Nigeryjska Marynarka Wojenna

Nigeryjska Marynarka Wojenna (ang. Nigerian Navy) – morski rodzaj Nigeryjskich Sił Zbrojnych.

Nigerian Navy
Godło
Państwo

 Nigeria

Siły zbrojne

Nigeryjskie Siły Zbrojne

Data utworzenia

1956

Prefiks

NNS

Bandera

Historia

edytuj
 
Patrolowiec „Enugu” w Amsterdamie, 1962
 
Dawny amerykański kuter Straży Wybrzeża „Thunder” podczas rewii floty w Sydney, 2013

Początki współczesnej marynarki wojennej Nigerii sięgają 1956 roku, kiedy jeszcze była ona kolonią brytyjską[1]. Wielka Brytania przygotowywała się wówczas do usamodzielnienia Nigerii i utworzyła zalążek jej sił morskich, w celu szkolenia kadr. Marynarka początkowo liczyła 200 osób ochotniczego personelu, a w 1960 roku – 555[1]. W lipcu 1959 roku została utworzona przez Brytyjczyków Królewska Nigeryjska Marynarka (Royal Nigerian Navy). W tym samym roku otrzymała ona kilka małych brytyjskich okrętów z okresu II wojny światowej, w tym trałowiec „Nigeria” (wycofany w 1962 roku), barkę desantową „Lokoja” typu LCT(4) i trzy kutry patrolowe[2]. Nigeria uzyskała następnie niepodległość 1 października 1960 roku, a od 1963 roku jest republiką i jej marynarka utraciła tytuł „królewskiej”[3]. Do 1964 roku służyli w niej jeszcze brytyjscy oficerowie[1].

W 1961 roku Nigeria zakupiła pierwszy nowo zbudowany okręt – patrolowiec „Enugu”, a w 1965 roku zbudowaną w Holandii fregatę „Nigeria”, która stała się jej największą jednostką, pełniącą funkcje okrętu szkolnego i flagowego[2]. Poza nimi, do końca lat 60. marynarka otrzymała jedynie kilka dalszych okrętów patrolowych[2]. Niewielka marynarka nigeryjska pozostała lojalna wobec rządu podczas wojny domowej z separatystyczną Biafrą (1967–70) i posłużyła do skutecznej blokady morskiej Biafry[1]. Biafra zdobyła jedynie patrolowiec „Vigilance”, który został następnie zatopiony przez okręty nigeryjskie 10 września 1967 roku[2]. W październiku 1969 roku na skutek działań wojennych utracono patrolowiec „Ogoja” w delcie Nigru[2]. Marynarka wspierała też lądowania w Bonny i Calabarze[1].

W latach 70. marynarka Nigerii została znacznie rozbudowana i do 1982 roku wzbogaciła się o liczne nowoczesne okręty, w tym zbudowaną w Niemczech fregatę rakietowąAradu”, cztery korwety budowy brytyjskiej, sześć kutrów rakietowo-artyleryjskich budowy niemieckiej i francuskiej, dwa okręty desantowe budowy niemieckiej i dalsze patrolowce[4]. Stała się wówczas najnowocześniejszą marynarką spośród międzyzwrotnikowych państw Afryki i jedyną w Afryce używającą okrętów przenoszących śmigłowce[1]. Liczba personelu wzrosła z 1720 w 1970 do około 5000 w 1990 roku[1]. Głównymi zadaniami marynarki na wodach Nigerii stało się zwalczanie piractwa, przemytu i ochrona rybołówstwa[5].

Pomimo zakupu nowych okrętów, już jednak od początku lat 80. marynarka zaczęła cierpieć z powodu chronicznego braku funduszy, co razem z brakami w wyszkoleniu i dbałości o sprzęt powodowało trudność z utrzymaniem okrętów we właściwym stanie oraz ich awarie[1]. Część stosunkowo nowych okrętów szybko utraciła status operacyjny i były remontowane po dłuższym czasie lub wcale[6]. W połowie lat 80. wycofano z tych przyczyn fregatę „Obuma” (ex „Nigeria”) i korwetę „Otobo”, a druga korweta „Dorina” zatonęła w porcie[2]. Jedynymi nowymi okrętami, które doszły pod koniec lat 80, były dwa zbudowane we Włoszech niszczyciele min[2]. Na początku lat 90. sprawne okręty nigeryjskie brały udział w misji wojskowej organizacji państw afrykańskich ECOMOG monitorującej wojnę domową w Liberii[6].

Po okresie stagnacji, w toku którego jedynie część z posiadanych okrętów była operacyjna, sytuacja zaczęła się poprawiać dopiero na początku XXI wieku[7]. Możliwości patrolowania strefy ekonomicznej przywróciły cztery przejęte z amerykańskiej Straży Wybrzeża w latach 2002-03 stawiacze boi, używane jako okręty patrolowe[8]. W latach 2011–14 Nigeria przejęła dwa amerykańskie używane oceaniczne okręty patrolowe przenoszące śmigłowce, a w latach 2014-15 dwa nowe, zbudowane w Chinach[7]. Nabyła również od początku XXI wieku liczne mniejsze okręty lub kutry patrolowe[8]. Liczba personelu marynarki wzrosła do 17 864, w tym 2299 oficerów w 2015 roku (włącznie ze Strażą Wybrzeża)[7].

Wyposażenie

edytuj

Główne okręty:

Typ Zdjęcie Okręty W służbie Producent Uwagi
Fregaty
MEKO 360H1   Aradu (F89) 1982 Blohm + Voss, Hamburg   niesprawny (2022)[9]
Oceaniczne okręty patrolowe
Hamilton   Thunder (F90)
Okpabana (F93)
2012
2014
Avondale, Nowy Orlean   Przekazane amerykańskie kutry Straży Przybrzeżnej, wodowane w 1967[7]
P18N Centenary (F91)
Unity (F92)
2014
2015
Wuchang, Wuhan   [7]
Korwety
Vosper Mk 9 Enymiri (F84) 1980 Vosper Thornycroft   w 2016 niesprawny, status nieznany. Bliźniacza „Erinomi” wycofana[8]
Kutry rakietowe
La Combattante IIIB(inne języki) Siri (P181)
Ayam (P182)
Ekun (P183)
1981 CMN(inne języki), Cherbourg   w 2016 niesprawne, status nieznany[8]
Okręty patrolowe
typu Balsam   Kyanwa (A 501)
Ologbo (A 502)
Nwamba (A 503)
Obula (A 504)
2002
2002
2003
2003
Manne Iron and Shipbuilding Corp, Duluth   Przekazane amerykańskie stawiacze boi Straży Wybrzeża, z lat 1942-44 (zdjęcie w służbie USA)[8]

Bandery

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995, s. 285-286
  2. a b c d e f g Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995, s. 287-289
  3. Sobański 2003 ↓, s. 75.
  4. Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995, s. 286-288.
  5. Nigernian Navy History Phase II: 1971 – 1988. Global Security. (ang.).
  6. a b Hartmut Ehlers. Fregaty biedaka. „Okręty Wojenne”. Nr 3/2012. XIX (113), s. 91-96, maj – czerwiec 2012. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X. 
  7. a b c d e Jane’s Fighting Ships 2015–2016, s. 581-583.
  8. a b c d e Jane’s Fighting Ships 2015–2016, s. 584-586.
  9. Senate asks Presidency to takeover Navy’s largest ship [online], PM News Nigeria, 1 grudnia 2021 (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
  • IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
  • Maciej Sobański. Marynarka Wojenna Nigerii. „Okręty Wojenne”. Nr 1/2003. XIII (57), 2003. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.