Nikorandil
Nikorandil – organiczny związek chemiczny, pochodna nikotynamidu, lek stosowany w terapii choroby niedokrwiennej serca.
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C8H9N3O4 | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
211,17 g/mol | ||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Otrzymywanie
edytujZwiązek został po raz pierwszy otrzymany w Japonii w roku 1976[3]. Można go uzyskać w reakcji estru etylowego kwasu nikotynowego z etanoloaminą i następczej estryfikacji powstałego amidu za pomocą dymiącego kwasu azotowego[2][3]:
- Py−COOEt + H
2NCH
2CH
2OH → Py−CONHCH
2CH
2OH → Py−CONHCH
2CH
2NO
3
Inną metodą jest reakcja chlorku kwasu nikotynowego z O-azotanem etanoloaminy[4]:
- PyCOCl + H
2NCH
2CH
2ONO
3 → Py−CONHCH
2CH
2NO
3
Zastosowania medyczne
edytujNikorandil ma odmienny mechanizm działania, niż wcześniej stosowane leki wieńcowe. Aktywuje on zależny od ATP kanał potasowy sarkolemmy i błon komórkowych komórek mięśnia sercowego. Rozszerza tętniczki oporowe wieńcowe i obwodowe, rozszerza żyły obwodowe i tętnice nasierdziowe, działa ochronnie na mięsień sercowy[5].
Lek stosuje się w stabilnej chorobie wieńcowej, celem zapobiegania ostrym incydentom wieńcowym. W przypadku długotrwałego stosowania może rozwinąć się tolerancja (konieczne staje się stosowanie coraz wyższych dawek).
Izomery orto i para wykazują zbliżone działanie do nikorandilu (który ma podstawnik w pozycji meta), ale są od niego mniej aktywne[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Nicorandil (nr N3539) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-03-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c César, Isabela C., Godin, Adriana M., Araujo, Débora P., Oliveira, Francinely C. i inni. Synthesis, antinociceptive activity and pharmacokinetic profiles of nicorandil and its isomers. „Bioorganic & Medicinal Chemistry”. 22 (9), s. 2783-2790, 2014. DOI: 10.1016/j.bmc.2014.03.011.
- ↑ a b Eremenko, L. T., Nesterenko, D. A., Garanin, V. A., Kosilko, V. P.. Development of improved laboratory technique for nicorandil synthesis. „Russian Journal of Applied Chemistry”. 82 (10), s. 1776, 2009. DOI: 10.1134/S107042720910005X.
- ↑ Jerzy Gębicki, Andrzej Marcinek, Stefan Chłopicki, Jan Adamus, Małgorzata Urbaniak: N'-Nitroxyalkylnicotinamides for the treatment of cardiovascular diseases. Zgłoszenie patentowe nr WO2010000673. 2008-07-01 (zgłoszenie) 2010-01-07 (publikacja). [dostęp 2017-03-05].
- ↑ Anna Mikhaylovna Malysheva i inni, Acardioprotective drug nikorandil in coronary heart disease, „Terapevticheskii arkhiv”, 83 (9), 15 września 2011, s. 14–19, ISSN 2309-5342 [dostęp 2024-02-23] (ros.).