Naprzemienne posiadanie piłki
Ten artykuł opisuje zagadnienie koszykarskie zgodne z normami FIBA.
Zasady w ligach NBA, NCAA lub innych mogą różnić się od tutaj przedstawionych.
Zasada naprzemiennego posiadania piłki – to zasada w koszykówce wprowadzona w roku 2004, mająca na celu przyspieszenie (upłynnienie) gry poprzez zastąpienie rzutów sędziowskich naprzemiennym posiadaniem piłki przez drużyny w sytuacjach rzutu sędziowskiego[1]. Wedle tej zasady piłka staje się żywa przez wprowadzenie z autu, a nie przez rzut sędziowski, który obecnie występuje tylko na rozpoczęciu pierwszej kwarty meczu koszykówki[2].
Historia wprowadzenia zasady
edytujZasada naprzemiennego posiadania piłki została wprowadzona w celu upłynnienia gry. Przed rokiem 2004 w każdej sytuacji rzutu sędziowskiego odbywał się (jak sama nazwa wskazuje) rzut sędziowski w najbliższym kole na boisku[3]. Jeżeli nie było możliwe stwierdzenie, które koło znajduje się najbliżej miejsca zajścia sytuacji rzutu sędziowskiego, rzut sędziowski należało wykonać w kole środkowym[4]. W kole środkowym odbywał się również rzut sędziowski na rozpoczęcie każdej kwarty meczu i dogrywki[5].
W roku 2004 wprowadzono wiele zmian w przepisach FIBA, w tym także zasadę naprzemiennego posiadania piłki[6]. Nowe przepisy zostały zatwierdzone przez Międzynarodową Komisję FIBA 12 czerwca 2004 i weszły w życie 1 września 2004[7]. Definicje i procedury naprzemiennego posiadania piłki znajdują się w artykule 12[8]. Od sezonu 2004/2005 strzałka naprzemiennego posiadania piłki jest obowiązkowym wyposażeniem stolika sędziowskiego.
W roku 2010 został zmieniony wygląd boiska, przez co obecnie jedynym kołem na boisku jest koło środkowe i tylko w nim wykonywany może być rzut sędziowski.
Zasady
edytuj- Drużyna, która nie weszła w posiadanie piłki po pierwszym rzucie sędziowskim, jako pierwsza otrzyma piłkę w sytuacji rzutu sędziowskiego[9].
- Drużyna mająca prawo do naprzemiennego posiadania piłki na koniec kwarty, rozpoczyna kolejną kwartę wyprowadzeniem jej z autu[10].
- Drużyny otrzymują piłkę do wprowadzania naprzemiennie[11]. To znaczy, że gdy w sytuacji rzutu sędziowskiego piłkę do wprowadzenia dostała drużyna A, to w kolejnej sytuacji rzutu sędziowskiego piłkę do wprowadzenia otrzyma drużyna B.
- Naprzemienne posiadanie piłki:
- rozpoczyna się, gdy piłkę otrzyma zawodnik wprowadzający ją z autu
- kończy się, gdy piłki dotyka zawodnik na boisku, piłka utknie na koszu lub drużyna ją wprowadzająca popełni błąd[12].
Strzałka naprzemiennego posiadania
edytujWskazywaniu drużyny posiadającej prawo do kolejnego wprowadzenia piłki w ramach naprzemiennego posiadania piłki służy "strzałka naprzemiennego posiadania" umieszczona w widocznym miejscu na stoliku sędziowskim. Strzałka wskazuje kosz drużyny przeciwnej do tej, która posiada aktualnie prawo do posiadania piłki w ramach ww. zasady[13]. Obracać strzałkę naprzemiennego posiadania może tylko sekretarz[14], w momencie zakończenia sytuacji rzutu sędziowskiego[13] oraz tuż po zakończeniu I połowy meczu[14].
Sytuacje rzutu sędziowskiego
edytuj
Sytuacja rzutu sędziowskiego następuje, gdy:
- obie drużyny popełnią błąd podczas ostatniego rzutu wolnego
- sędziowie mają wątpliwości, która drużyna jako ostatnia dotknęła piłki, w sytuacji wybicia jej na aut
- piłka jest przetrzymana
- piłka utknie na koszu
- żadna z drużyn nie ma prawa do posiadania piłki, gdy piłka staje się martwa
- w wyniku sytuacji specjalnej po skasowaniu kar, gdy przed popełnieniem pierwszego naruszenia przepisów żadna z drużyn nie posiadała piłki ani nie miała prawa do jej posiadania
- rozpoczyna się kolejna kwarta (oprócz pierwszej)[15].
Wyjątek
edytujIstnieje jednak wyjątek w którym nie jest możliwe zastosowanie zasady naprzemiennego posiadania piłki w sytuacji rzutu sędziowskiego. Zachodzi on w momencie, gdy podczas rzutu sędziowskiego na rozpoczęcie I kwarty meczu, po zbiciu piłki, żadna z drużyn nie wchodzi w posiadanie żywej piłki ze względu na ogłoszony faul obustronny lub przetrzymanie piłki między zawodnikami z przeciwnych drużyn. W tych sytuacjach wykonywany jest dodatkowy rzut sędziowski w kole środkowym między zawodnikami którzy przetrzymali piłkę lub mieli faul obustronny[16].
Przypisy
edytuj- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 12.4.1
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 12.1.1
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2000 (przepis V) zasada 21.2.2 i 21.2.2.3
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2000 (przepis V) zasada 21.2.4
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2000 (przepis V) zasada 21.2.1
- ↑ Główne zmiany w "Przepisach gry w koszykówkę 2004" (Komisja Szkoleniowa Kolegium Sędziów Polskiego Związku Koszykówki) artykuł 12
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2004. [dostęp 2013-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2004. gim2.katowice.szkolnastrona.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)]. przepis 12.4
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 12.5.2
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 12.5.3
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 12.5.1
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 12.4.2
- ↑ a b Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 12.5.4
- ↑ a b Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2010 przepis 48.1
- ↑ Oficjalne przepisy gry w koszykówkę FIBA 2014. pzkosz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-29)]. przepis 12.3
- ↑ Oficjalne interpretacje przepisów gry w koszykówkę FIBA 2012. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].