Mikołaj Mavrocordat

Mikołaj Mavrocordat (rum. Nicolae Mavrocordat; ur. 3 maja 1680, zm. 3 września 1730) – hospodar Mołdawii w latach 1709–1710 i 1711–1716, jako Mikołaj I, oraz hospodar Wołoszczyzny, w latach 1715–1716 i 1719–1730, jako Mikołaj III, z rodu Mavrocordat.

Mikołaj Mavrocordat

hospodar Mołdawii jako Mikołaj I
Okres	od 1709 do 1710
Poprzednik	Michał Racoviță
Następca	Dymitr Kantemir
hospodar Mołdawii jako Mikołaj I
Okres	od 1711 do 1716
Poprzednik	Dymitr Kantemir
Następca	Michał Racoviță
hospodar Wołoszczyzny jako Mikołaj III
Okres	od 1715 do 1716
Poprzednik	Stefan II Kantakuzen
Następca	Jan I Mavrocordat
hospodar Wołoszczyzny jako Mikołaj III
Okres	od 1719 do 1730
Poprzednik	Jan I Mavrocordat
Następca	Konstantyn Mavrocordat
Dane biograficzne
Data urodzenia	3 maja 1680
Data śmierci	3 września 1730

Biografia

Pierwszy z Mavrocordatów, który sięgnął po trony hospodarskie Mołdawii i Wołoszczyzny - zapoczątkował tym samym w epoce obu księstw rumuńskich erę fanariotów. Był synem Aleksandra Mavrocordata, wysokiego urzędnika Imperium Osmańskiego, który sam dążył do objęcia tronów rumuńskich. Mikołaj, przed objęciem tronów, pełnił funkcję tłumacza na dworze sułtańskim.

W 1709 został osadzony przez sułtana na tronie mołdawskim - po zwycięstwie Rosjan nad Szwedami pod Połtawą sułtan usunął hospodara Michała Racoviță, który utrzymywał bliskie kontakty z carem Piotrem Wielkim. Odsunięty w 1710 już w 1711 powrócił na tron mołdawski - rządzący w latach 1710–1711 Dymitr Cantemir sprzymierzył się z Rosją i oddał Mołdawię pod jej zwierzchnictwo, co było bezpośrednim powodem wojny rosyjsko-tureckiej, w której jednak Piotr Wielki został przez Turków pokonany i musiał odstąpić z Mołdawii.

W 1715, po odsunięciu dwóch kolejnych hospodarów wołoskich, Konstantyna Brâncoveanu i Stefana Cantacuzino (obaj zostali ścięci w Konstantynopolu wraz ze swoimi najbliższymi krewnymi), Ahmed III oddał Mikołajowi tron wołoski. W 1716 wybuchła wojna austriacko-turecka - po początkowych sukcesach Austriaków, których wsparła część bojarów wołoskich z rodem Cantacuzino na czele, Mikołaj zmuszony był uciec za Dunaj, zdołał jednak szybko powrócić do kraju, karząc śmiercią za zdradę m.in. metropolitę ungro-wołoskiego Antyma. Wkrótce jednak w Bukareszcie doszło do rozruchów antygreckich, a sam Mikołaj dostał się w ręce Austriaków. W tej sytuacji sułtan oddał trony hospodarskie innym osobom, w tym wołoski bratu Mikołaja, Janowi Mavrocordatowi. Wojna skończyła się w 1718, od Wołoszczyzny została wówczas oderwana Oltenia, przekazana Austriakom. Mikołaj został zwolniony z niewoli i w 1719 powrócił na tron wołoski, który piastował aż do swej śmierci w 1730.

Spośród synów Mikołaja dwóch po jego śmierci obejmowało trony hospodarskie Mołdawii i Wołoszczyzny - Konstantyn i Jan.

Fundator jednego z największych klasztorów w Europie Południowo-Wschodniej - monasteru Văcărești w Bukareszcie, wzniesionego w latach 1716–1730 i zburzonego w 1986.

Bibliografia

• J. Demel, Historia Rumunii, Wrocław 1970.