Kępkowiec brązowooliwkowy

(Przekierowano z Myochromella inolens)

Kępkowiec brązowooliwkowy (Myochromella inolens (Fr.) V. Hofst., Clémençon, Moncalvo & Redhead) – gatunek grzybów z rodziny kępkowcowatych (Lyophyllaceae)[1].

Kępkowiec brązowooliwkowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

kępkowcowate

Rodzaj

Myochromella

Gatunek

kępkowiec brązowooliwkowy

Nazwa systematyczna
Myochromella inolens (Fr.) V. Hofst., Clémençon, Moncalvo & Redhead
Cryptog. Mycol. 35(4): 418 (2015) [2014]

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Myochromella, Lyophyllaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1838 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus inolens. Obecną nazwę nadali mu w 2014 r. V. Hofst., Clémençon, Moncalvo i Redhead[1]. Niektóre inne synonimy nazwy naukowej:

  • Lyophyllum inolens (Fr.) Kühner & Romagn. 1943
  • Tephrocybe inolens (Fr.) M.M. Moser 1967
  • Tephrophana inolens (Fr.) Kühner 1938[2].

Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r., ale dla synonimu Lyophyllum inolens[3]. Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 2–4 (5) cm, początkowo dzwonkowaty, później płaski z garbem. Powierzchnia promieniście włóknista, drobnoziarnista, promieniście pomarszczona, brzeg falisty, tylko blaszki delikatnie prześwitująco ząbkowane, brązowawa, jasnobrązowa, przechodzący do jasnooliwkowej lub do kawy z mlekiem, w stanie suchym matowa, w stanie wilgotnym tłusta, błyszcząca[4].

Blaszki

Z blaszeczkami, cieliste do kremowobeżowych, karbowane[4].

Trzon

Wysokość 2–5 (6) cm, grubość 0,3–0,5 (0,7) cm, rurkowaty, często spłaszczony, zwężający się u podstawy. Powierzchnia szarobrązowa z białawym odcieniem, nieco lekko biało-płatkowata[4].

Miąższ

Brązowy, cienki. Zapach neutralny do lekko mącznego, zjełczałego, smak lekki, łagodny[4].

Wysyp zarodników

Biały[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki białe, 6,4–7,7 × 2–5 µm, zmienne, smukłe elipsoidalne, o wierzchołkach od szeroko zaokrąglonych do zwężonych, Q = 1,6–2,1. Podstawki 23–30 × 6–8 µm, czterozarodnikowe, ze sprzążkami. Strzępki miąższu blaszek o grubości ok. 4,5–10,5 µm[4].

Gatunki podobne

Jest wiele podobnych gatunków niewielkich grzybów. Ważną cechą pomagająca go od nich odróżnić jest biały wysyp zarodników – u większości podobnych gatunków jest on rdzawy[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Znany jest głównie w Europie, poza nią podano pojedyncze stanowiska w Rosji i USA[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył jedno tylko stanowisko z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[3]. W późniejszych latach podano następne stanowiska[6].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-21] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-08-21] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 419, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Geruchloses Graublatt [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-08-21] (niem.).
  5. Występowanie Myochromella inolens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-08-21].
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-01].