Neritan Ceka (ur. 11 lutego 1941 w Tiranie[1]) – albański archeolog i polityk, w latach 1997–1998 minister spraw wewnętrznych.

Neritan Ceka
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lutego 1941
Tirana

Minister spraw wewnętrznych Republiki Albanii
Okres

od 25 lipca 1997
do 18 kwietnia 1998

Przynależność polityczna

Partia Demokratycznego Sojuszu

Poprzednik

Belul Çelo

Następca

Perikli Teta

Faksymile

Kariera zawodowa

edytuj

Syn Hasana Ceki, jednego z pierwszych albańskich archeologów, któremu towarzyszył w czasie wykopalisk prowadzonych w Apollonii[1]. W 1962 ukończył studia archeologiczne na Uniwersytecie Tirańskim[2]. W latach 1963–1964 prowadził badania w iliryjskiej twierdzy Rosujë w pobliżu Tropoi. W 1969 odkrył cmentarzysko w Selcë të Poshtme. W latach 1978–1991 kierował kolejnymi ekspedycjami, które odkrywały pozostałości po iliryjskim mieście Byllis w rejonie Ballshu[3]. W latach 1992–1994 kierował badaniami francusko-albańskimi w Apollonii i w Butrincie. Od 1985 prowadził wykłady z zakresu archeologii klasycznej na Uniwersytecie Tirańskim i kierował Zakładem Archeologii w Instytucie Historii[3].

Kariera polityczna

edytuj

W początkach lat 90. był jednym z najaktywniejszych działaczy opozycji demokratycznej i współtwórcą Demokratycznej Partii Albanii. Na I Kongresie DPA we wrześniu 1991 był jednym z kandydatów na stanowisko przewodniczącego partii. Uzyskał wtedy 100 głosów poparcia (przy ponad trzystu, które otrzymał Sali Berisha[4]).

W pierwszych wolnych wyborach zorganizowanych w Albanii w 1991 uzyskał mandat deputowanego do parlamentu[2]. W parlamencie reprezentował DPA, w latach 1991–1992 był jej wiceprzewodniczącym. W 1992 odszedł z partii nie zgadzając się z polityką Salego Berishy. Powodem konfliktu była niechęć Sali Berishy do przekazania kierownictwo partii po objęciu przez niego urzędu prezydenta[5]. Ceka razem z Arbenem Imami i Gramozem Pashko należał do grona założycieli Partii Sojuszu Demokratycznego (Aleanca Demokratike), której był przez wiele lat przewodniczącym. W czasie albańskiej rewolucji piramidowej w 1997 Ceka wspólnie z Namikiem Dokle i Preçem Zogajem odegrali kluczową rolę w negocjacjach z Salim Berishą, które przekonały go do ustąpienia z urzędu prezydenta[4].

W okresie od 25 lipca 1997 do 18 kwietnia 1998 pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych w rządzie kierowanym przez Bashkima Fino[1]. W latach 1998–2005 stał na czele parlamentarnej komisji d.s. bezpieczeństwa narodowego[1]. W latach 2012–2016 pełnił funkcję ambasadora Albanii we Włoszech[6].

Żonaty, ma troje dzieci.

Publikacje

edytuj
  • 1982: Apollonia e Ilirisë
  • 1985: Qyteti ilir pranë Selcës së Poshtme
  • 1994: Arkeologjia: Greqia, Roma, Iliria
  • 2001: Ilirët
  • 2001: Butrinti
  • 2004: Bylisi : historia dhe monumentet
  • 2005: Apollonia : historia dhe monumentet
  • 2006: Udhëtim në kështjellat ilire
  • 2014: Ilirët deri te shqiptarët
  • 2021: Në fillimet e qytetit ilir

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Robert Elsie: Historical Dictionary of Albania. Rowman & Littlefield, 2010, s. 77. ISBN 978-0-8108-6188-6.
  2. a b Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 358. (alb.).
  3. a b Arkeologu Neritan Ceka në përgjigje të tezave dhe mëdyshjeve mbi origjinën shqiptare. = 2017-02-20 [online], trepca.net, 15 stycznia 2006 (alb.).
  4. a b Fred Abrahams: Modern Albania: From Dictatorship to Democracy in Europe. NYU Press, 2016, s. 105. ISBN 978-1-4798-3809-7.
  5. Przemysław Żukiewicz: Przywództwo labilne: Mechanizm powrotu do władzy w świetle teorii przywództwa politycznego. Centrum Analiz Systemów Politycznych, 2012, s. 119. ISBN 978-83-935893-1-9.
  6. Levizjet ne diplomaci, iken Neritan Ceka. = 2017-02-20 [online], panorama.com, 6 stycznia 2016 (alb.).

Bibliografia

edytuj