Nigeryjska Marynarka Wojenna
Nigeryjska Marynarka Wojenna (ang. Nigerian Navy) – morski rodzaj Nigeryjskich Sił Zbrojnych.
Państwo | |
---|---|
Siły zbrojne | |
Data utworzenia |
1956 |
Prefiks |
NNS |
Bandera |
Historia
edytujPoczątki współczesnej marynarki wojennej Nigerii sięgają 1956 roku, kiedy jeszcze była ona kolonią brytyjską[1]. Wielka Brytania przygotowywała się wówczas do usamodzielnienia Nigerii i utworzyła zalążek jej sił morskich, w celu szkolenia kadr. Marynarka początkowo liczyła 200 osób ochotniczego personelu, a w 1960 roku – 555[1]. W lipcu 1959 roku została utworzona przez Brytyjczyków Królewska Nigeryjska Marynarka (Royal Nigerian Navy). W tym samym roku otrzymała ona kilka małych brytyjskich okrętów z okresu II wojny światowej, w tym trałowiec „Nigeria” (wycofany w 1962 roku), barkę desantową „Lokoja” typu LCT(4) i trzy kutry patrolowe[2]. Nigeria uzyskała następnie niepodległość 1 października 1960 roku, a od 1963 roku jest republiką i jej marynarka utraciła tytuł „królewskiej”[3]. Do 1964 roku służyli w niej jeszcze brytyjscy oficerowie[1].
W 1961 roku Nigeria zakupiła pierwszy nowo zbudowany okręt – patrolowiec „Enugu”, a w 1965 roku zbudowaną w Holandii fregatę „Nigeria”, która stała się jej największą jednostką, pełniącą funkcje okrętu szkolnego i flagowego[2]. Poza nimi, do końca lat 60. marynarka otrzymała jedynie kilka dalszych okrętów patrolowych[2]. Niewielka marynarka nigeryjska pozostała lojalna wobec rządu podczas wojny domowej z separatystyczną Biafrą (1967–70) i posłużyła do skutecznej blokady morskiej Biafry[1]. Biafra zdobyła jedynie patrolowiec „Vigilance”, który został następnie zatopiony przez okręty nigeryjskie 10 września 1967 roku[2]. W październiku 1969 roku na skutek działań wojennych utracono patrolowiec „Ogoja” w delcie Nigru[2]. Marynarka wspierała też lądowania w Bonny i Calabarze[1].
W latach 70. marynarka Nigerii została znacznie rozbudowana i do 1982 roku wzbogaciła się o liczne nowoczesne okręty, w tym zbudowaną w Niemczech fregatę rakietową „Aradu”, cztery korwety budowy brytyjskiej, sześć kutrów rakietowo-artyleryjskich budowy niemieckiej i francuskiej, dwa okręty desantowe budowy niemieckiej i dalsze patrolowce[4]. Stała się wówczas najnowocześniejszą marynarką spośród międzyzwrotnikowych państw Afryki i jedyną w Afryce używającą okrętów przenoszących śmigłowce[1]. Liczba personelu wzrosła z 1720 w 1970 do około 5000 w 1990 roku[1]. Głównymi zadaniami marynarki na wodach Nigerii stało się zwalczanie piractwa, przemytu i ochrona rybołówstwa[5].
Pomimo zakupu nowych okrętów, już jednak od początku lat 80. marynarka zaczęła cierpieć z powodu chronicznego braku funduszy, co razem z brakami w wyszkoleniu i dbałości o sprzęt powodowało trudność z utrzymaniem okrętów we właściwym stanie oraz ich awarie[1]. Część stosunkowo nowych okrętów szybko utraciła status operacyjny i były remontowane po dłuższym czasie lub wcale[6]. W połowie lat 80. wycofano z tych przyczyn fregatę „Obuma” (ex „Nigeria”) i korwetę „Otobo”, a druga korweta „Dorina” zatonęła w porcie[2]. Jedynymi nowymi okrętami, które doszły pod koniec lat 80, były dwa zbudowane we Włoszech niszczyciele min[2]. Na początku lat 90. sprawne okręty nigeryjskie brały udział w misji wojskowej organizacji państw afrykańskich ECOMOG monitorującej wojnę domową w Liberii[6].
Po okresie stagnacji, w toku którego jedynie część z posiadanych okrętów była operacyjna, sytuacja zaczęła się poprawiać dopiero na początku XXI wieku[7]. Możliwości patrolowania strefy ekonomicznej przywróciły cztery przejęte z amerykańskiej Straży Wybrzeża w latach 2002-03 stawiacze boi, używane jako okręty patrolowe[8]. W latach 2011–14 Nigeria przejęła dwa amerykańskie używane oceaniczne okręty patrolowe przenoszące śmigłowce, a w latach 2014-15 dwa nowe, zbudowane w Chinach[7]. Nabyła również od początku XXI wieku liczne mniejsze okręty lub kutry patrolowe[8]. Liczba personelu marynarki wzrosła do 17 864, w tym 2299 oficerów w 2015 roku (włącznie ze Strażą Wybrzeża)[7].
Wyposażenie
edytujGłówne okręty:
Typ | Zdjęcie | Okręty | W służbie | Producent | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|
Fregaty | |||||
MEKO 360H1 | Aradu (F89) | 1982 | Blohm + Voss, Hamburg | niesprawny (2022)[9] | |
Oceaniczne okręty patrolowe | |||||
Hamilton | Thunder (F90) Okpabana (F93) |
2012 2014 |
Avondale, Nowy Orlean | Przekazane amerykańskie kutry Straży Przybrzeżnej, wodowane w 1967[7] | |
P18N | Centenary (F91) Unity (F92) |
2014 2015 |
Wuchang, Wuhan | [7] | |
Korwety | |||||
Vosper Mk 9 | Enymiri (F84) | 1980 | Vosper Thornycroft | w 2016 niesprawny, status nieznany. Bliźniacza „Erinomi” wycofana[8] | |
Kutry rakietowe | |||||
La Combattante IIIB | Siri (P181) Ayam (P182) Ekun (P183) |
1981 | CMN , Cherbourg | w 2016 niesprawne, status nieznany[8] | |
Okręty patrolowe | |||||
typu Balsam | Kyanwa (A 501) Ologbo (A 502) Nwamba (A 503) Obula (A 504) |
2002 2002 2003 2003 |
Manne Iron and Shipbuilding Corp, Duluth | Przekazane amerykańskie stawiacze boi Straży Wybrzeża, z lat 1942-44 (zdjęcie w służbie USA)[8] |
Bandery
edytuj-
Bandera wojenna w latach 1960-98
-
Bandera wojenna od 1998 roku
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 ↓, s. 285-286
- ↑ a b c d e f g Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 ↓, s. 287-289
- ↑ Sobański 2003 ↓, s. 75.
- ↑ Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 ↓, s. 286-288.
- ↑ Nigernian Navy History Phase II: 1971 – 1988. Global Security. (ang.).
- ↑ a b Hartmut Ehlers. Fregaty biedaka. „Okręty Wojenne”. Nr 3/2012. XIX (113), s. 91-96, maj – czerwiec 2012. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.
- ↑ a b c d e Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 581-583.
- ↑ a b c d e Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 584-586.
- ↑ Senate asks Presidency to takeover Navy’s largest ship [online], PM News Nigeria, 1 grudnia 2021 (ang.).
Bibliografia
edytuj- Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
- Maciej Sobański. Marynarka Wojenna Nigerii. „Okręty Wojenne”. Nr 1/2003. XIII (57), 2003. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.