Minóg karpacki
Minóg karpacki[3] (Eudontomyzon danfordi) – europejski gatunek pasożytniczego bezżuchwowca z rodziny minogowatych (Petromyzontidae), nieprawidłowo[3] nazywany minogiem węgierskim[4] lub minogiem dunajskim[5]. Gatunek typowy rodzaju Eudontomyzon.
| Eudontomyzon danfordi[1] | |||
| Regan, 1911 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
minóg karpacki | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Minóg karpacki jest bardzo podobny do bliskiego krewniaka, minoga strumieniowego, od którego różni się większą odległością między płetwami grzbietowymi, uzbrojeniem przyssawki a także drapieżnym trybem życia[6].
Zasięg występowania
edytujGatunek endemiczny dla dorzeczy dopływów Dunaju: Cisy i Temeszu[6].
Budowa ciała
edytujOsiąga 14–30 cm długości, oraz masę od 3 do 22 g. Wzdłuż tułowia 58–70 miomerów. procentowe proporcje długości poszczególnych części ciała są następujące: odcinek przedskrzelwy - 7,8–13,5% długości całkowitej, odcinek skrzelowy – 8,6–11,4%, tułów – 42,9–52,5%, ogon – 25,6–32,3%, przyssawka 2,8–7,5%, oko – 1–2,1%. Płetwa ogonowa ma kształt łopatkowaty[6].
Grzbiet niebieskoszary, boki żółtawo-różowawe, brzuch kremowy lub biały. Płetwa ogonowa bezbarwna. Linia boczna nie jest pigmentowana. Tułów ślepic nie jest nakrapiany[6].
Biologia i ekologia
edytujTryb życia
edytujGatunek słodkowodny, osiadły. Występuje w, podgórskich i górskich, czystych, dobrze natlenionych rzekach i strumieniach. Na Słowacji spotykany jest na wysokości 460–550 m n.p.m. Na Ukrainie występuje powyżej 250 m n.p.m.[6]
Larwy żyją w mulistym piasku bądź w mule przez okres ok. 3,5–5 lat[6]. Podczas przeobrażenia się są zwykle minimalnie większe od osobników dorosłych. Rozpoczyna się ono w lipcu bądź sierpniu i trwa od 1 do 5 miesięcy[6]. Później minóg karpacki przeważnie żyje jeszcze dwa lub trzy lata, prowadząc pasożytniczy tryb życia, przy czym rozpoczynają one żerowanie w marcu następnego roku po przeobrażeniu, i trwa ono zwykle jeden rok[6].
Odżywianie
edytujGatunek pasożytniczy, dorosłe osobniki za pomocą przyssawki przyczepiają się do skóry różnych gatunków ryb (zarówno żywych jak i martwych) i wysysają tkankę mięsną i krew. Ślepice żywią się detrytusem i larwami owadów.
Rozród
edytujWiosną tarlaki odbywają wędrówki w górne odcinki rzek. Tarło odbywa się o różnych porach, w zależności od miejsca. Na Ukrainie Zakarpackiej martwe, wytarte osobniki znajdowane są w kwietniu i maju, podczas gdy w Rumunii ma się ono odbywać od końca maja do czerwca w Transylwanii i na przełomie czerwca i lipca w Banacie. Płodność jednej samicy wynosi 7 500 - 10 300 ziaren ikry[6].
Znaczenie dla człowieka
edytujW niektórych regionach Rumunii dorosłe osobniki bywają używane w celach konsumpcyjnych, zaś larwy jako przynęta. Również w Rumunii odnotowywano poważne szkody ze strony minoga karpackiego w hodowlach pstrągów[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Eudontomyzon danfordi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Eudontomyzon danfordi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. IV. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 11. ISBN 978-83-88147-14-2.
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łac.)
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ a b c d e f g h i j Eudontomyzon danfordi. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 21 czerwca 2016]
Bibliografia
edytuj- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.