Nadarzyn (województwo zachodniopomorskie)
Nadarzyn (niem. Billerbeck, nazwa przejściowa – Szczęsne[4]) – osada sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Pełczyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W roku 2007 osada liczyła 370 mieszkańców. Najbardziej na północ położona miejscowość gminy.
| osada | |
_palac_elewacja_2.jpg) Pałac | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
45 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
310[2] |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
73-236[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ZCH |
| SIMC |
0185637 |
Położenie na mapie gminy Pełczyce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu choszczeńskiego  | |
 53°07′03″N 15°19′28″E/53,117500 15,324444[1]
| |
Geografia
edytujOsada leży ok. 13 km na północny wschód od Pełczyc, ok. 1,5 km na północ od drogi wojewódzkiej nr 151, ok. 1 km na północ od byłej linii kolejowej nr 410.
Historia
edytujPierwsze wzmianki o Nadarzynie pochodzą ze średniowiecza. Od XIV wieku wieś należała do rodziny Billerbeck (stąd przedwojenna nazwa osady). Od XVIII wieku istniał folwark. W 1874 roku dobra zakupił Kasimir von Bormann, wówczas także założony został park, dwór wzniesiono w 1902 roku, gdy majątek należał do Augusta Schulze. Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono, powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, obecnie dzierżawiony prywatnym przedsiębiorcom.
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5][6]:
- kościół ewangelicki, obecnie pw. Świętej Trójcy neogotycki ceglany, z 1902 r.; kościół filialny, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Zamęcinie, dekanatu Choszczno, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Neogotycki kościół z prezbiterium i czworoboczną, niską wieżą.
- cmentarz przykościelny
- zespół pałacowy, w skład którego wchodzą:
inne obiekty:
- do dnia dzisiejszego zachowały się m.in. (podano pierwotne przeznaczenie budynków): stodoła, magazyn zbożowy, owczarnia, kuźnia, obora, gorzelnia, magazyn z garażem, obiekty folwarczne z drugiej połowy XIX wieku oraz lat 20. XX wieku, kolonia mieszkalna z lat 20. i 30. XX wieku.
-
Pałac - elewacja frontowa -
Dawna sala balowa w pałacu -
Kościół
_palac_elewacja_1.jpg)
_palac_wnetrze.jpg)
_kosciol.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 85450
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 815 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rymar 1968 ↓, s. 193.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 9. [dostęp 2013-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
- ↑ „Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków”. Szczecin.
- ↑ Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 51 ISBN 978-83-7495-133-3
Bibliografia
edytuj- Edward Rymar. Przywrócenie i nadanie nazw miejscowościom powiatu pyrzyckiego w latach 1945–1947. „Zeszyty Pyrzyckie”. 1, 1968. Szczecin: Instytut Zachodniopomorski. Towarzystwo Miłośników Ziemi Pyrzyckiej.
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy: Środowisko kulturowe, obszary objęte ochroną - Nadarzyn, Pełczyce, UMiG