Monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Staricy

Monaster Zaśnięcia Matki Bożej – męski klasztor prawosławny w Staricy, w obwodzie twerskim. Podlega eparchii twerskiej.

Monaster Zaśnięcia Matki Bożej

Свято-Успенский монастырь

Widok panoramiczny monasteru
Państwo	Rosja
Obwód	twerski
Miejscowość	Starica
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Rodzaj klasztoru	męski
Eparchia	twerska
Ihumen	Dymitr (Sebastianow)
Klauzura	nie
Liczba mnichów (2008)	4
Obiekty sakralne
Sobór	Zaśnięcia Matki Bożej
Cerkiew	Trójcy Świętej
Cerkiew	św. Jana Teologa
Założyciel klasztoru	mnisi Nikander i Tryfon
Styl	ruski, klasycystyczny
Materiał budowlany	cegła, kamień
Data budowy	XVI w.
Data zamknięcia	1923
Data reaktywacji	1997
Położenie na mapie Rosji Monaster Zaśnięcia Matki Bożej
Położenie na mapie obwodu twerskiego Monaster Zaśnięcia Matki Bożej
56°30′51″N 34°55′47″E
Strona internetowa

Historia

Klasztor został założony na brzegu Wołgi ok. 1110 przez dwóch mnichów z Monasteru Kijowsko-Pieczerskiego, Nikandra i Tryfona. Zakonnicy ci pragnęli uczynić z nowego klasztoru bazę dla dalszej działalności misyjnej w północnej części współczesnej europejskiej Rosji. Klasztor cieszył się poparciem książąt twerskich. Zabudowania klasztorne powstałe w XII w. zostały jednak zniszczone w czasie najazdów tatarskich; w 1272 najeźdźcy wymordowali całą wspólnotę monastyczną – ihumena Serapiona oraz ok. 100 zakonników. Do odrodzenia życia klasztornego pod kierownictwem ihumena Hermana doszło dopiero w XVI wieku. Wspólnotę wspierał finansowo ród Starickich. W 1530 zakończono budowę głównego soboru – Zaśnięcia Matki Bożej. Z kolei w 1570 car Iwan IV Groźny sfinansował wzniesienie refektarza połączonego z cerkwią Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni.

Pozycja klasztoru szybko wzrastała; jednym z jego mnichów był patriarcha moskiewski i całej Rusi Hiob. W XVI i XVII w. kontynuowano rozbudowę klasztoru ze środków prywatnych dobroczyńców. W 1681 w pożarze uległ zniszczeniu jeden z budynków mieszkalnych; w czasie odbudowy wzniesiono również cerkiew św. Jana Teologa nad bramą wjazdową do monasteru (następnie zamurowaną). W 1819 powstał drugi sobór klasztorny – Trójcy Świętej.

W 1918 klasztor został zamknięty, zaś pięć lat później formalnie zlikwidowany przez władze. Jego reaktywacja miała miejsce dopiero w 1997 na mocy dekretu arcybiskupa twerskiego i kaszyńskiego Wiktora (Olejnika). Jego pierwszym przełożonym po odnowieniu został ihumen Hermogen (Czirkow). Mnisi wrócili jednak tylko do części pierwotnego kompleksu budynków, gdyż cerkiew Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni z refektarzem została zaadaptowana na muzeum, zaś inne budynki zostały całkowicie zdewastowane. Główny sobór, przywrócony do użytku liturgicznego, stracił większość wyposażenia – istniejący w nim ikonostas jest współczesny.

Mnisi prowadzą działalność dobroczynną i edukacyjną (ośrodek kulturalny dla dzieci i młodzieży), klasztor jest znaczącym ośrodkiem pielgrzymkowym na ziemi twerskiej. W 2008 wspólnotę monastyczną tworzyło 4 zakonników.

Architektura

Kompleks zabudowań monasterskich tworzą następujące obiekty:

• sobór Zaśnięcia Matki Bożej, XVI w. oraz dzwonnica, XVII w.
• cerkiew św. Jana Teologa (pierwotnie nadbramna), XVII w.
• cerkiew Trójcy Świętej, XIX w.
• ruiny cerkwi Wniebowstąpienia Pańskiego
• kompleks refektarza, ryznicy i cerkwi Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni, XVI w.
• kaplica św. Jerzego, XX w.
• mur otaczający klasztor z basztą i południową bramą wjazdową, XVIII–XIX w.
• mauzoleum gen. Glebowa-Streszniewa, XVIII w.
• budynek mieszkalny.

Ponadto w budowie są obiekty mające w przyszłości mieścić łaźnię, dom gościnny oraz kolejne cele dla mnichów.

Bibliografia

• СВЯТО-УСПЕНСКИЙ СТАРИЦКИЙ МУЖСКОЙ МОНАСТЫРЬ.