Most Anji
Most Anji (chiń. upr. 安济桥; chiń. trad. 安濟橋; pinyin Ānjì Qiáo) – kamienny most łukowy nad Xiao He w powiecie Zhao w chińskiej prowincji Hebei. Powstał w latach 595-605 za rządów dynastii Sui, a jego projekt przypisuje się Li Chunowi. Jest to najstarszy zachowany do dziś most w kraju[1]. Bywa również nazywany Wielkim Kamiennym Mostem (chiń. upr. 大石桥; chiń. trad. 大石橋; pinyin Dàshí Qiáo) lub Mostem Zhaozhou (chiń. upr. 赵州桥; chiń. trad. 趙州橋; pinyin Zhàozhōu Qiáo); nazwa ta pochodzi z okresu, kiedy powiat Zhao funkcjonował jako prefektura Zhao (趙州)[2].
| |
| Długość całkowita |
ok. 51 m |
|---|---|
| Państwo | |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda | |
| Szerokość: • całkowita |
|
| Data budowy |
595-605 |
| Data remontu |
1955–58 |
| Projektant |
Li Chun |
Położenie na mapie Chin  | |
 37°43′12,6″N 114°45′47,7″E/37,720167 114,763250
| |
Most został wzniesiony w formie łuku odcinkowego, ma ok. 51 m długości i ok. 37 m rozpiętości. Wysokość mostu wynosi 7,3 m, zaś jego szerokość – 9 m. Przęsło łukowe składa się z 28 wąskich łuków ustawionych obok siebie, wykonanych z wapiennych klińców zespolonych żelaznymi złączami. Wszystkie łuki połączono ze sobą dziewięcioma żelaznymi prętami biegnącymi w poprzek mostu[2][3]. W pachach głównego łuku znajdują się po dwa mniejsze łuki, które spełniają dwie funkcje: w przypadku powodzi przez łuki przepływa woda, co zmniejsza napór na konstrukcję, a ponadto zmniejszają one masę mostu o ok. 700 ton, czyli w sumie o 15%, co ma istotne znaczenie ze względu na niewielki stosunek wysokości mostu do jego rozpiętości oraz duże siły, jakie oddziałują na przyczółki osadzone w glinie o małej nośności[2][4].
Most jest używany do dnia dzisiejszego, a jego konstrukcja pozostaje nienaruszona. Jedynym elementem, który wymieniano były kamienne balustrady[1] przyozdobione wizerunkami smoków i innych mitycznych stworzeń[3]. W latach 1955–58 most został poddany renowacji[2], a w 1961 roku uznany za zabytek i objęty ochroną[3]. W 1991 roku stowarzyszenie American Society of Civil Engineers uznało go za Międzynarodowy Zabytek Inżynierii Budowlanej[1]. W 1996 roku most został nominowany przez władze chińskie do wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Zhaozhou (or Anji) Bridge. asce.org. [dostęp 2013-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-31)]. (ang.).
- ↑ a b c d Maxwell Gordon Lay: Ways of the world: a history of the world's roads and of the vehicles that used them. New Brunswick: Rutgers University Press, 1992, s. 264. ISBN 0-8135-1758-3.
- ↑ a b c Zhaozhou Bridge. chinaculture.org. [dostęp 2013-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-28)]. (ang.).
- ↑ Zhaozhou Bridge. asianresearch.org. [dostęp 2013-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-06)]. (ang.).
- ↑ Anji Bridge. worldheritagesite.org. [dostęp 2013-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-21)]. (ang.).