Muzeum Diecezjalne w Pelplinie

Muzeum Diecezjalne
im. bpa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w Pelplinie
	; Monstrancja z muzeum pelplińskiego; Pocz. XVII w., kościół w Piasecznie, dzieło Ch. Schuberta z Gdańska
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Pelplin
Adres	ul. bpa Dominika 11
Data założenia	1928
Zakres zbiorów	sztuka sakralna, zabytki piśmiennictwa
Dyrektor	ks. Krystian Jan Feddek
	Położenie na mapie Pelplina Muzeum Diecezjalne; im. bpa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w Pelplinie
	Położenie na mapie Polski Muzeum Diecezjalne; im. bpa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w Pelplinie
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Muzeum Diecezjalne; im. bpa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w Pelplinie
	Położenie na mapie powiatu tczewskiego Muzeum Diecezjalne; im. bpa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w Pelplinie
	Położenie na mapie gminy Pelplin Muzeum Diecezjalne; im. bpa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w Pelplinie
	53°55′31″N 18°41′25″E/53,925278 18,690278
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Muzeum Diecezjalne im. bpa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w Pelplinie – muzeum założone w roku 1928 przez Stanisława Okoniewskiego (ówczesnego biskupa chełmińskiego). W roku 1988 powstał współczesny gmach muzeum wkomponowany w kompleks obecnej kurii biskupiej z pomieszczeniami przeznaczonymi dla ekspozycji zbiorów muzealnych.

Historia

Początki zbiorów muzealnych diecezji chełmińskiej wiążą się nierozłącznie z pałacem biskupim, a szczególnie z osobą śp. ks. biskupa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego, który w październiku 1925 r. mianowany został koadiutorem ówczesnego 81-letniego biskupa Augustyna Rosentretera, a po jego śmierci objął rządy diecezji 4 X 1926 r. Muzeum zostało założone w 1928 r., pierwotnie w pomieszczeniach pałacu biskupiego. Pierwszym kustoszem muzeum został Stanisław Smogulecki. Wkrótce muzeum wzbogaciło się o cenne zabytki sztuki gotyckiej, takie jak Ukrzyżowanie z Lignów, obrazy pasyjne z kościoła św. Janów w Toruniu, Chrystus Ukrzyżowany ze Starogardu czy Chrystus ze sceny Koronacji NMP z Torunia. Kolekcja rozrastała się na tyle szybko, że w 1929 r. utworzono filię muzeum w Zamku Bierzgłowskim. Plany wybudowania nowego gmachu, przeznaczonego specjalnie na potrzeby muzeum pokrzyżowała II wojna światowa. W czasie wojny zbiory zostały ewakuowane do Torunia, później przewiezione do Berlina, a następnie do Gdańska. W obliczu zagrożenia ze strony Armii Czerwonej, zbiory rozproszono i poukrywano na terenie Żuław i Kaszub. Część zbiorów uległa przy tym zagubieniu.

Zbiory

Gotyk

Placówka dysponuje bogatymi zbiorami sztuki gotyckiej z obszaru dawnej Diecezji chełmińskiej. m.in. z toruńskich kościołów: poliptyk z kościoła NMP, późnogotyckie obrazy Zdjęcie z Krzyża i Biczowanie z kościoła św. Jana), zbiór starodruków, wśród nich Biblia Gutenberga z klasztoru Franciszkanów w Lubawie (jedyna w Polsce), a także rękopisów np. dzieło św. Augustyna De civitate Dei z 1425 roku.

Szaty

W celu urozmaicenia muzealnej ekspozycji, udostępniono zbiór szat liturgicznych, głównie ornatów i dalmatyk. Przy okazji IV Jarmarku Cysterskiego, podczas którego miała miejsce wystawa "Barwy Liturgii" zrodził się pomysł utworzenia stałej, dużej kolekcji. Pelplińskie Muzeum współpracuje w tej kwestii z Muzeum Narodowym w Gdańsku^[1].