Nachal Ajjalon (hebr. נחל איילון; arab. وادي المصرارة, Wadi al-Musrara) – rzeka w centralnej części Izraela, mająca swoje źródła w Górach Judzkich w rejonie arabskiej wioski Bajtunja, na południe od miasta Ramallah. Przepływa przez Dolinę Ayalon oraz Równinę Szaron i ma swoje ujście w mieście Tel Awiw do rzeki Jarkon. Rzeka ma długość 50 km. W okresie letnim często wysycha.

Nachal Ajjalon
Ilustracja
Rzeka Ajjalon na przedmieściach Tel Awiwu
Kontynent

Azja

Państwo

 Izrael
 Palestyna

Lokalizacja

Dystrykt Centralny
Dystrykt Tel Awiwu
Dystrykt Jerozolimy

Rzeka
Długość 50 km
Powierzchnia zlewni

815 km²

Źródło
Miejsce Bajtunja
Wysokość

ok. 820 m n.p.m.

Współrzędne

31°53′04″N 35°10′01″E/31,884444 35,166944

Ujście
Recypient rzeka Jarkon
Miejsce

Tel Awiw

Wysokość

ok. 10 m n.p.m.

Współrzędne

32°05′59″N 34°48′07″E/32,099722 34,801944

Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Nazwa rzeki Ajjalon nawiązuje do słów wypowiedzianych przez Jozuego:

W dniu, w którym Pan podał Amorytów w moc synów Izraela, rzekł Jozue w obecności Izraelitów:
Stań, słońce, nad Gibeonem, I ty, księżycu, nad doliną Ajjalonu!
Księga Jozuego 10:12

Przebieg

edytuj
 
Rzeka Ajjalon widoczna na południe od Portu lotniczego Tel Awiw-Ben Gurion
 
Koryto rzeki Ajjalon w Tel Awiwie
 
Miejsce spotkania Ajjalon z rzeką Jarkon
 
Model przyszłego Parku Ajjalon

Ajjalon jest niewielką rzeką, mieszczącą się bardziej w kategorii potoku. Ma swoje źródło w Górach Judzkich, na wysokości około 820 m n.p.m. Płynie przez dolinę Ajjalon, Równinę Szaron i obszar metropolitalny Gusz Dan.

Rzeka omija od południa port lotniczy Ben Guriona i następnie dociera do aglomeracji miejskiej Tel Awiwu, gdzie w parku Jarkon wpływa do rzeki Jarkon.

Historia

edytuj

W odległej przeszłości rzeka Ajjalon miała swoje ujście do Morza Śródziemnego w mieście Jafa.

Rzeka posiada dużą zlewnię, co powoduje, że w okresie zimowych deszczów powodowała ona częste powodzie we wschodnich dzielnicach Tel Awiwu. Aby zmniejszyć uciążliwość rzeki, w 1955 w górnym biegu rzeki wybudowano tamę i zbiornik retencyjny o pojemności 7 milionów wody[1]. Na początku lat 90. XX wieku zrealizowano projekt regulacji jej koryta. Pomimo to zdarza się, że Ajjalon wylewa powodując lokalne podtopienia (zimy 1991-92, i 1992-93).

Istnieją plany zmiany koryta rzeki i wybudowanie nowego ujścia do Morza Śródziemnego w rejonie Jafy. Istnieją jednak duże obawy zanieczyszczenia wybrzeża i dużych szkód ekologicznych.

Zanieczyszczenie

edytuj

Wody rzeki Ajjalon są mocno zanieczyszczone, najmocniej w rejonie Tel Awiwu. Wynika to z faktu zrzucania do rzeki ścieków z miasta Modi’in Illit i Portu lotniczego Tel Awiw-Ben Gurion. Dodatkowym czynnikiem zanieczyszczającym są nawozy rolnicze wypłukiwane z pól oraz ścieki z osiedli w dolinie Ajjalon. Wszystkie te czynniki wpływają na poziom zanieczyszczeń w rzece[2].

Poziom zanieczyszczeń zmusił władze do podjęcia działań na rzecz ratowania rzeki Ajjalon. W latach 19992006 usunięto większość źródeł zanieczyszczeń w dolinie Ajjalon[3]. W 2005 uruchomiono lokalną oczyszczalnię ścieków w Porcie lotniczym Ben Guriona, a w 2006 podpięto Modi’in Illit do systemu kanalizacji z dużą zbiorczą oczyszczalnią ścieków. Oczekuje się zdecydowanej poprawy jakości wody po 2009[2].

Przyroda

edytuj

Tereny wzdłuż brzegów rzeki Ajjalon są w większości porośnięte trawami, a drzewostan jest zdominowany przez drzewa eukaliptusowe, które były w przeszłości sadzone w Izraelu w celu osuszania terenów bagiennych.

Część terenów wokół rzeki stanowi obszar chronionej przyrody, Park Narodowy Doliny Ajalon[1].

Sport i rekreacja

edytuj

Trwają przygotowania do utworzenia w południowo-wschodniej części Tel Awiwu, dużego rekreacyjnego Parku Ajjalon. Celem stworzenia tego parku jest rozwój roślinności w oparciu o istniejący krajobraz rzeki Ajjalon. Rozwój terenów zielonych i budowa szlaków turystycznych z miejscami do pikników i uprawiania sportów, zwiększyłby atrakcyjność tych okolic. Park stałby się centrum rozrywki i rekreacji dla populacji aglomeracji miejskiej Tel Awiwu. Centralną osią parku byłaby rzeka Ajjalon[4][5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b iNature.info – Przyroda i krajobraz Izraela: Valley National Park Ayalon. [dostęp 2010-05-26]. (hebr.).
  2. a b Ministry of Environmental Protection: Nahal Ayalon. 06-03-2009. [dostęp 2010-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-12)]. (hebr.).
  3. Ministry of Environmental Protection: Melodia Ayalon. 10-06-2008. [dostęp 2010-05-26]. (hebr.).
  4. Ministry of Environmental Protection: Cele rozwoju Ajjalon. [dostęp 2010-05-26]. (hebr.).
  5. Ministry of Environmental Protection: Przywrócenie składowiska Hiriya. 07-02-2006. [dostęp 2010-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-28)]. (hebr.).