Minuskuł 15
Minuskuł 15 (wedle numeracji Gregory–Aland), ε 283 (von Soden)[1] – rękopis Nowego Testamentu z tekstem czterech Ewangelii, pisany minuskułą na pergaminie w języku greckim z XII wieku[2]. Posiada księgi liturgiczne i marginalia (podział tekstu oraz noty liturgiczne).
| Data powstania |
XII wiek |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Numer |
15 |
| Zawartość |
Ewangelie |
| Język |
grecki |
| Rozmiary |
18,2 × 14,3 cm |
| Typ tekstu | |
| Kategoria |
V |
| Miejsce przechowywania |
Opis rękopisu
edytujKodeks zawiera tekst czterech Ewangelii na 225 pergaminowych kartach (18,2 cm na 14,3 cm)[2].
Tekst rękopisu pisany jest jedną kolumną na stronę, 23–24 linijek w kolumnie[2]. Litery są ładne i regularne[3]. Wielkie inicjały są pisane złotem, pierwsze strony każdej Ewangelii są bogato zdobione[4]. Skryba popełnia błąd iota subscriptum[4].
Tekst Ewangelii dzielony jest według κεφαλαια (rozdziałów) oraz według Sekcji Ammoniusza, których numery umieszczono na marginesach. Sekcje Ammoniusza opatrzone zostały odniesieniami do Kanonów Euzebiusza. Przed każdą z ewangelii umieszczone zostały listy κεφαλαια (spis treści). Tekst ewangelii zawiera ponadto τιτλοι (tytuły)[3][4].
Zawiera prolegomenę, list Hieronima do Karpiana, na marginesach oznaczono teksty do czytań liturgicznych, ponadto na końcu umieszczono księgi liturgiczne z żywotami świętych synaksarion i menologium[4].
Tekst
edytujGrecki tekst Ewangelii reprezentuje tekst bizantyjski[5]. Hermann von Soden zaklasyfikował do Ak (tj. tekst charakterystyczny dla bizantyńskich komentarzy)[6]. Aland zaklasyfikował go do Kategorii V[7].
Według Claremont Profile Method, tj. metody wielokrotnych wariantów, reprezentuje rodzinę tekstualną Kx w Ewangelii Łukasza 1 i 20. W Łk 10 nie dokonano profilu[6].
Tekst Pericope adulterae (Jan 7,53-8,11) został opuszczony przez kopistę[3]. Na marginesie do Mk 16,8 umieszczono scholion kwestionujący autentyczność Dłuższego Zakończenia Marka: εν τισι των αντιγραφων, εως ωδε πληρουται ο ευαγγελιστης εν πολλοις δε, και ταυτα φερεται[4].
Historia
edytujScholz datował rękopis na wiek X, Gregory na wiek XII[4]. Paleograficznie datowany jest przez INTF na wiek XII[2]. DO Paryża sprowadziła go Katarzyna Medycejska[4].
Ludolf Küster wykorzystał go w swoim wydaniu Nowego Testamentu (jako Paris 8)[4]. Na listę rękopisów Nowego Testamentu wciągnął go Wettstein[8].
Rękopis badali Scholz (znaczne partie Mt, Mk, J), Burgon, oraz Paulin Martin[9].
Obecnie przechowywany jest we Francuskiej Bibliotece Narodowej w Paryżu, pod numerem katalogowym Gr. 64[2][10].
Nie jest cytowany w naukowych wydaniach greckiego Novum Testamentum Nestle–Alanda (NA26, NA27)[11].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Caspar René Gregory: Die griechischen Handschriften des Neuen Testament. Leipzig: J.C. Hinrichs’sche Buchhandlung, 1908, s. 48.
- ↑ a b c d e K. Aland, M. Welte, B. Köster, K. Junack: Kurzgefasste Liste der griechischen Handschriften des Neues Testaments. Berlin, New York: Walter de Gruyter, 1994, s. 47.
- ↑ a b c F. H. A. Scrivener: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. T. 1. London: 1894, s. 193.
- ↑ a b c d e f g h C. R. Gregory: Textkritik des Neuen Testaments. T. 1. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1900, s. 132.
- ↑ Tischendorf, Novum Testamentum Graece. Editio Septima, Lipsiae 1859, p. CXCVI.
- ↑ a b F. Wisse: The Profile Method for Classifying and Evaluating Manuscripts Evidence. Wm. Eerdmans, 1982, s. 53. (ang.).
- ↑ K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 138. ISBN 978-0-8028-4098-1. (ang.).
- ↑ Johann Jakob Wettstein: Novum Testamentum Graecum editionis receptae cum lectionibus variantibus codicum manuscripts. T. 1. Amsterdam: Ex Officina Dommeriana, 1751, s. 47. [dostęp 2012-06-06]. (łac.).
- ↑ Jean-Pierre-Paul Martin, Description technique des manuscrits grecs, relatif au Nouveau Testament, conservé dans les bibliothèques des Paris (Paris 1883), p. 26-28
- ↑ INTF: Kodeks 15 (GA). [w:] Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2013-03-28].
- ↑ Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001, s. 58*-59*, 704. ISBN 978-3-438-05100-4.