Nelarabina

Nelarabina
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C11H15N5O5
Masa molowa	297,27 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	121032-29-9
PubChem	CID: 3011155
DrugBank	DB01280
InChI
	InChI=1S/C11H15N5O5/c1-20-9-5-8(14-11(12)15-9)16(3-13-5)10-7(19)6(18)4(2-17)21-10/h3-4,6-7,10,17-19H,2H2,1H3,(H2,12,14,15)/t4-,6-,7+,10-/m1/s1
	InChIKey
	IXOXBSCIXZEQEQ-UHTZMRCNSA-N
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-01-15]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według kryteriów GHS; (na podstawie podanej karty charakterystyki).
	Klasyfikacja medyczna
ATC	L01BB07
Farmakokinetyka
Okres półtrwania	3,5 h
Wiązanie z białkami; osocza i tkanek	mniej niż 25%
Metabolizm	O-demetylacja przez deaminazę adenozyny do ara-G, która ulega hydrolizie do guaniny
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	wlew dożylny
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nelarabina – organiczny związek chemiczny, cytostatyk, antymetabolit, stosowany w trzecim rzucie leczenia białaczki limfoblastycznej i chłoniaka limfoblastycznego^[1]. Lek został zarejestrowany w „wyjątkowych okolicznościach” (choroby występują rzadko i nie było możliwe zebranie kompletnych informacji na temat preparatu, ale lek może umożliwić niektórym pacjentom doczekanie do momentu otrzymania przeszczepu szpiku, przez to zwiększając ich szanse na przeżycie.)^[2]. W dniu16 czerwca 2005 r. preparat uznano za „lek sierocy” (lek stosowany w rzadkich chorobach)^[3].

Wskazania

Stosuje się w leczeniu pacjentów z ostrą białaczki limfoblastycznej z komórek T(T-ALL) lub chłoniakiem limfoblastycznym z komórek T (T-LBL), u których nie wystąpiła lub zaniknęła odpowiedź na co najmniej dwa typy chemioterapii^[3]^[4]^[5].

Działanie

Nelarabina jest prolekiem dla analogu deoksyguanozyny ara-G. Nelarabina jest szybko O–demetylowana przez deaminazę adenozyny (ADA) do ara-G i następnie ulega wewnątrzkomórkowo fosforylacji przez kinazę deoksyguanozynową i kinazę deoksycytydynową do swojego metabolitu 5’-monofosforanu. Okres półtrwania wynosi 3 i pół godziny. Metabolit monofosforanowy jest następnie przekształcany do aktywnego 5’-trójfosforanu, ara-GTP. Nagromadzenie ara-GTP w blastach białaczkowych pozwala na preferencyjne wbudowywanie ara-GTP do kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA) i prowadzi do zahamowania syntezy DNA. To powoduje śmierć komórki. Ze względu na to, że aktywny analog guaniny gromadzi się w komórkach T i utrzymuje się w nich dłużej, spowalnia wzrost i namnażanie się komórek uczestniczących w powstawaniu T-ALL i T-LBL.^[3]

Działania niepożądane (obserwowanymi u więcej niż 1 pacjenta na 10)

zakażenia,
neutropenia z gorączką(zmniejszenie liczby krwinek białych z gorączką),
neutropenia (zmniejszenie liczby krwinek białych),
małopłytkowość (zmniejszenie liczby płytek krwi),
niedokrwistość (zmniejszenie liczby krwinek czerwonych),
senność,
neuropatia obwodowa (uszkodzenie nerwów w kończynach),
zaburzenia czucia(osłabienie odczuwania dotyku),
parestezje (nieprawidłowe odczucia),
zawroty głowy,
bóle głowy,
duszność (brak oddechu),
kaszel,
biegunka,
wymioty,
zaparcia,
nudności (mdłości),
bóle mięśni,
obrzęki,
gorączka,
uczucie zmęczenia
astenia (osłabienie)^[3].

Dawkowanie

Dawka i częstość wykonywania wlewów dożylnych są uzależnione od wieku pacjenta i jego powierzchni ciała^[3].

Preparaty

Atriance

Zobacz jeszcze

Przypisy

↑ L.A. Commander, A.E. Seif, I.G. Insogna, S.R. Rheingold. Salvage therapy with nelarabine, etoposide, and cyclophosphamide in relapsed/refractory paediatric T-cell lymphoblastic leukaemia and lymphoma. „Br J Haematol”, May 2010. DOI: 10.1111/j.1365-2141.2010.08236.x. PMID: 20528871.
↑ EMEA: EMEA: EMEA/H/C/752 – EUROPEJSKIE PUBLICZNE SPRAWOZDANIE OCENIAJĄCE (EPAR). [dostęp 2010-06-15].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e European Public Assessment Report, Revision 5 – Published 24/02/10 Product Information Annex I – Summary of product Characteristics, 20/01/2010 Atriance-H-C-752-II-06. [dostęp 2010-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 maja 2010)].
↑ A. Fullmer, S. O’Brien, H. Kantarjian, E. Jabbour. Novel therapies for relapsed acute lymphoblastic leukemia. „Curr Hematol Malig Rep”. 4 (3), s. 148–156, Jul 2009. DOI: 10.1007/s11899-009-0021-6. PMID: 20425428.
↑ D.I. Marks, E.M. Paietta, A.V. Moorman, S.M. Richards i inni. T-cell acute lymphoblastic leukemia in adults: clinical features, immunophenotype, cytogenetics, and outcome from the large randomized prospective trial (UKALL XII/ECOG 2993). „Blood”. 114 (25), s. 5136–5145, Dec 2009. DOI: 10.1182/blood-2009-08-231217. PMID: 19828704.

Bibliografia

Agencja Oceny Technologii Medycznych: Stanowisko Rady Konsultacyjnej Agencja Oceny Technologii Medycznych nr 13/04/2009 z dnia 16 lutego 2009 r. w sprawie finansowania nelarabiny (Atriance®) w leczeniu pacjentów z ostrą białaczką limfoblastyczną T-komórkową (T-ALL) i chłoniakiem limfoblastycznym T-komórkowym, po niepowodzeniu dwóch obowiązujących schematów leczenia, kwalifikujących się do przeszczepu szpiku kostnego. [dostęp 2010-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 sierpnia 2009)]. (ang.).
Nelarabine: new drug. T-lymphoblastic leukaemia/lymphoma: more evaluation needed. „Prescrire Int”. 18 (99), s. 3–5, Feb 2009. PMID: 19382393.
M.H. Cohen, J.R. Johnson, R. Justice, R. Pazdur. FDA drug approval summary: nelarabine (Arranon) for the treatment of T-cell lymphoblastic leukemia/lymphoma. „Oncologist”. 13 (6), s. 709–714, Jun 2008. DOI: 10.1634/theoncologist.2006-0017. PMID: 18586926.
T.M. Cooper. Role of nelarabine in the treatment of T-cell acute lymphoblastic leukemia and T-cell lymphoblastic lymphoma. „Ther Clin Risk Manag”. 3 (6), s. 1135–1141, Dec 2007. PMID: 18516261.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[1] L.A. Commander, A.E. Seif, I.G. Insogna, S.R. Rheingold. Salvage therapy with nelarabine, etoposide, and cyclophosphamide in relapsed/refractory paediatric T-cell lymphoblastic leukaemia and lymphoma. „Br J Haematol”, May 2010. DOI: 10.1111/j.1365-2141.2010.08236.x. PMID: 20528871.

[2] EMEA: EMEA: EMEA/H/C/752 – EUROPEJSKIE PUBLICZNE SPRAWOZDANIE OCENIAJĄCE (EPAR). [dostęp 2010-06-15].

[ema-3] European Public Assessment Report, Revision 5 – Published 24/02/10 Product Information Annex I – Summary of product Characteristics, 20/01/2010 Atriance-H-C-752-II-06. [dostęp 2010-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 maja 2010)].

[4] A. Fullmer, S. O’Brien, H. Kantarjian, E. Jabbour. Novel therapies for relapsed acute lymphoblastic leukemia. „Curr Hematol Malig Rep”. 4 (3), s. 148–156, Jul 2009. DOI: 10.1007/s11899-009-0021-6. PMID: 20425428.

[5] D.I. Marks, E.M. Paietta, A.V. Moorman, S.M. Richards i inni. T-cell acute lymphoblastic leukemia in adults: clinical features, immunophenotype, cytogenetics, and outcome from the large randomized prospective trial (UKALL XII/ECOG 2993). „Blood”. 114 (25), s. 5136–5145, Dec 2009. DOI: 10.1182/blood-2009-08-231217. PMID: 19828704.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]