI10.1177/1756285612461679, PMID23277790, PMCIDPMC3526946.
  48. Rainsford 2005 ↓, s. 30.
  49. Diclac 100, czopki doodbytnicze 0,1 g [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Charakterystyki Produktów Leczniczych Refundowanych [dostęp 2013-09-24].
  50. Witold S. Gumułka, Nieopioidowe leki przeciwbólowe, leki stosowane w dnie oraz w leczeniu chorób reumatycznych, [w:] Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, Wojciech Kostowski (red.), Zbigniew S. Herman (red.), wyd. 3, t. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 158–159, ISBN 978-83-200-4185-9.
  51. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Minesulin (nimesulid) [online], Medycyna Praktyczna Lekarze pacjentom baza leków [dostęp 2013-09-05] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-19].
  52. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Nimesil (nimesulid) [online], Medycyna Praktyczna Lekarze pacjentom baza leków [dostęp 2013-09-05].
  53. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Aulin(nimesulid) [online], Medycyna Praktyczna Lekarze pacjentom baza leków [dostęp 2013-09-05].
  54. a b Rainsford 2005 ↓, s. 108.
  55. Rainsford 2005 ↓, s. 113–114.
  56. E. Perucca, Drug interactions with nimesulide, „Drugs”, 46, 1993, s. 79–82, DOI10.2165/00003495-199300461-00015, PMID7506198.
  57. a b Rainsford 2005 ↓, s. 112.
  58. a b Rainsford 2005 ↓, s. 108–112.
  59. a b Nimulid Safeinject Nimesulide Injection [online], Panacea Biotec [dostęp 2013-09-03] (ang.).
  60. a b Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, „Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia”, 16 kwietnia 2018 [dostęp 2018-10-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-23].
  61. a b c Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska, Leki Współczesnej Terapii, wyd. 20, t. 2, Warszawa: Medical Tribune Polska, 2005, s. 617, ISBN 978-83-60135-95-2.
  62. Rainsford 2005 ↓, s. 59.
  63. Pharmindex kompendium leków, Warszawa 2007, ISSN 1426-4269.
  64. Aulin (tabletki) – Charakterystyka Produktu leczniczego [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych [dostęp 2016-03-15].
  65. AulinDol – Rejestr produktów leczniczych [online], Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia [dostęp 2016-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-20].
  66. List of referrals for human medicinal products Nimesulide [online], European Commission Public Health [dostęp 2013-09-16] (ang.).
  67. Vademecum.es [online] [dostęp 2013-10-04] (hiszp.).
  68. Błażej Późniak, Marcin Świtała, Salicylany w farmakoterapii weterynaryjnej. Część II. Wskazania do stosowania u ptaków oraz działania niepożądane i toksyczność, „Życie Weterynaryjne”, 87, 2012, s. 1038–1041, ISSN 0026-4806.
  69. R. Villa i inni, Oral and intravenous administration of nimesulide in the horse: rational dosage regimen from pharmacokinetic and pharmacodynamic data, „Equine Veterinary Journal”, 39, 2007, s. 136–142, DOI10.2746/042516407X159123, PMID17378442.
  70. a b c d e f g h Nimovet Nimesulide Injection [online], Indian Immunologicals [dostęp 2018-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-29] (ang.).
  71. S. Bonneau i inni, Analgesic efficacy of nimesulide in a canine osteoarthritis model, „Revue de Médecine Vétérinaire”, 156, 2005, s. 179–181 [dostęp 2013-09-22].
  72. a b Sulidene 50 mg tablet for dogs. Summary of Product Characteristics [online], The Heads of Medicines Agencies [dostęp 2013-08-26] (ang.).
  73. a b Sulidene 100 mg tablet for dogs. Summary of Product Characteristics [online], The Heads of Medicines Agencies [dostęp 2013-08-26] (ang.).
  74. P.L. Toutain i inni, A pharmacokinetic/pharmacodynamic approach vs. a dose titration for the determination of a dosage regimen: the case of nimesulide, a COX-2 selective nonsteroidal anti-inflammatory drug in the dog, „Journal of Veterinary Pharmacology and Therapeutics”, 24 (1), 2001, s. 43–55, DOI10.1046/j.1365-2885.2001.00304.x, PMID11348486.

Bibliografia

edytuj
  • Nimesulide. Actions and Uses, K.D. Rainsford (red.), Bazylea–Boston–Berlin: Birkhäuser Verlag, 2005, ISBN 978-3-7643-7068-8.

Linki zewnętrzne

edytuj
  • Nimesulide [online], Helsinn Healthcare [dostęp 2013-09-23] (ang.).