Necko
Necko[2] – jezioro w Augustowie (makroregion – Pojezierze Litewskie, mezoregion – Równina Augustowska), w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Augustów. Zbiornik wodny 2 klasy.
 Jezioro Necko z wyciągiem nart wodnych | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
122[1] m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
400 ha[1] |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
13 km[1] |
| Objętość |
40561,4 tys. m³[1] |
| Hydrologia | |
| Rzeki zasilające | |
| Rzeki wypływające | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie Augustowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu augustowskiego  | |
 53°51′46″N 22°57′44″E/53,862778 22,962222
| |
Necko należy do typu polodowcowych jezior rynnowych. Jezioro ma dość dobrze rozwiniętą linię brzegową, w większości (70%) porośniętą lasem, z licznymi piaszczystymi plażami.
Położenie
edytujNecko łączy się na północy z jeziorem Rospuda Augustowska (traktowanym czasami jako odnoga Necka) oraz, poprzez rzekę Klonownica (Cicha Rzeczka), z jeziorem Białym. Na północy do jeziora Rospuda wpada rzeka Rospuda, na południu zaś z Necka wypływa rzeka Netta, przechodząca następnie w Kanał Augustowski. Nad jeziorem położone są też części Augustowa: Borki, Zarzecze i Klonownica. Jezioro znajduje się na Obszarze Chronionego Krajobrazu "Puszcza i Jeziora Augustowskie".
Flora i fauna
edytujNecko reprezentuje sielawowy typ jeziora. Gatunki ryb żyjące w jeziorze to: szczupak pospolity, okoń, płoć, leszcz, sielawa, lin. Można również natrafić na następujące gatunki: węgorz europejski, miętus pospolity, wzdręga, sieja, troć, ciernik. Występują takie gatunki ptaków, jak łabędź niemy oraz kaczka krzyżówka. Z bezkręgowców występujących na terenie jeziora wymienić można na przykład raka błotnego, żyworódkę pospolitą czy racicznicę zmienną. Florę jeziora reprezentuje wiele gatunków roślin, w tym: rogatek sztywny, grążel żółty, trzcina zwyczajna.
Nazwa
edytujNazwa Necko wywodzi się z jaćwieskiego słowa methis oznaczającego rzucać.
Dawne formy nazwy jeziora[3]:
- Meten, 1396
- Metensehe, 1398
- Metensee, 1402
- Methis, 1418
- Nyeczko, 1515
- Micko (Мицко), 1559
- Miecko, 1569
- Niecko, 1770
Obiekty i atrakcje turystyczne
edytujZwarta zabudowa miejska Augustowa przylega do jeziora tylko przy wypływie rzeki Netty. Nad południowym brzegiem Necka znajdują się liczne hotele i ośrodki turystyczne, a także plaża miejska z wyciągiem nart wodnych i muszla koncertowa. Przez jezioro przebiega szlak Kanału Augustowskiego, kursują statki wycieczkowe. Wzdłuż brzegu, na odcinku od rzeki Netty do rzeczki Klonownicy, biegnie deptak oraz ścieżka rowerowa (oświetlane elektrycznie). W lesie wokół jeziora można odnaleźć pozostałości okopów z czasów II wojny światowej.
Na Białej Górze (przy rzeczce Klonownicy) znajduje się budynek z 1939 r. (obecnie hotel "Hetman", dawniej Dom Wycieczkowy PTTK), zaprojektowany przez wybitnego architekta Macieja Nowickiego.
Jezioro Necko pojawia się w piosence Beata z Albatrosa Janusza Laskowskiego.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 16-17, ISBN 83-88163-13-2.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 227, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Maria Biolik: Namen der stehenden Gewässer im Zuflußgebiet der oberen Narew. s. 161.
Bibliografia
edytuj- Zdjęcie satelitarne w Google Maps
- Opis i mapa. pzw.suwalki.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-13)]. batymetryczna
- Raport odnośnie czystości zbiorników wodnych
- Archiwalne zdjęcia jeziora w bibliotece Polona