Neoreakcjonizm
Neoreakcjonizm (ang. Neoreaction), ciemne oświecenie (ang. Dark enlightenment) – skrajnie prawicowa myśl polityczna oparta na porządku społecznym i krytykująca progresywizm i liberalizm[1]. Ruch ma korzenie przede wszystkim w blogach internetowych[2], głównymi ideologami neoreakcjonizmu są Mencius Moldbug, który zdefiniował jego nazwę[3] i Nick Land, autor bloga The Dark Enlightenment.
Neoreakcjonizm ma swoje źródło w Stanach Zjednoczonych i odnosi się głównie do tamtejszej sytuacji politycznej[3].
Poglądy
edytujNeoreakcjoniści mają reakcyjny pogląd na historie, będąc sympatykami jakobityzmu[1]. Są przeciwnikami demokracji, sprzeciwiają się też egalitaryzmowi i koncepcji równości wszystkich ras ludzkich. Niektórzy krytycy dostrzegają podobieństwo neoreakcjonizmu do faszyzmu[4].
Istotnym pojęciem neoreakcjonizmu jest hasło „katedry”, czyli metaforycznej instytucji, stojącej na straży wolności wypowiedzi w imię dbania o poprawność polityczną wypowiedzi[3].
Powiązania z innymi ruchami politycznymi
edytujMoldbug przed stworzeniem neoreakcjonizmu był libertarianinem oraz zwolennikiem austriackiej szkoły ekonomii. Jego zerwanie z demokracją zaczęło się po przeczytaniu książki Demokracja: bóg, który zawiódł Hansa-Hermanna Hoppego, a jego zerwanie z libertarianizmem rozpoczęło się wraz ze studiowaniem dzieła Tomasza Carlyle’a[2].
Moldbug był także przyjacielem libertariańskiego przedsiębiorcy Petera Thiela[2].
Za sprawą Nicka Landa do myśli neoreakcjonizmu dużo wniosły idee akceleracjonizmu. Aspektem łączącym akceleracjonizm i neoreakcjonizm jest dążenie do krytyka obecnego systemu i dążenie do jego destabilizacji[5].
Alternatywna prawica w Stanach Zjednoczonych
edytujNiektórzy dziennikarze i uczeni uznają ruch neoreakcyjny za jedną z głównych inspiracji alternatywnej prawicy w Stanach Zjednoczonych[2]. Istnieją też tezy, jakoby ruch ten był podstawą alt-rightu[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Moldbug 2008 ↓, Chapter 3: The Jacobite History of the World, s. 35.
- ↑ a b c d Jędrzej Maliński, Neoreakcyjny utopizm, „Sensus Historiae”, 26 (1), 2017 [dostęp 2021-08-27] (pol.).
- ↑ a b c Michał Szymański, Alternatywna prawica – prawo do hejtowania?, [w:] Łukasz D. Bartosik, Marcin Tomczak, Michał Urbańczyk (red.), Amerykańska myśl polityczna, ekonomiczna i prawna: zagadnienia wybrane (Tom I), Poznań–Łódź: ArchaeGraph Wydawnictwo Naukowe, 2018, s. 217, ISBN 978-83-66035-00-3 [dostęp 2024-11-08] (pol.).
- ↑ Roger Burrows, On Neoreaction [online], 10 czerwca 2020 [dostęp 2022-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-21].
- ↑ Piotr Szostak, Mroczna ideologia z garażu, „Dwutygodnik”, www.dwutygodnik.com, 1 grudnia 2018 [dostęp 2024-11-08] (pol.).
- ↑ Dylan Matthews, The alt-right is more than warmed-over white supremacy. It’s that, but way way weirder. [online], Vox, 18 kwietnia 2016 [dostęp 2024-11-08] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Nick Land, The Dark Enlightenment, 2012.
- Mencius Moldbug, An Open Minded Letter to Open Minded Progressives, 2008.