Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
Muzeum Warmii i Mazur – największa placówka muzealna w województwie warmińsko-mazurskim a także jedna z najważniejszych w regionie. Siedziba muzeum znajduje się w gotyckim zamku kapituły warmińskiej.
 Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie – siedziba muzeum | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Zamkowa 2, |
| Data założenia |
1945 |
| Zakres zbiorów |
archeologia, historia, numizmatyka, sztuka, rzemiosło artystyczne, piśmiennictwo, kultura ludowa |
| Wielkość zbiorów |
ponad 103 tys. pozycji inwentarzowych[1] |
| Dyrektor | |
Położenie na mapie Olsztyna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
 53°46′39,0000″N 20°28′26,6160″E/53,777500 20,474060
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPierwsze muzeum w Olsztynie zostało otwarte w lipcu 1921. Było to wówczas muzeum regionalne o charakterze plebiscytowo-etnograficznym. Kierownictwo ówczesnego muzeum znajdowało się w rękach nauczycieli olsztyńskich: Leonarda Fromma – archeologa i Hugo Hermanna Grossa – nauczyciela przyrody w Luisenschule. Za datę założenia Muzeum Warmii i Mazur przyjmuje się 29 marca 1945, tzn. dzień przybycia Hieronima Skurpskiego do Olsztyna. Początkowo istniało ono pod nazwą „Muzeum Mazurskie”, a od 1975 już jako „Muzeum Warmii i Mazur”.
- Hieronim Skurpski (1945-1964)
- Józef Fajkowski (1964-1965)
- Bogusław Kopydłowski (1965-1970)
- Władysław Ogrodziński (1970-1983)
- Jerzy Sikorski (1983-1987)
- Janusz Cygański (1987-2013)
- Elżbieta Jelińska (2013-2017)
- Piotr Żuchowski (od 2017)
Zakres zbiorów
edytujMuzeum prezentuje zabytki z regionu Warmii i Mazur z zakresu archeologii, historii, numizmatyki, sztuki, rzemiosła artystycznego, piśmiennictwa, kultury ludowej. Zawiera zbiory pochodzące w dużej mierze z muzeów z terenu byłych Prus Wschodnich, m.in. z Heimatmusem w Olsztynie. Charakter zbiorów tworzą m.in. kolekcje: rzeźby gotyckiej, malarstwa religijnego Warmii, portretu holenderskiego, wyrobów konwisarskich i ludwisarskich, grafiki współczesnej. Kolekcje są prezentowane we wnętrzach, które niegdyś służyły administratorowi dóbr kapituły warmińskiej. W latach 1516–1521 funkcję tę pełnił Mikołaj Kopernik. Na ścianie krużganka umieszczona jest doświadczalna tablica z 1517 własnoręcznie wykonana przez astronoma. W zbiorach biblioteki przechowywany jest, jedyny w Polsce, inkunabuł medyczny pochodzący z biblioteki Mikołaja Kopernika.
Wśród zgromadzonych starodruków w zasobach muzeum znajduje się m.in.:
- XVIII-wieczny atlas świata Johanna Baptisty Homanna[3]
- Christoph Hartknoch: Alt- und Neues Preussen... Frankfurt nad Menem; Lipsk: In Verlegung Martin Hallervorden / Buchhändlern in Königsberg. Druckts Johann Andreae, 1684. (niem.).[4][5]
Cykliczne imprezy
edytuj- Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie
- Zamek Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim (bez przedzamcza)
- Pola Grunwaldzkie w Stębarku (od 1 marca 2011 roku samodzielna instytucja – Muzeum Bitwy pod Grunwaldem)
- Pałac Dohnów w Morągu
- Część ratusza w Szczytnie
- Budynek dawnego kościoła ewangelickiego w Barczewie
- Willa i wozownia wraz z częścią parku przy ul. Metalowej w Olsztynie
- Dom „Gazety Olsztyńskiej” w Olsztynie
- Budynek Centralnego Magazynu Muzealiów w Olsztynie
- część zamku w Reszlu (Galeria „Zamek”)
- część ratusza w Mrągowie (Muzeum w Mrągowie).
Oddziały
edytujMuzeum Warmii i Mazur posiada siedem oddziałów[7]:
- Dom „Gazety Olsztyńskiej” w Olsztynie
- Muzeum Przyrody w Olsztynie
- Muzeum Warmińskie w Lidzbarku Warmińskim
- Galeria „Zamek” na Zamku w Reszlu
- Muzeum im. Herdera w Morągu
- Muzeum Mazurskie w Szczytnie
- Muzeum w Mrągowie
Przypisy
edytuj- ↑ Beata Wilamowska-Trochim: Majątek. Biuletyn Informacji Publicznej Muzeum Warmii i Mazur, 19 lutego 2008. [dostęp 2009-04-19]. (pol.).
- ↑ Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR [online], leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2020-11-11].
- ↑ Tomasz Kurs: Piękny, XVIII-wieczny atlas świata uratowany. Gazeta.pl Olsztyn, 2009-10-11, ostatnia aktualizacja 2009-10-11 17:57. [dostęp 2010-11-12]. (pol.).
- ↑ tk: „Stare Prusy...” wróciły na zamek. Zupełnie jak nowe. Gazeta.pl Olsztyn, 2010-11-12, ostatnia aktualizacja 2010-11-12 20:28. [dostęp 2010-11-12]. (pol.).
- ↑ Informacja bibliograficzna publikacji, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa [dostęp 2010-11-12].
- ↑ Mirosław Mamiński, Majątek Muzeum, https://bipmwim.warmia.mazury.pl/5005/majatek-muzeum.html [dostęp: 22.03.2023]
- ↑ Oddziały. Muzeum Warmii i Mazur. [dostęp 2009-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 grudnia 2007)]. (pol.).