Amper

Amper – jednostka natężenia prądu elektrycznego (nazywane też po prostu prądem elektrycznym). Jest jednostką podstawową w układzie SI i układzie MKSA oznaczaną w obu układach symbolem A.

amper [A]

Układ	SI
Wymiar	$[{\mbox{A}}]$
Jednostka	natężenia prądu elektrycznego siły magnetomotorycznej napięcia magnetycznego
Typowe symbole wielkości	I, j, Θ
w jednostkach SI	podstawowa
w jednostkach em-CGS	$\mathrm {1\,A=0{,}1\,Bi}$
Źródło nazwy	André Marie Ampère

Nazwa amper pochodzi od nazwiska francuskiego fizyka André Marie Ampère’a.

Aktualnie obowiązująca definicja

Podczas 26. Generalnej Konferencji Miar przyjęto rezolucję dotyczącą m.in. redefinicji ampera. Nowa definicja brzmi następująco:

Amper, oznaczenie A, jest to jednostka SI prądu elektrycznego. Jest ona zdefiniowana poprzez przyjęcie ustalonej wartości liczbowej ładunku elementarnego e, wynoszącej 1,602 176 634×10⁻¹⁹, wyrażonej w jednostce C, która jest równa A⋅s, gdzie sekunda zdefiniowana jest za pomocą Δν_Cs.

W układzie miar CGS odpowiednikiem ampera jest biot (Bi).

1 biot = 10 amperów

Jeśli przepływający przez dany przekrój prąd ma natężenie 1 A, oznacza to, że w ciągu 1 s przepływa 1 C ładunku, czyli:

$\mathrm {1\,A={\frac {1\,C}{1\,s}}}$

Przykłady powiązań ampera, wynikających z praw lub definicji, z innymi jednostkami – V, Ω, W, F, J, C, s:

$\mathrm {1\,A={\frac {1\,V}{1\,\Omega }}} =\mathrm {\frac {1\,W}{1\,V}} =\mathrm {\frac {1\,F\cdot 1\,V}{1\,s}} =\mathrm {\frac {1\,J}{1\,C\cdot 1\,\Omega }} =\mathrm {\sqrt {\frac {1\,W}{1\,\Omega }}}$

Poprzednia definicja

„1 amper to niezmieniający się prąd elektryczny, który płynąc w dwóch równoległych, prostoliniowych, nieskończenie długich przewodach o znikomo małym przekroju kołowym, umieszczonych w próżni w odległości 1 m od siebie, spowodowałby wzajemne oddziaływanie przewodów na siebie z siłą równą 2×10⁻⁷ N na każdy metr długości przewodu”

Do definicyjnego wyznaczenia jednostki służyła waga prądowa. Dokładnością ustępuje ona jednak kalibratorom prądu i w praktyce była przez nie wyparta.

Przedrostki SI

Wielokrotności i podwielokrotności ampera (wyróżniono najczęściej używane):

Wielokrotności				Podwielokrotności
Mnożnik	Nazwa	Symbol		Mnożnik	Nazwa	Symbol
101	dekaamper	daA		10−1	decyamper	dA
102	hektoamper	hA		10−2	centyamper	cA
103	kiloamper	kA		10−3	miliamper	mA
106	megaamper	MA		10−6	mikroamper	µA
109	gigaamper	GA		10−9	nanoamper	nA
1012	teraamper	TA		10−12	pikoamper	pA
1015	petaamper	PA		10−15	femtoamper	fA
1018	eksaamper	EA		10−18	attoamper	aA
1021	zettaamper	ZA		10−21	zeptoamper	zA
1024	jottaamper	YA		10−24	joktoamper	yA

Zobacz też

• amperomierz
• licznik energii elektrycznej