Moštenicawieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Bańska Bystrzyca. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1340[5].

Moštenica
Państwo

 Słowacja

Kraj

 bańskobystrzycki

Powiat

Bańska Bystrzyca

Starosta

Ján Lupták[1]

Powierzchnia

13,42[2] km²

Wysokość

452 m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


232[3]
17,17[4] os./km²

Nr kierunkowy

048

Kod pocztowy

976 61

Tablice rejestracyjne

BB

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, w centrum znajduje się punkt z opisem „Moštenica”
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego
Mapa konturowa kraju bańskobystrzyckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Moštenica”
Ziemia48°48′N 19°18′E/48,800000 19,300000
Strona internetowa

Według danych 31 grudnia 2010, wieś zamieszkiwało 211 osób, w tym 103 kobiet i 108 mężczyzn[6].

W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[7]:

Położenie

edytuj

Wieś leży u południowych podnóży Starohorskich Wierchów, u zbiegu dwóch dolin: Švarcova dolina, którą płynie Moštenicky potok (także Čierna dolina[8]) i Uhliarska dolina, ok. 5 km na północny wschód od Słowackiej Lupczy[9].

Historia

edytuj

Wieś rozwinęła się na początku XV w. na terenie katastralnym starszej wsi Podkonice, gdy przez Turzonów wybudowana tu została huta przetapiająca miedź pochodzącą ze Szpaniej Doliny. W XVI-XVIII w. tutejsza huta była częścią bańskobystrzyckiego kompleksu górniczo-hutniczego miedzi. Później przestawiono ją na przeróbkę rud żelaza. W końcu XVIII i w XIX w. była tu kuźnica żelazna, funkcjonowały również dwa piece odlewnicze żeliwa. Mieszkańcy, oprócz zatrudnienia w zakładach hutniczych, zajmowali się pracą w lasach, wypalaniem węgla drzewnego, pracą w tartaku. Po zamknięciu huty zajmowali się tkactwem płótna lnianego i wyrobem drewnianych sprzętów gospodarstwa domowego.

Z Moštenicy pochodził Ivan Náter (1925-1991) – słowacki fizyk, wykładowca akademicki i popularyzator fizyki.

Przypisy

edytuj
  1. Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2012-02-16]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 13,42S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statystyki ogólne miejscowości. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-16]. (ang.).
  6. Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-16]. (ang.).
  7. Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-16]. (ang.).
  8. Hochmuth Zdenko i in.: Nízke Tatry – západ. Turistický sprievodca ČSSR č. 10, wyd. Šport. Slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982
  9. Niżne Tatry – zachód. Mapa turystyczna 1:50 000, Banská Bystrica, Tatraplan, 2013