Neşe Yaşın (ur. 12 lutego 1959 w Nikozji na Cyprze[1][2]) – turecka cypryjska poetka, dziennikarka i pisarka[3].

Życiorys

edytuj

Jest córką poety Özkera Yasina i przyrodnią siostrą poety Mehmeta Yasina. Szkołę podstawową i średnią (Türk Maarif Koleji(inne języki)[1]) ukończyła w rodzinnym mieście, Nikozji[4]. Następnie ukończyła studia socjologiczne na Wydziale Nauk Społecznych Bliskowschodniego Uniwersytetu Technicznego w Ankarze[1][3][4]. Po powrocie z Turcji na Cypr pracowała w gazecie, po czym w 1982 wyjechała ponownie do Turcji, podejmując tam pracę w Bibliotece Bliskowschodniego Uniwersytetu Technicznego[2]. Oprócz tego uzyskała również tytuł magistra na Wydziale Nauk Tureckich i Bliskiego Wschodu Uniwersytetu Cypryjskiego[5], gdzie w późniejszych latach prowadziła wykłady[1][4][6].

W 1978, w wieku 19 lat Yaşın uhonorowana została nagrodą specjalną w zakresie kultury i Sztuki od rządu cypryjskiego. Wówczas nagroda ta została po raz pierwszy wręczona osobie ze społeczności Turków cypryjskich[3].

W latach 1992–2007 prowadziła audycję literacką 41. Oda w programie CYBC, nadającym w Republice Cypryjskiej. Później przeniosła się do stacji ASTRA, gdzie reżyserowała audycję Barış Bahçesi. Pisała również do gazet takich jak Birgün oraz Yenidüzen[5].

Neşe Yaşın jest osobą zaangażowaną w działania na rzecz budowania pokoju na Cyprze[6], uczestnicząc w grupach działających na rzecz zjednoczenia Cypru[1]. W 2006 r. została kandydatką do parlamentu w wyborach do Zgromadzenia Ustawodawczego Cypru Północnego[5]. Jej kandydatura była symboliczna, sama Yaşın nie spodziewała się, by miała zostać wybrana.

Twórczość

edytuj

Swoje pierwsze wiersze publikowała od 1978 r. w tureckich czasopismach literackich[1]. Przetłumaczone z tureckiego na grecki, wiersze Yaşın doczekały się nagród również w greckiej części Cypru i trafiły do szkolnych podręczników[2].

Książki pisarki przetłumaczono na ponad 30 języków[7]. Sama Yaşın również dokonywała tłumaczeń, przekładając z greckiego twórczość poetów cypryjskich[2]. Oprócz tureckiego i greckiego, porozumiewa się także w języku angielskim i francuskim[6].

Niektóre z jej wierszy wykorzystane zostały jako teksty piosenek[3].

Wiersz Hangi Yarısı?

edytuj

Do wiersza Hangi Yarısı? (Która połowa?), napisanego przez Yaşın, gdy miała 17 lat, muzykę napisał cypryjski kompozytor Mario Tokas. Wiersz ten został opublikowany w piśmie Art Emeki, które turecki poeta Ataol Behramoğlu podarował cypryjskiemu poecie Elli Peonidu. Ten drugi, dowiedziawszy się, że pismo zawiera wiersz napisany przez osobę z północnej części Cypru, znalazł osobę, która przetłumaczyła go na język grecki. Przekład ten krążył później anonimowo po rozmaitych czasopismach i w ten sposób, w 1980 r., trafił nań Mario Tokas[8].

Tokas i Yaşın poznali się dopiero w 1991 r. na festiwalu sztuki w Londynie. Podczas koncertu Tokas zaprosił poetkę na scenę i wspólnie wykonali utwór[8].

Utwór ten stał się ikoną i nieoficjalnym hymnem zjednoczonego Cypru[7].

Dorobek literacki

edytuj

Poezja

edytuj
  • Cici Kıbrıs (1977)
  • Sümbül ile Nergis (1978)
  • Savaslarin Gözyaslari (1979)
  • Kapılar (1992)
  • Ay Aşktan Yapılmıştır (2001)
  • Bellek Odaları (2005)
  • Üzgün Kızların Gizli Tarihi (2002)

Nagrody

edytuj
  • 1978: Nagroda Specjalna Kultury i Sztuki (Özel Ödülü) przyznana przez rząd cypryjski[1][2][3][6]
  • 1980: Nagroda Specjalna Kultury i Sztuki przyznana przez rząd turecki[3][6]
  • 1993: Nagroda Artysty Roku - na Cyprze Północnym[1]
  • 1993: Nagroda Fundacji Necati Taşkın Vakfı[6]
  • 1997: POGO - nagroda honorowa Dnia Kobiet[6]
  • 1998: Nagroda Anthiasa-Pieridesa - na Cyprze Południowym[1][6]

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i biyografi.net: Neşe Yaşın biyografisi burada ünlülerin biyografileri burada [online], web.archive.org, 12 sierpnia 2021 [dostęp 2022-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-12].
  2. a b c d e Neşe Yaşın [online], www.biyografya.com [dostęp 2022-05-07] (ang.).
  3. a b c d e f Nese Yasin [online], www.cypnet.co.uk [dostęp 2022-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-12].
  4. a b c Neşe Yaşın - Biyografya [online], web.archive.org, 20 kwietnia 2021 [dostęp 2022-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-20] (turkm.).
  5. a b c Neşe Yaşın kimdir? - Yeni Akit [online], web.archive.org, 11 maja 2021 [dostęp 2022-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-11].
  6. a b c d e f g h Neshe Yashin [online], web.archive.org, 12 kwietnia 2021 [dostęp 2022-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-12].
  7. a b Women in Conflict Zones - Neşe Yaşın | BIO [online], www.womeninconflictzones.com [dostęp 2022-05-07].
  8. a b Biliyor musun? Benim Yurdum İkiye Bölündü Ortasından! · Hilmi Arıca · Tabella [online], Tabella, 1 czerwca 2020 [dostęp 2022-05-07] (tur.).