Narodowe Muzeum Historyczne (Albania)
Narodowe Muzeum Historyczne[1] (alb. Muzeu Historik Kombëtar) – największe muzeum albańskie otwarte 28 października 1981, z siedzibą w Tiranie, mieszczące się w budynku zaprojektowanym przez grupę architektów pod kierunkiem Envera Faji.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Bul. Deshmoret e Kombit, Tirana |
| Data założenia |
28 października 1981 |
| Powierzchnia ekspozycji |
18 000 m² |
| Dyrektor |
Dorian Koçi |
Położenie na mapie Albanii  | |
Położenie na mapie Tirany  | |
 41°19′44,98″N 19°49′01,60″E/41,329160 19,817110
| |
| Strona internetowa | |
Placówka muzealna położona przy Placu Skanderbega w Tiranie, znana jest przede wszystkim z ogromnej mozaiki, umieszczonej na frontonie budynku, a stanowiącej jeden z symboli stolicy. Mozaika według projektu Josifa Droboniku zajmuje powierzchnię 400 m.kw. i przedstawia trzynaście postaci Albańczyków z różnych okresów ich historii[2]. Cztery kondygnacje muzeum przedstawiają kolejne epoki – od prehistorii po okres komunizmu. Zbiory liczą ponad 4700 eksponatów. W 1991 pod kierunkiem nowego dyrektora placówki Hajro Zeneliego ekspozycja została gruntownie przebudowana. Usunięto część ekspozycji poświęconą budowie socjalizmu w Albanii, zniknęły z foyer portrety Stalina, pomniki Envera Hodży i Haxhi Qamiliego[3]. Ekspozycję uzupełniono artefaktami związanymi z postacią pierwszego nowożytnego władcy Albanii Wilhelma zu Wieda.
Od 2017 dyrektorem Muzeum jest historyk Dorian Koçi[4]
W 2022 Muzeum zostało włączone
Zbiory
edytujNa parterze zostały wyeksponowane eksponaty z prehistorii i starożytności, w porządku chronologicznym (łącznie ponad 400 obiektów). Szczególnie eksponowane są ślady iliryjskie w Albanii. Do najcenniejszych obiektów można zaliczyć pochodzące z IV w. p.n.e.: głowę Apolla, znalezioną w Butrincie i mozaikę z Durrës przedstawiającą głowę kobiety (tzw. Piękność z Durrës). Większość eksponatów stanowią monety, biżuteria i przedmioty wotywne.
Na pierwszym piętrze muzeum umieszczono eksponaty związane ze średniowieczną i nowożytną przeszłością Albanii. Szczególnie interesujące obiekty eksponowane w tej części to rekonstrukcja wejścia do kościoła św. Jana Włodzimierza w Elbasanie i fragment kolumnady z Apollonii.
Drugie piętro muzeum zawiera ekspozycję poświęconą okresowi Odrodzenia Narodowego (1878-1912) i szczególnie rozbudowany dział poświęcony II wojnie światowej i działaniom albańskiego ruchu oporu (głównie ryciny, a także broń i wyposażenie wojskowe). Otwarta w 1996, na drugim piętrze muzeum ekspozycja poświęcona dyktaturze komunistycznej w Albanii liczy 136 eksponatów. Są to głównie zdjęcia ofiar komunizmu, ich przedmioty osobiste, a także dokumenty urzędowe i wycinki prasowe z epoki. W ramach ekspozycji odtworzono w skali 1:1 jedną z cel, w której odbywali karę więźniowie w obozie pracy.
W muzeum eksponowane są także przykłady albańskiej sztuki sakralnej (w tym 65 ikon prawosławnych z XIV-XIX w.), kilkadziesiąt strojów ludowych z XIX–XX w. (w tym stroje Arboreszy), a także ekspozycja poświęcona Matce Teresie z Kalkuty.
W 2022 rozpoczęto realizację projektu renowacji i rekonceptualizacji muzeum, włączonego do realizowanego przez Unię Europejską programu EU4Culture[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG.
- ↑ ‘The Albanians’ Mosaic, National Historical Museum, Tirana = 2018-02-26 [online], michaelharrison.org.uk (ang.).
- ↑ Etleva Demollari: Muzeu Kombetar dhe Politika. Tirana: 2022, s. 123-124. (alb.).
- ↑ Dorian Koçi, drejtori i ri i Muzeut Historik Kombëtar = 2018-02-26 [online], gazeta-shqip.com (alb.).
- ↑ Restaurim dhe rikonceptim për Muzeun Historik Kombëtar, konsultim publik për projektin = 2023-03-09 [online], origjin.al, 2022 (alb.).
Bibliografia
edytuj- Gillian Gloyer: Albania. Przewodnik turystyczny. Warszawa: 2009, s. 72-77. ISBN 978-83-7596-006-8.
- Informacje o muzeum. albania.shqiperia.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-08)].