Nagmachon

izraelski ciężki transporter opancerzony na podwoziu czołgu Szot powstały pod koniec lat 80. XX wieku

Nagmachon (hebr. נגמח''ון) – izraelski ciężki transporter opancerzony na podwoziu czołgu Szot powstały pod koniec lat 80. XX wieku w wyniku modernizacji wprowadzonych w Nagmaszocie. Mógł również służyć do zadań inżynieryjnych na polu walki dzięki możliwości zamontowania trałów minerskich czy lemieszy spycharki. Od lat 90. XX wieku jego rola ograniczyła się do transportu piechoty i uczestniczenia w działaniach przeciwpartyzanckich, a także służy jako wóz dowodzenia[1][2][3]. Ze względu na swój wygląd żołnierze nazwali go „potworem” (hebr. מפלצת, miflecet)[3].

Nagmachon
Ilustracja
Pojazd z ekranami listwowymi
Dane podstawowe
Państwo

 Izrael

Typ pojazdu

transporter opancerzony

Trakcja

gąsienicowa

Załoga

2 osoby + 10 żołnierzy desantu

Historia
Produkcja

końcówka lat 80. XX wieku

Dane techniczne
Silnik

silnik wysokoprężny Continental AVDS-1790-2A o mocy 750 KM

Długość

7,84 m[1]

Szerokość

3,38 m[1]

Masa

50-55 ton

Osiągi
Prędkość

45 km/h

Zasięg pojazdu

185 km[1]

Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)

1,5 m[1]

Rowy (szer.)

3,3 m[1]

Ściany (wys.)

0,9 m[1]

Dane operacyjne
Uzbrojenie
2x karabin maszynowy kalibru 7,62 mm
Wyposażenie
2x wyrzutnie granatów dymnych (każda po 10 granatów)
Użytkownicy
Izrael
Rzuty
Rzuty

Historia

edytuj
 
Nagmachon na patrolu, południe Libanu, 1995 rok. Transporter nie posiada jeszcze zabudowanej wieży z wizjerami typu pillbox

Izraelskie zaangażowanie wojskowe na południu Libanu zwiększyło zapotrzebowanie Sił Obronnych Izraela na transportery i pojazdy o opancerzeniu dającym większe bezpieczeństwo załodze i transportowanej piechocie niż użytkowane dotychczas transportery M-113 Zelda. W 1995 roku doszło do 700 ataków na izraelskie pojazdy. Większość z nich dokonywana była granatnikami przeciwpancernymi lub przeciwpancernymi pociskami kierowanymi, które znajdowały się na wyposażeniu Hezbollahu. Już w latach 80. XX wieku pojawiło się zapotrzebowanie na pojazdy, które podołałyby wymaganiom konfliktu asymetrycznego, którymi charakteryzowała się pierwsza wojna w Libanie[2][4].

W ten sposób pojawił się transporter Nagmaszot, który był później poddawany kolejnym modernizacjom na bazie doświadczeń zebranych przez armię izraelską w Libanie. W ten sposób pojawiły się dostosowane do konfliktów o niskiej intensywności Nagmachony i Nakpadony. Początkowo pojazd służył Korpusowi Inżynieryjnemu Cahalu. Jego nazwa to połączenie słów nagmasz (hebr. נגמ''ש, noset gjasot meszurjenet – opancerzony transporter piechoty), memugan (hebr. ממוגן, chroniony/opanacerzony) i gachon (hebr. גחון, brzuch). Nagmachon, podobnie jak Nagmaszot, bazował na konstrukcji czołgu Szot, ale posiadał wzmocnioną spodnią część kadłuba[2][5].

W latach 90. XX wieku Korpus Inżynieryjny otrzymał nowy pojazd, przeznaczony wyłącznie do zadań inżynieryjnych i saperskich na polu walki o nazwie Puma. Od tego czasu Nagmachon zaczął być wykorzystywany do transportu piechoty, misji zwiadowczych oraz jako pojazd dowodzenia w zurbanizowanych obszarach, gdzie istnieje ryzyko ataku bronią przeciwpancerną[5].

Konstrukcja

edytuj
 
Nagmachon

Nagmachony były oparte na kadłubie czołgu Szot, z którego usuwano wieżę z armatą, a w jej miejsce montowano wieżyczkę z wizjerami typu pillbox (początkowo była to obrotowa wieżyczka z trzema kurtynami balistycznymi)[1][2][6]. W celu zwiększenia miejsca wewnątrz transportera usunięto przedział amunicyjny. Dzięki temu wewnątrz Nagmachona znalazło się miejsce dla dziesięciu żołnierzy desantu z ekwipunkiem. Kadłub dostosowano do montażu urządzeń inżynieryjnych i saperskich (lemiesze, trały i spychacze)[2]. Na Nagmachonach mogą być również montowane przyrządy do prowadzenia walki radioelektronicznej[6]. Pojazd wyposażono w zagłuszacz fal radiowych Szalgon. Ma to chronić załogę i desant przed zagrożeniem ze strony zdalnie aktywowanych improwizowanych ładunków wybuchowych[1].

 
Nagmapop ze składaną anteną

Opancerzenie Nagmachonów składa się z paneli pancerza pasywnego i pancerza reaktywnego. Ponadto po bokach zamontowano ekrany przeciwkumulacyjne, których mocowanie pozwala na ich obrót lub podniesienie w zależności od potrzeb, a także oddzielną wymianę w razie uszkodzenia. W związku z tym, że początkowo miał być pojazdem inżynieryjnym, posiada specjalnie opancerzony spód, aby mógł służyć jako pojazd do rozminowywania pól minowych[7]. W latach dwutysięcznych Nagmachony zaczęto wyposażać w dodatkowe kurtyny boczne pancerza pasywnego typu Toga[3].

W związku ze swoim opancerzeniem Nagmachony są ciężkimi transporterami, które w zależności od dodatkowego opancerzenia mogą ważyć od 50 do 55 ton. Ich jednostką napędową jest silnik wysokoprężny Continental AVDS-1790-2A o mocy 750 KM, taki sam jak w czołgach Szot. Pojazd może osiągnąć maksymalną prędkość 45 km/h. Transportery są wyposażone w nowe hamulce hydrauliczne i 2 wyrzutnie granatów dymnych po 10 sztuk w każdej[6].

Cahal ma również inną modyfikację Nagmachona nazwaną Nagmapopem. Jest to pojazd, który ma zamontowaną składaną antenę i jest wykorzystywany do działań wywiadowczych i jako wóz dowodzenia. „POP” jest izraelskim systemem obserwacji[1].

Użytkownicy

edytuj
 
Tył Nagmachona

Nagmachony brały udział przede wszystkim w działaniach armii izraelskiej w Libanie, w których wykorzystywano je jako pojazdy inżynieryjne lub transportowe. Były przydatne w szczególności w konwojach do odizolowanych punktów obserwacyjnych Cahalu. Większość danych dotyczących ich służby jest objęta tajemnicą wojskową, jednak wiadomo, iż w 1996 roku Hezbollahowi udało się zniszczyć Nagmachona przy użyciu 100 kg ładunku wybuchowego. Od 2002 roku pojazdy te zaczęto wykorzystywać w działaniach antypartyzanckich na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy[3][5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j Nagmachon, „Militray Today” [dostęp 2020-02-02].
  2. a b c d e Nagmachon, „Global Security” [dostęp 2020-02-02].
  3. a b c d Gelbart 2004 ↓, s. 20.
  4. Gelbart 2004 ↓, s. 15-16.
  5. a b c Nagmachon, „Israeli-Weapons” [dostęp 2020-02-02].
  6. a b c Gelbart 2004 ↓, s. 17.
  7. Gelbart 2004 ↓, s. 16-17.

Bibliografia

edytuj
  • Marsh Gelbart, Modern Israeli Tanks and Infantry Carriers 1985-2004, „New Vanguard”, Oxford: Osprey Publishing, 2004.