Mini-ITX
Mini-ITX – standard płyt głównych o wymiarach 170 × 170 mm, zaprojektowany przez VIA Technologies w 2001 roku[1]. Są z reguły stosowane w komputerach typu small form factor. W domyśle miały być produktem niszowym, chłodzonym pasywnie z niskim poborem mocy, co pozwalałoby je stosować w domowych komputerach multimedialnych HTPC lub innych małych jednostkach. W 2010 roku na rynku zaczęły pojawiać się płyty główne mini-ITX pod procesory Intel: ECS H55H-I[2], Gigabyte GA-H55N-USB3[3]. Pozwoliło to na zbudowanie komputerów typu Small Form Factor do grania, czy jako stacji roboczych.
| Standardy płyt głównych | |
 Płyta główna Zotac ION D mini-ITX | |
| Projektant | |
|---|---|
| Data wprowadzenia | |
| Pochodna |
ITX, Nano-ITX, Pico-ITX, Mobile-ITX |
| Szczegóły standardu | |
| Wielkość płyty |
170×170 mm |
Wygląd i budowa
edytujPłyty główne mini-ITX wyposażono w cztery otwory montażowe, umiejscowione w standardzie ATX. To samo tyczy się zaślepki od portów wejścia/wyjścia, potocznie zwanej backplane (I/O shield na rysunku obok) oraz karty rozszerzeń, obecnie PCI Express. Niektóre modele płyt głównych mini-ITX otrzymały dodatkową kartę rozszerzeń, w postaci sekcji zasilania, która nie zmieściła się koło gniazda procesora, np. ASUS ROG MAXIMUS VI IMPACT[4], ROG Maximus VII Impact[5] oraz ROG MAXIMUS VIII IMPACT[6].
Wspomniana wcześniej karta rozszerzeń PCI Express, służy najczęściej do montażu karty graficznej. W zależności od zastosowanej obudowy komputerowej (typu big tower, midi tower, mini tower, cube, SFF i wielu innych.) potrafi zmieścić jednostki z niskiej, średniej i wysokiej półki wydajnościowej. Złącze można także wykorzystać na wiele innych sposobów, jeżeli zamontujemy procesor ze zintegrowaną kartą graficzną,
Płyty główne mini-ITX wyposażono w dwa banki pamięci operacyjnej. W zależności od zastosowanego chipsetu oraz procesora możemy zamontować do 128 GB standardowej pamięci operacyjnej (DDR, DDR2, DDR3, DDR4, DDR5) lub pamięci typu SO-DIMM.
Jeżeli chodzi o banki pamięci masowej, to producenci montują od 2 do 4 portów SATA, a także do 3 złączy w standardzie M.2. Pozwoli to na zbudowanie zasobnego magazynu na nasze dane.
Historia
edytujW marcu 2001 roku, producent chipsetów - VIA Technologies udostępniła poglądowy projekt płyty głównej ITX, w celu promowania swojego procesora VIA C3 o niskim poborze mocy z chipsetami VIA. Wspomniana jednostka została zakupiona od firmy Centaur Technology. Projekt nowej demonstracyjnej płyty głównej ITX - VT6009 o wymiarach: 215×191 mm opracował szef działu rozwojowego VIA - Robert Kuo[7]. Całość umieszczono w kategoriach "Information PC"[8] i tzw. konfiguracjach set-top box (inaczej przystawkach STB do telewizora). W tamtym momencie kilku producentów podchwyciło pomysł płyt głównych ITX: Shuttle, Jetway i rozpoczęło produkowanie małych komputerów typu Cube. Inni producenci przygotowali także swój własny format - FlexATX o wymiarch 229×191 mm.
W październiku 2001 roku, VIA ogłosiła utworzenie nowego działu od płyt głównych. Jego celem było ustandaryzowanie infrastruktury dla komputerów niskokosztowych oraz systemów wbudowanych. Miesiąc później, w listopadzie 2001, Robert Kuo przygotował projekt nowego standardu płyty głównej mini-ITX - VT6010. Całość oznaczono, jako komputer informacyjny lub niskokosztowa podstawowa platforma obliczeniowa x86. Producenci nadal byli niechętni, ale reakcja klientów była znakomita. VIA zdecydowała się produkować i sprzedawać płyty samodzielnie. W kwietniu 2002 roku pierwsze płyty główne mini-ITX - EPIA 5000 (bezwentylatorowy procesor Eden 533 MHz) i EPIA 800 (800 MHz C3) - zostały sprzedane klientom przemysłowym. Entuzjaści szybko zauważyli zalety niewielkich rozmiarów, niskiego poziomu hałasu i zużycia energii. Rozpoczął się okres tzw. moddingu obudów SFF w zupełnie nowe formy sztuki[9][10][11][12]. Konkursy takie, jak Cooler Master Case Mod World Series[13] od 2009 roku jeszcze bardziej rozpropagowały komputery SFF.
W latach 2001-2011 VIA kontynuowała swoją linię płyt głównych mini-ITX z procesorami C7, Eden oraz Nano. Inni producenci w późniejszym okresie podchwycili ten trend. W 2008 roku Intel zaprezentował serię procesorów Atom, które namieszały mocno na rynku płyt mini-ITX. W 2009 roku firma Zotac zaprezentowała płytę główną Zotac GeForce 9300-ITX[14], która była przełomem. Pozwalała na zamontowanie procesorów: Celeron, Pentium, Core 2 Duo i Core 2 Quad, a zintegrowana na płycie karta graficzna NVIDIA GeForce 9300 umożliwiała wyświetlanie grafiki. Dodatkowo można było bez problemów dorzucić dedykowaną kartę graficzną poprzez złącze PCI Express 2.0 x16 oraz do 8 GB pamięci DDR2 800 MHz. Tym samym rozpoczął się okres wychodzenia z niszowej półki na rzecz wydajnych maszyn gamingowych oraz stacji roboczych.
Przypisy
edytuj- ↑ Dokumentacja standardu.
- ↑ H55H-I｜Motherboard｜Products ｜ECS ELITEGROUP [online], ECS ELITEGROUP [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Gigabyte, GigaScience Press, DOI: 10.46471/gigabyte [dostęp 2024-08-05].
- ↑ ROG MAXIMUS VI IMPACT | Motherboards | ROG Global [online], @ROG [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ ASUS Z97 Maximus VII Impact. Ekstremalne mini-ITX LGA 1150 [online], PurePC.pl, 11 sierpnia 2014 [dostęp 2024-08-05] (pol.).
- ↑ MAXIMUS VIII IMPACT｜Płyta główna｜ASUS Polska [online], ASUS Polska [dostęp 2024-08-05] (pol.).
- ↑ Profil Roberta Kuo na LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/robert-kuo-0238a510/
- ↑ VIA Cyrix C3處理器揭露威盛另一市場雄心 [online], www.ctimes.com.tw [dostęp 2024-08-08].
- ↑ Small Form Factor (SFF) PCs For Music [online], www.soundonsound.com [dostęp 2024-08-08].
- ↑ TechPowerUp [online], TechPowerUp, 27 czerwca 2010 [dostęp 2024-08-08] (ang.).
- ↑ mini-itx.com - news - AMD's Project Quantum showcases their R9 Fury in an incredible custom Mini-ITX chassis [online], www.mini-itx.com [dostęp 2024-08-08].
- ↑ Mini ITX PC case mod project: "Mini-volts" on Cougar QBX Kaze. jojococo 2017-03-14. [dostęp 2024-08-08].
- ↑ Case Mod World Series Worklogs [online], Case Mod World Series Worklogs, 1 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-08] (ang.).
- ↑ Strona produktowa ZOTAC GeForce 9300-ITX WiFi