Niedźwice
Niedźwice – wieś sołecka[5] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Koprzywnica[6][4].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2019) |
303[2] |
| Strefa numeracyjna |
15 |
| Kod pocztowy |
27-660[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TSA |
| SIMC |
0796625[4] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego  | |
Położenie na mapie gminy Koprzywnica  | |
 50°36′39″N 21°30′48″E/50,610833 21,513333[1]
| |
W administracji kościelnej rzymskokatolickiej wieś położona w archidiecezji lubelskiej, w diecezji sandomierskiej, w dekanacie koprzywnickim, w parafii pw. św. Floriana.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Niedźwice. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0796631 | Błonie | część wsi |
| 0796648 | Góra | część wsi |
| 0796654 | Lisiny | część wsi |
| 0796660 | Ogrody | część wsi |
| 0796677 | Spławy | część wsi |
| 0796683 | Zamłynie | część wsi |
| 0796690 | Za Wąwozem | część wsi |
Wśród obiektów fizjograficznych występują nazwy: Błonie, Góra, Jeziórki, Lisiny, Międzyrzecze, Ogrody, Piaski, Spławy, Za Wąwozem, Zadrodze, Zamłynie.
W 1998 Niedźwice miały 321 mieszkańców i 82 gospodarstw o łącznej powierzchni 245,78 ha. Obecnie w Niedźwicach znajduje się Szkoła Podstawowa.
Historia
edytujWieś Niedźwice (także Niedrzwice) w źródłach historycznych nosi nazwę: Niedrwicze, Nyedcziwicz, Nyedruicz, Nyedrwy i Nyedrwycza. Pierwsza poświadczona źródłowo wzmianka o tej wsi pochodzi z 1362 r. Początkowo wieś należała do rycerzy z rodu Powałów. Około 1450 r. władał tą wsią szlachetny Niedrzwicki (pisał się: Niedrwicki vel Niedrwiecki vel Niedrzwicki vel Niedrzwiński herbu Ogończyk)[7].
W 1470 r. dziedzicem wsi Niedrzwice był szlachetny Jan Nyedrzwyczky herbu Powała. Jego kuzyn, Stanisław z Niedrwicy podpisał unię polsko-litewską (1569) jako poseł sandomierski. Z kolei wnuk tegoż, Andrzej dziedzic Niedźwic, w 1590 r. był kasztelanem połanieckim i podkomorzym sanockim. Córka jego Barbara, odziedziczyła wieś i jako posag wniosła do małżeństwa ze szlachetnym Krzysztofem Stadnickim, przez co Niedźwice przeszły do rodziny Stadnickich[7].
W 1827 r. wieś (prywatna) miała 31 domów i 129 mieszkańców. W 1884 r. Niedźwice miały 30 domów i 200 mieszkańców, młyn wodny; ziemi dworskiej było 366 mórg, a włościańskiej 138 mórg[8].
Według spisu powszechnego z roku 1921 Niedźwice (albo Niedrzwice) miały 25 domy i 201 mieszkańców, w tym 12 Żydów[9] Była tu 2 klasowa Publiczna Szkoła Powszechna. Folwark był własnością rodziny Niwińskich (do 1944 r.); był tu 1 dom (w parku, drewniany dwór z końca XVIII w.) i 6 mieszkańców.
W czasie II wojny światowej kilkoro mieszkańców wsi działało w ruchu oporu.
Zabytki
edytujZespół dworski z końca XVIII w., w którego skład wchodzi drewniany dwór, piwnica lamusa oraz pozostałości parku; wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.695 z 1.03.1967, z 14.06.1977 i z 15.04.1985)[10].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86592
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 14 [dostęp 2022-05-22]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 810 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Jednostki pomocnicze gminy Koprzywnica. Urząd Gminy Koprzywnica. [dostęp 2015-04-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Niedrzwica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 58.
- ↑ Tabela. Tabela miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożone w biurze Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji, t. I-II, W. 1827.. „Centralna Biblioteka Statystyczna”. A-Ł (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego), s. 288, 1827. Warszawa.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. Województwo kieleckie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924 [dostęp 2015-04-18].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 52 [dostęp 2016-01-14].