Moczarnik

Moczarnik
	Synaptomys
	S.F. Baird, 1857
	; Przedstawiciel rodzaju – moczarnik południowy (S. cooperi)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	karczowniki
Plemię	lemingi
Rodzaj	moczarnik
	Typ nomenklatoryczny
	Synaptomys cooperi S.F. Baird, 1857
Synonimy
	Metaxyomys Zakrzewski, 1972; Plioctomys Suchov, 1976; Praesynaptomys Kowalski, 1977; Kentuckomys Koenigswald & L.D. Martin, 1984;
	Metaxyomys Zakrzewski, 1972; Plioctomys Suchov, 1976; Praesynaptomys Kowalski, 1977; Kentuckomys Koenigswald & L.D. Martin, 1984;
Gatunki
	10 gatunków (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	10 gatunków (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Moczarnik^[6] (Synaptomys) – rodzaj gryzoni z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej (Kanada i Stany Zjednoczone)^[7]^[8]^[9].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 105–131 mm, długość ogona 13–24 mm, długość ucha 8–14 mm, długość tylnej stopy 16–24 mm; masa ciała 21,4–50 g^[8]^[10].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1857 roku amerykański zoolog Spencer Fullerton Baird w raporcie zleconym przez Departament Wojny Stanów Zjednoczonych^[1]. Na gatunek typowy Baird wyznaczył (oznaczenie monotypowe) moczarnika południowego (S. cooperi).

Etymologia

Synaptomys: gr. συναπτος sunaptos ‘złączony’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[11].
Metaxyomys: gr. μεταξυ metaxu ‘w środku, pośrodku’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[2]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): †Synaptomys vetus Wilson, 1933.
Plioctomys: pliocen; gr. οκτω oktō ‘osiem’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[3]. Gatunek typowy: †Synaptomys (Plioctomys) mimomiformis Suchov, 1976.
Praesynaptomys: łac. prae ‘poza, ponad’; rodzaj Synaptomys S.F. Baird, 1857^[4]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): †Synaptomys (Praesynaptomys) europeaus Kowalski, 1977.
Kentuckomys: Kentuck, Wathena, Kansas; gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[5]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): †Mictomys kansasensis Hibbard, 1952.

Podział systematyczny

Do rodzaju Synaptomys zazwyczaj zalicza się również Mictomys borealis w randze podrodzaju^[8]^[10]^[7], jednak analizy z 2023 roku wykazały że Mictomys jest odrębnym rodzajem^[12]; w takim ujęciu do rodzaju należą jeden występujący współcześnie gatunek^[13]^[6]:

Synaptomys cooperi S.F. Baird, 1857 – moczarnik południowy

Literatura paleontologiczna wymienia także kopalne gatunki rodzaju Synaptomys^[14]^[15]:

Synaptomys australis (Simpson, 1928)^[16] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
Synaptomys bunkeri (Hibbard, 1939)^[17] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
Synaptomys europeaus Kowalski, 1977^[4] (Polska; pliocen)
Synaptomys kansasensis Hibbard, 1952^[18] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
Synaptomys mongoliensis Zazhigin, 1989^[19] (Mongolia; pliocen)
Synaptomys morgani R.A. Martin, Duobinis-Gray & Crockett, 2003^[20] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
Synaptomys mimomiformis Suchov, 1976^[3] (Rosja; pliocen)
Synaptomys rinkeri (Hibbard, 1956)^[21] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
Synaptomys vetus R.W. Wilson, 1933^[22] (Stany Zjednoczone; plejstocen).

Przypisy

↑ ^a ^b S.F. Baird: Mammals. W: United States. War Department: Reports of explorations and surveys, to ascertain the most practicable and economical route for a railroad from the Mississippi River to the Pacific Ocean. T. 8. Cz. 1: General report upon the zoology of the several Pacific railroad routes. Washington: A.O.P. Nicholson, 1857, s. 558. (ang.).
↑ ^a ^b R.J. Zakrzewski. Fossil microtines from late cenozoic deposits in the Anza-Borrego Desert, California, with the description of a new subgenus of Synaptomys. „Contributions in Science”. 221, s. 2, 1972. (ang.).
↑ ^a ^b ^c В.П. Сухов. Остатки леммингов в плиоценовых отложениях Башкирии – Б кн.: Эволюция грызунов и история формирования их современной фауны. „Труды Зоологического института РАН”. 66, s. 119, 1976. (ros.).
↑ ^a ^b ^c K. Kowalski. Fossil Lemmings (Mammalia, Rodentia) from the Pliocene and Early Pleistocene of Poland. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 22, s. 299, 1977. (ang.).
↑ ^a ^b G.H.R. von Koenigswald & L.D. Martin: Revision of the Fossil and Recent Lemminae (Rodentia, Mammalia). W: R.M. Mengel (red.): Special Publications of Carnegie Museum of Natural History: Papers in vertebrate paleontology honoring Robert Warren Wilson. Cz. 9. Pittsburgh: Carnegie Museum of Natural History, s. 132. ISBN 0-935868-09-7. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 344. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 291. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Synaptomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 222. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 656.
↑ A.G. Hope, K.M. Headlee, Z.H. Olson & B.J. Wiens. Systematics, biogeography and phylogenomics of northern bog lemmings (Cricetidae), cold-temperate rodents of conservation concern under global change. „Systematics and Biodiversity”. 21 (1), s. 2237050, 2023. DOI: 10.1080/14772000.2023.2237050. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-03]. (ang.).
↑ B. Kurtén & E. Anderson: Pleistocene Mammals of North America. Nowy Jork: Columbia University Press, 1980, s. 268-269. ISBN 0-231-03733-3.
↑ †Synaptomys Baird 1858 (vole). Paleobiology Database. [dostęp 2013-05-26]. (ang.).
↑ G.G. Simpson. Pleistocene mammals from a cave in Citrus County, Florida. „American Museum novitates”. 328, s. 7, 1928. (ang.).
↑ C.W. Hibbard. A new Synaptomys from the Pleistocene. „University of Kansas Science Bulletin”. 26, s. 367, 1939. (ang.).
↑ C.W. Hibbard. Vertebrate fossils from Late Cenozoic deposits of central Kansas. „University of Kansas Paleontological Contributions”. 2, s. 9, 1952.
↑ B.C. Зaжигин: Опорные разрезы верхнего плиоцена и их биостратиграфическая характеристика (по млекопитающим). W: Н.С. Зайцев, В.А. Крашенинников, В.Г. Гербова & П.П. Тимофеев (redaktorzy): Поздний кайнозой Монголии (стратиграфия и палеогеография). Москва: Издательство «Наука», 1989, s. 18. ISBN 5-02-002067-2. (ros.).
↑ R.A. Martin, L. Duobinis-Gray & Ch.P. Crockett. A new species of Early Pleistocene Synaptomys (Mammalia, Rodentia) from Florida and its relevance to southern bog lemming origins. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 23 (4), s. 921, 2003. DOI: 10.1671/2291-16. (ang.).
↑ C.W. Hibbard. Vertebrate fossils from the Meade Formation of southwestern Kansas. „Papers of Michigan Academy of Science, Arts, and Letters”. 41, s. 145–203, 1956. (ang.).
↑ R.W. Wilson. A rodent fauna from later Cenozoic beds of southwestern Idaho. „Carnegie Institution of Washington Publication”. 440, s. 124, 1933. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[Baird-1] S.F. Baird: Mammals. W: United States. War Department: Reports of explorations and surveys, to ascertain the most practicable and economical route for a railroad from the Mississippi River to the Pacific Ocean. T. 8. Cz. 1: General report upon the zoology of the several Pacific railroad routes. Washington: A.O.P. Nicholson, 1857, s. 558. (ang.).

[Zakrzewski-2] R.J. Zakrzewski. Fossil microtines from late cenozoic deposits in the Anza-Borrego Desert, California, with the description of a new subgenus of Synaptomys. „Contributions in Science”. 221, s. 2, 1972. (ang.).

[such-3] В.П. Сухов. Остатки леммингов в плиоценовых отложениях Башкирии – Б кн.: Эволюция грызунов и история формирования их современной фауны. „Труды Зоологического института РАН”. 66, s. 119, 1976. (ros.).

[Kowalski-4] K. Kowalski. Fossil Lemmings (Mammalia, Rodentia) from the Pliocene and Early Pleistocene of Poland. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 22, s. 299, 1977. (ang.).

[Koenigswald&Martin-5] G.H.R. von Koenigswald & L.D. Martin: Revision of the Fossil and Recent Lemminae (Rodentia, Mammalia). W: R.M. Mengel (red.): Special Publications of Carnegie Museum of Natural History: Papers in vertebrate paleontology honoring Robert Warren Wilson. Cz. 9. Pittsburgh: Carnegie Museum of Natural History, s. 132. ISBN 0-935868-09-7. (ang.).

[Cichocki&inni-6] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-7] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 344. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Pardiñas&inni-8] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 291. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Synaptomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].

[amw-10] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 222. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792403#page/664/mode/1up_656]-11] Palmer 1904 ↓, s. 656.

[hope&inni-12] A.G. Hope, K.M. Headlee, Z.H. Olson & B.J. Wiens. Systematics, biogeography and phylogenomics of northern bog lemmings (Cricetidae), cold-temperate rodents of conservation concern under global change. „Systematics and Biodiversity”. 21 (1), s. 2237050, 2023. DOI: 10.1080/14772000.2023.2237050. (ang.).

[mdd-13] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-03]. (ang.).

[Kurtén-14] B. Kurtén & E. Anderson: Pleistocene Mammals of North America. Nowy Jork: Columbia University Press, 1980, s. 268-269. ISBN 0-231-03733-3.

[pb-15] †Synaptomys Baird 1858 (vole). Paleobiology Database. [dostęp 2013-05-26]. (ang.).

[sim-16] G.G. Simpson. Pleistocene mammals from a cave in Citrus County, Florida. „American Museum novitates”. 328, s. 7, 1928. (ang.).

[hib39-17] C.W. Hibbard. A new Synaptomys from the Pleistocene. „University of Kansas Science Bulletin”. 26, s. 367, 1939. (ang.).

[hib52-18] C.W. Hibbard. Vertebrate fossils from Late Cenozoic deposits of central Kansas. „University of Kansas Paleontological Contributions”. 2, s. 9, 1952.

[zaz-19] B.C. Зaжигин: Опорные разрезы верхнего плиоцена и их биостратиграфическая характеристика (по млекопитающим). W: Н.С. Зайцев, В.А. Крашенинников, В.Г. Гербова & П.П. Тимофеев (redaktorzy): Поздний кайнозой Монголии (стратиграфия и палеогеография). Москва: Издательство «Наука», 1989, s. 18. ISBN 5-02-002067-2. (ros.).

[mar&inni-20] R.A. Martin, L. Duobinis-Gray & Ch.P. Crockett. A new species of Early Pleistocene Synaptomys (Mammalia, Rodentia) from Florida and its relevance to southern bog lemming origins. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 23 (4), s. 921, 2003. DOI: 10.1671/2291-16. (ang.).

[hib56-21] C.W. Hibbard. Vertebrate fossils from the Meade Formation of southwestern Kansas. „Papers of Michigan Academy of Science, Arts, and Letters”. 41, s. 145–203, 1956. (ang.).

[wil-22] R.W. Wilson. A rodent fauna from later Cenozoic beds of southwestern Idaho. „Carnegie Institution of Washington Publication”. 440, s. 124, 1933. (ang.).

[6]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]