Mikroagresja
Mikroagresja – wyrażenie określające przypadki powszechnych świadomych i nieświadomych wypowiedzi i zachowań, które komunikują wrogie, obraźliwe bądź negatywne postawy wobec historycznie marginalizowanych grup[1]. Mikroagresje są uznawane za szkodliwe[2], jako że powtarzają i utrwalają negatywne stereotypy[3].
Historia
edytujWyrażenie zostało ukute w 1970 przez psychiatrę Chestera M. Pierce’a z Uniwersytetu Harvarda, który regularnie bywał świadkiem obelg i zniewag kierowanych przez nieczarnych Amerykanów do Afroamerykanów[1][4][5][6].
Na początku XXI wieku wyrażenie to było stosowane w przypadku okazjonalnej degradacji jakiejkolwiek społecznie marginalizowanej grupy, włączając w to społeczność LGBT, ludzi żyjących w ubóstwie oraz osób z niepełnosprawnościami[7]. Psycholog Derald Wing Sue definiuje mikroagresje jako „krótkie, codzienne interakcje wysyłające poniżające komunikaty do pewnych osób ze względu na ich przynależność grupową”. Osoby, które w taki sposób komunikują, mogą mieć dobre intencje i być nieświadome potencjalnego wpływu ich słów na odbiorcę[8].
Opis
edytujMikroagresje to codzienne pytania, komentarze, zachowania[9], które odnoszą się do różnych elementów tożsamości takich jak tożsamość płciowa, płeć biologiczna, orientacja seksualna, rasa, grupa etniczna, niepełnosprawność i inne cechy prawnie chronione. Komunikaty te i działania oparte są na negatywnych, krzywdzących stereotypach. Uważane jest, że wywodzą się z nieuświadomionych uprzedzeń i przekonań, które mogą przejawiać się świadomie bądź nieświadomie w codziennej komunikacji werbalnej[10]. Mimo że tego typu komunikacja zazwyczaj wydaje się nieszkodliwa dla obserwatorów, jest postrzegana jako forma ukrytego rasizmu lub codziennej dyskryminacji[11].
Są one trudne do wykrycia przez członków kultury dominującej[12], jako że często nie mają one na celu wyrządzenia krzywdy. Jednak mogą sprawić, że ludzie, do których są adresowane komunikaty, poczują się niebezpiecznie i/lub niekomfortowo[3]. Mikroagresje mogą wydawać się nieistotne w danym momencie, ale z czasem mają negatywny wpływ na zdrowie psychiczne odbiorców. W analizie przeprowadzonej przez dr Monnicę T. Williams z Uniwersytetu Ottawskiego dowiedziono, że mikroagresje w miarę upływu czasu same w sobie mogą być traumatyzujące[13].
Opierając się na taksonomiach Sue i innych[3] oraz rozbudowując je, możemy wyróżnić następujące kategorie mikroagresji:
- poczucie niewidzialności ze względu na rasę,
- bycie podejrzanym/ą o działalność o charakterze przestępczym,
- bycie uprzedmiotowioną seksualnie,
- bycie postrzeganym/ą jako osoba z niskim potencjałem albo członek/członkini niepożądanej kultury,
- bycie obcym/ą i nie wpasującym/ą się,
- doświadczenie pominięć środowiskowych[13].
Krytyka
edytujWielu uczonych i komentatorów społecznych krytykowało pojęcie mikroagresji za brak naukowych podstaw, zbytnie poleganie na subiektywnych dowodach i promowanie psychologicznej wątłości. Krytycy twierdzą, że unikanie zachowań interpretowanych jako mikroagresje ogranicza wolność jednostki i prowadzi do emocjonalnego samookaleczania, oraz że angażowanie autorytetów w celu zwalczania mikroagresji (np. Cancel culture[14]) może prowadzić do zaniku umiejętności potrzebnych do mediacji własnych sporów[15]. Niektórzy argumentują, że skoro wyrażenie mikroagresja używa języka odnoszącego się do przemocy w celu opisania słownych zachowań, to może być ono nadużywane do wyolbrzymiania krzywdy i w rezultacie prowadzić do zwiększenia wiktymizacji[16].
D.W. Sue, który spopularyzował pojęcie mikroagresji, wyraził wątpliwości wobec sposobu, w jaki ten koncept jest używany: „Byłem zaniepokojony, że ludzie używają przykładów wyrwanych z kontekstu i nie stosują ich w przykładny sposób, lecz w sposób każący”. W nowej edycji książki z Lisa Spanierman z 2020 i książce stworzonej wraz z doktorantami z 2021 D.W. Sue wprowadził pojęcie „mikrointerwencji” jako potencjalne rozwiązanie przypadków mikroagresji[17][18].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Derald Wing Sue, Microaggressions in everyday life. Race, gender, and sexual orientation, Hoboken, New Jersey 2010, ISBN 978-0-470-49140-9, OCLC 430842664 [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Gina C. Torino i inni, Microaggression Theory: Influence and Implications, 2019, s. 229–230.
- ↑ a b c D.W. Sue i inni, Racial microaggressions in everyday life: Implications for clinical practice, „American Psychologist”, 62 (4), 2007, s. 271–286.
- ↑ Lisa Delpit, „Multiplication is for white people”. Raising expectations for other people’s children, New York 2012, ISBN 978-1-59558-046-7, OCLC 701019451 [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Henrie M. Treadwell, Beyond stereotypes in black and white. How everyday leaders can build healthier opportunities for African American boys and men, Santa Barbara, Calif.: Praeger, 2013, ISBN 978-1-4408-0399-4, OCLC 780481142 [dostęp 2022-11-26].
- ↑ John Sommers-Flanagan, Counseling and psychotherapy theories in context and practice. Skills, strategies, and techniques, wyd. 2nd ed, Hoboken, NJ: Wiley, 2012, ISBN 978-1-118-28903-7, OCLC 779166255 [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Michele Antoinette Paludi, Florence Denmark, Victims of sexual assault and abuse. Resources and responses for individuals and families, Santa Barbara, Calif.: Praeger, 2010, ISBN 978-0-313-37971-0, OCLC 711783158 [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Michele Antoinette Paludi, Managing diversity in today’s workplace. Strategies for employees and employers, Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO, 2012, ISBN 978-0-313-39317-4, OCLC 749872853 [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Microaggressions are a big deal: How to talk them out and when to walk away: Life Kit, „NPR.org” [dostęp 2022-11-27] (ang.).
- ↑ D.W. Sue, C.M. Capodilupo, Racial, gender, and sexual orientation microaggressions: Implications for counseling and psychotherapy, [w:] D.W. Sue, D. Sue (red.), Counseling the culturally diverse: Theory and practice, Hoboken, New York: John Wiley & Sons., 2008.
- ↑ J.W. Kanter i inni, A Preliminary Report on the Relationship Between Microaggressions Against Black People and Racism Among White College Students, „Race and Social Problems”, 9 (4), 2017, s. 291–299.
- ↑ J. Alabi, Racial microaggressions in academic libraries: results of a survey of minority and non-minority librarians, „Journal of Academic Librarianship”, 41 (1), 2015, s. 47–53.
- ↑ a b M.T. Williams, Microaggressions: Clarification, Evidence, and Impact, „Perspectives on Psychological Science”, 15 (1), 2020, s. 3–26.
- ↑ Cancel culture. [w:] Dobry słownik [on-line]. dobryslownik.pl. [dostęp 2022-12-30]. (pol.).
- ↑ Greg Lukianoff, Jonathan Haidt, How Trigger Warnings Are Hurting Mental Health on Campus [online], The Atlantic, 11 sierpnia 2015 [dostęp 2022-11-26] (ang.).
- ↑ Conor Friedersdorf, Why Critics of the ‘Microaggressions’ Framework Are Skeptical [online], The Atlantic, 14 września 2015 [dostęp 2022-11-26] (ang.).
- ↑ Microaggressions in Everyday Life, 2nd Edition | Wiley [online], Wiley.com [dostęp 2022-11-26] (ang.).
- ↑ The Right to Not Remain Silent [online], Teachers College – Columbia University [dostęp 2022-11-26] (ang.).