Muławka bałkańska

Muławka bałkańska[3], muławka[4], umbra[5], muławka europejska[6], muławka dunajska[3] (Umbra krameri) – gatunek ryby szczupakokształtnej z rodziny muławkowatych (Umbridae).

Muławka bałkańska
Umbra krameri[1]
Walbaum, 1792
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

szczupakokształtne

Rodzina

muławkowate

Rodzaj

Umbra

Gatunek

muławka bałkańska

Synonimy
  • Cyprinodon umbra Cuvier, 1829
  • Umbra canina Károli, 1882
  • Umbra krameri Fitzinger, 1832
  • Umbra krameri pavlovi Kux & Libosvarsky, 1957
  • Umbra lacustris Hankó, 1923
  • Umbra lucifuga Gronow, 1854
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Występowanie

edytuj

Dorzecze Dunaju i Dniestru. Zamieszkuje wody stojące i wolno płynące, w szczególności zamulone (stąd nazwa). Na Słowacji występuje w Bodrogu i w samym Dunaju, głównie w starorzeczach i kanałach na Wyspie Żytniej.

W Polsce spotykana rzadko. Pojawiła się m.in. w jeziorze Kiernoz koło Olsztyna, gdzie trafiła prawdopodobnie z materiałem zarybieniowym.

Ubarwienie zielonobrunatne z nieregularnymi ciemnymi plamami. Wzdłuż boków jasny pasek. Płetwa grzbietowa i odbytowa położone w tyle ciała, płetwa ogonowa jest zaokrąglona. Osiąga rozmiar 5–8 cm, maksymalnie 12 cm długości. Samica jest większa od samca. Posiada pęcherz pławny przystosowany do oddychania powietrzem atmosferycznym. Linia boczna słabo wykształcona.

Odżywianie

edytuj

Żywi się skorupiakami oraz owadami.

Rozród

edytuj

Tarło odbywa się przy temperaturze 12–18 stopni Celsjusza. Samica składa około 150 jajeczek w gnieździe zbudowanym w zagłębieniu dna zbiornika i strzeże ich oraz świeżo wylęgłych larw. Muławka żyje 3, maksymalnie 5 lat.

Znaczenie gospodarcze

edytuj

Nie ma żadnego znaczenia gospodarczego. Na skutek zanieczyszczenia wód, zabiegów melioracyjnych oraz budowy nowych urządzeń wodnych (lub zaniechania utrzymywania starych sieci kanałów) stała się gatunkiem rzadkim i zagrożonym. Bywa hodowana w akwariach.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Umbra krameri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Umbra krameri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Gatunki Obce w Polsce: Umbra krameri Walbaum, 1792. Instytut Ochrony Przyrody PAN. [dostęp 2012-11-13].
  4. Konrad Prószyński: Akwarium pokojowe. Warszawa: Wydawnictwo M. Arcta, 1908. (na podstawie Henryk Szelęgiewicz. O pierwszym polskim podręczniku akwarystyki. „Akwarium”. 11 (3/70), 1970. )
  5. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
  6. Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.

Bibliografia

edytuj
  • Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973 (wyd. II 1976), seria: Mały słownik zoologiczny.
  • Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
  • G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  • Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
  • Umbra krameri. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 28 września 2009]