NGC 104

gromada kulista

NGC 104 (47 Tucanae, Ksi Tucanae, również Sir John Flamsteed) – jasna gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Tukana, widoczna nieuzbrojonym okiem w pobliżu Małego Obłoku Magellana[2]. Jej jasność to 3,95m – jest to druga pod względem jasności obserwowanej, po ω Centauri, gromada kulista na ziemskim niebie[2]. Średnica kątowa gromady wynosi 30,9'[1]. Początkowo była uznawana za pojedynczą gwiazdę dzięki czemu została skatalogowana jako 47 Tucanae[1]. W 1751 Nicolas Louis de Lacaille podczas wyprawy na Przylądek Dobrej Nadziei odkrył, że nie jest to gwiazda i skatalogował ją jako mgławicę[1].

NGC 104 (47 Tucanae)
Ilustracja
Gromada kulista 47 Tucanae (NGC 104), zdjęcie ESO
Odkrywca

Nicolas Louis de Lacaille

Data odkrycia

14 września 1751

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Tukan

Typ

kulista, III[1]

Rektascensja

00h 24m 05,67s

Deklinacja

–72° 04′ 52,6″

Odległość

14 700 ly[1] (4,5 kpc)

Jasność obserwowana

3,95 m[1]

Rozmiar kątowy

30,9′[1]

Charakterystyka fizyczna
Wymiary

120 lat świetlnych

Jasność absolutna

–9,42 m[1]

Alternatywne oznaczenia
47 Tuc, GCl 1

Odległość 47 Tucanae wynosi 14 700 lat świetlnych[1], a jej rzeczywista średnica to 120 lat świetlnych[2]. Gromada ta jest położona 24,1 tys. lat świetlnych od centrum Galaktyki[1].

Gromada zawiera kilka milionów gwiazd[2]. Charakteryzuje się wyraźną koncentracją gwiazd w kierunku środka. Centralny rejon gromady jest tak zatłoczony, że gwiazdy często się tam zderzają. Wraz ze starzeniem się gromady starzeją się też jej gwiazdy, jednak 47 Tucanae zawiera pewną liczbę błękitnych maruderów – gwiazd za bardzo niebieskich i za bardzo masywnych jak na członków tej gromady. Astronomowie uważają, że gwiazdy te powstały w wyniku zderzeń gwiazd we wnętrzu gromady[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j Hartmut Frommert: NGC 104, 47 Tuc. [w:] Milky Way Globular Clusters [on-line]. SEDS. [dostęp 2014-06-08]. (ang.).
  2. a b c d NGC 104 w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia
  3. Praca zbiorowa: Encyklopedia Wszechświata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 288. ISBN 978-83-01-14848-5.

Linki zewnętrzne

edytuj