Myszowór
Myszowór[9] (Phascogale) – rodzaj ssaków z podrodziny niełazów (Dasyuridae) w obrębie rodziny niełazowatych (Dasyuridae).
Phascogale | |||
Temminck, 1824[1] | |||
Myszowór czerwonoogonowy (P. calurus) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
myszowór | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Didelphis penicillata G. Shaw, 1800 (= Vivera tapoatafa F.A. Meyer, 1793) | |||
Synonimy | |||
| |||
Gatunki | |||
|
Występowanie
edytujRodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii[10][11][12].
Morfologia
edytujDługość ciała (bez ogona) samic 9,3–22,3 cm, samców 10,5–26,1 cm, długość ogona samic 11,9–22,6 cm, samców 13,4–23,4 cm; masa ciała samic 38–212 g, samców 39–311 g[11][13].
Systematyka
edytujRodzaj zdefiniował w 1824 roku holenderski zoolog Coenraad Jacob Temminck w publikacji swojego autorstwa poświęconej teriologii[1]. Temminck wymienił dwa gatunki – Dasyurus minimus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803 i Didelphis Penicillata G. Shaw, 1800 (= Vivera tapoatafa Meyer, 1793) – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Didelphis Penicillata G. Shaw, 1800 (= Vivera tapoatafa Meyer, 1793)[14].
Etymologia
edytuj- Phascogale (Phascologale, Phascalogale, Phascogalea): gr. φασκολος phaskolos ‘skórzany worek, torba’; γαλεη galeē lub γαλη galē ‘łasica’[15].
- Ascogale: gr. ασκος askos ‘worek ze skóry’; γαλεη galeē lub γαλη galē ‘łasica’[16].
- Tapoa: rodzima nazwa Tapoa tafa dla myszowora pędzloogonowego opublikowana przez Johna White’a w 1790 roku[17][18]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Dasyurus tafa White, 1803 (= Vivera tapoatafa Meyer, 1793).
- Phascoloictis: gr. φασκολος phaskolos ‘skórzany worek, torba’[19]; ικτις iktis, ικτιδις iktidis ‘łasica’[20]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Phascogale calura Gould, 1844.
Podział systematyczny
edytujDo rodzaju należą następujące gatunki[21][10]:
Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[9] | Podgatunki[11][10][13] | Rozmieszczenie geograficzne[11][10][13] | Podstawowe wymiary[11][13] (DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała) |
Status IUCN[22] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Phascogale calurus | Gould, 1844 | myszowór czerwonoogonowy | monotypowy | południowo-zachodnia Australia Zachodnia | DC: 9,3–12,2 cm; DO: 11,9–14,5 cm; MC: 38–68 g | NT | |
Phascogale pirata | O. Thomas, 1904 | myszowór krzaczastoogonowy | monotypowy | północne Terytorium Północne | DC: 15–21 cm; DO: 18–21 cm; MC: 108–234 g | VU | |
Phascogale tapoatafa | (F.A. Meyer, 1793) | myszowór pędzloogonowy | monotypowy | południowo-zachodnia i północno-zachodnia Australia Zachodnia, wschodni Queensland, północno-wschodnia Nowa Południowa Walia oraz Wiktoria | DC: 14,8–26 cm; DO: 16–23 cm; MC: 106–311 g | NT |
Kategorie IUCN: NT – gatunek bliski zagrożenia, VU – gatunek narażony.
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b C.J. Temminck: Monographies de Mammalogie, ou Description de quelques genres de mammifères dont les espèces ont été observées dans les différens musées de l’Europe. Cz. 1. Paris: G. Dufour et E. d’Ocagne, 1824, s. 23, 56. (fr.).
- ↑ H.O. Lenz: Naturgeschichte der Säugethiere, nach Cuvier’s System bearbeitet. Gotha: Becker, 1831, s. 156. (niem.).
- ↑ L. Reichenbach: Deutschlands Fauna, oder, Praktisch-gemeinnützige Naturgeschichte der Thiere des Inlandes: mit naturgetreuen Abbildungen aller Arten. Cz. 1. Leipzig: Verlag von Wagner'schen Buchhandlung, 1837, s. xiv. (niem.).
- ↑ C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Cz. 1. Breslau: A. Schulz, 1841, s. 83. (niem.).
- ↑ R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 190. (fr.).
- ↑ S. Müller & H. Schlegel: Beschrijving eeker nieuwe soort van tieeschetende buibeidiereh, Phascogalea melas. W: C.J. Temminck: Verhandelingen over de natuurlijke geschiedenis der Nederlandsche Overzeesche Bezittingen. Leiden: in commissie bij S. en J. Luchtmans en C.C. van der Hoek, 1845, s. 139. (niderl.).
- ↑ O. Thomas: Catalogue of the Marsupialia and Monotremata in the collection of the British Museum (Natural History). London: Printed by order of the Trustees, 1888, s. 273. (ang.).
- ↑ P. Matschie. Die Verbreitung der Beuteltiere auf Neuguinea mit einigen Bemerkungen über ihre Einteilung in Untergattungen. „Mitteilungen aus dem Zoologischen Museum in Berlin”. 8, s. 263, 1915–1917. (niem.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 8. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 66. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e A. Baker: Family Dasyuridae (Carnivorous Marsupials). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 324–326. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Phascogale. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-24].
- ↑ a b c d Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 47. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Genus Phascogale Temminck, 1824. [w:] Australian Faunal Directory [on-line]. Australian Biological Resources Study. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 529.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 124.
- ↑ J. White: Journal of a voyage to New South Wales: with sixty-five plates of nondescript animals, birds, lizards, serpents, curious cones of trees and other natural productions. London: J. Debrett, 1790, s. 281. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 663.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 192.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 124.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-07-22]. (ang.).
- ↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).