Monaster Tołgski

Tołgski Monaster Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni, Monaster Tołgski – prawosławny klasztor, początkowo męski, zaś od grudnia 1987 żeński, dawniej w miejscowości Tołga, obecnie w granicach Jarosławia.

Monaster Tołgski

Толгский монастырь

nr rej. 7610073000
Państwo	Rosja
Obwód	jarosławski
Miejscowość	Jarosław
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Rodzaj klasztoru	monaster
Eparchia	jarosławska
Ihumenia	Barbara (Tretjak)
Klauzura	nie
Typ monasteru	żeński
Liczba mniszek (2010)	62
Obiekty sakralne
Sobór	Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni
Cerkiew	Podwyższenia Krzyża Świętego
Cerkiew	Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego
Założyciel klasztoru	biskup Jarosławia Prochor
Styl	ruski
Materiał budowlany	kamień, cegła
Data zamknięcia	1928
Data reaktywacji	1988
Położenie na mapie obwodu jarosławskiego Monaster Tołgski
Położenie na mapie Rosji Monaster Tołgski
57°41′48″N 39°49′40″E
Strona internetowa

Historia

Założycielem monasteru był biskup jarosławski Prochor, który według podania miał zapoczątkować życie wspólnoty monastycznej w miejscu, gdzie 7 sierpnia 1314 ujrzał cudowną ikonę Matki Bożej.

W XV wieku zabudowania Monasteru Tołgskiego uległy niemal całkowitemu zniszczeniu w czasie pożaru. Według tradycji cudowna ikona, przechowywana w cerkwi, przetrwała, chociaż mnichom nie udało się uratować żadnych innych elementów wyposażenia świątyni. W 1553 car Iwan IV Groźny sfinansował wzniesienie nowej, kamiennej cerkwi dla klasztoru, pragnąc w ten sposób podziękować za uzdrowienie z choroby nóg, do jakiego miało dojść przed Tołgską Ikoną Matki Bożej. Monaster został ponownie zniszczony w czasie wielkiej smuty.

Ponowny wzrost znaczenia monasteru i poprawa jego sytuacji materialnej miała miejsce w ostatniej ćwierci XVII w. w czasie kierowania nim przez ihumena Gordiana. W miejsce starszej cerkwi klasztornej został wzniesiony sobór Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni, zbudowano również nową bramę wiodącą na teren monasteru i otaczające go mury obronne. Na początku XVIII w. wzniesiono drugą świątynię klasztorną, której patronem był Obraz Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczyniony. Do budynku przylegała dwupiętrowa budowla mieszkalna przeznaczona, z polecenia władz świeckich, dla niezdolnych do służby żołnierzy i oficerów. Od 1793 pełnił on funkcje szpitala klasztornego, następnie od 1806 szkoły duchownej, szkoły parafialnej i seminarium. Monaster był wielokrotnie odwiedzany przez carów i caryce Rosji z rodzinami.

W 1918 r. mnisi udzielili pomocy i schronienia spiskowcom przygotowującym w Jarosławiu powstanie antybolszewickie.

W 1928 władze radzieckie zamknęły klasztor, zaś w 1932 zaadaptowały dawne cele mnichów na mieszkania. Rosyjski Kościół Prawosławny odzyskał monaster w 1987. We wrześniu 1988, po pierwszych pracach remontowych, Cerkiew Rosyjska reaktywowała klasztor zmieniając jego typ na żeński. Był to jedyny w tym momencie żeński monaster w ZSRR, gdyż władze tego kraju zamknęły wcześniej wszystkie tego typu wspólnoty. Na czele klasztoru stanęła mniszka, a następnie ihumenia Barbara (Tretjak).

We wrześniu 2010 w monasterze przebywały 62 mniszki (w tym pięć schimniszek), 23 riasoforne posłusznice oraz 34 posłusznice. W kompleksie klasztornym działa pięć cerkwi:

• sobór Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni
• cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego
• cerkiew św. Barbary
• cerkiew Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego
• cerkiew nadbramna św. Mikołaja

Bibliografia

• Свято-Введенский Толгский женский монастырь