Mikado czyli jeden dzień w Titipu (ang. The Mikado) – operetka Arthura Sullivana w dwóch aktach ogłoszona w 1885 r. Libretto zostało napisane przez Williama Schwencka Gilberta.[1][2]

Inscenizacja w Metropolitan Theater w Seattle (1922)
Geraldine Ulmar w roli Yum-Yum.

Treść

edytuj

Akcja utworu nawiązuje do postaci cesarza Japonii - Mikado. Mikado wydał swemu katowi Ko-Ko rozkaz, aby bezwględnie ściął komuś głowę w ciągu czterech tygodni. Ko-Ko jest strapiony, ponieważ nie ma akurat żadnego przestępcy do egzekucji, a nie chce popaść w cesarską niełaskę. Na szczęście pojawia się syn Mikada, Nanki-Puh, który składa mu propozycję: pozwoli Ko-Ko na ścięcie swojej głowy za cztery tygodnie, w zamian za to, że Ko-Ko zgodzi się dać mu swą wychowanicę Yum-Yum za żonę. Trwają przygotowowania do wesela, któremu chce przeszkodzić Katisza - wyznaczona przez ojca narzeczona Nanki-Puha. Mikado, dowiedziawszy się, że Ko-Ko kazał ściąć głowę jego synowi, jest wściekły i chce skazać kata na ugotowanie w oleju. Ko-Ko, który jeszcze nie zdążył ściąć głowy Nanki-Puha, błaga go, by się ujawnił. Nanki-Puh jednak odmawia: dopóki Katisza jest niezamężna, nie ma odwagi się ujawnić. Ko-Ko, by ratować swoją skórę, sam żeni się z Katiszą, która godzi się na to przekonana, że Nanki-Puh nie żyje. Wówczas Nanki-Puh się ujawania, a Mikado jest tak szczęśliwy, widząc syna żywego, że przebacza wszystkim i błogosławi jego związkowi z Yum-Yum.[3]

Ekranizacje (wybór)

edytuj
  • The Mikado (2019, reż. Andrew Morahan)[4]
  • The Mikado (2011, reż. Stuart Maunder)[5]
  • The Mikado (2004, reż. Jeff Clarke)[6]
  • The Mikado (2001, reż. Ken Robertson Scott)[7]
  • The Mikado (1996, reż. Peter Butler, Craig Schaefer)[8]
  • The Mikado (1992, reż. John Michael Phillips, Andrew Wickes)[9]
  • The Mikado or the Town of Titipu (1987, reż. John Michael Phillips)[10]
  • Der Mikado (1984, reż. Peter Stahel)[11]
  • The Mikado (1983, reż Norman Campbell, Brian Macdonald)[12]
  • The Mikado (1973, reż. Michael Hayes)[13]
  • The Mikado (1972, reż. Peter Seabourne)[14]
  • Was wissen Sie von Titipu? (1972, reż. Wolfgang F. Henschel)[15]
  • The Mikado (1967, reż. Stuart Burge)[16]
  • The Mikado (1962)[17]
  • The Mikado (1954, reż. Madame Ooglepuss)[18]
  • The Mikado (1939, reż. Victor Schertzinger)[19]
  • The Mikado (1926)[20]

Mikado w Polsce

edytuj

Przekłady

edytuj

Libretto zostało przełożone na język polski przez: Jana Kleczyńskiego[1], Adolfa Kitschmana, Marię Stromengerową[21] oraz przez Krystynę Chudowolską i Józefa Rusznicę[22].

Inscenizacje (wybór)

edytuj

Utwór był wystawiany na scenach w Warszawie i we Lwowie[3], a w okresie powojennym w:

Przypisy

edytuj
  1. a b W.S. Gilbert, Mikado, Biblioteka Cyfrowa Polona, 1887 [dostęp 2024-01-26].
  2. Mikado, [w:] Piotr Kamiński, Tysiąc i jedna opera. 2, N-Ż, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, 2008, s. 488-491, ISBN 978-83-334-0900-8.
  3. a b Mikado, [w:] Karol Stromenger, "Iskier" przewodnik operowy, Warszawa: "Iskry", 1976, s. [435]-436.
  4. The Mikado (2019) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  5. The Mikado (TV Movie 2011) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  6. The Mikado (Video 2004) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  7. The Mikado (TV Movie 2001) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  8. The Mikado (TV Movie 1996) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  9. The Mikado (TV Movie 1992) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  10. The Micado or the Town Titipu [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  11. Der Mikado (TV Movie 1984) [online], IMBd [dostęp 2024-01-26].
  12. The Mikado (TV Movie 1983) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  13. The Mikado (TV Movie 1973) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  14. The Mikado (TV Movie 1972) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  15. Was wissen Sie von Titipu? [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  16. The Mikado (1967) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  17. The Mikado (TV Movie 1962) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  18. The Mikado (TV Movie 1954) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  19. Mikado (1939) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  20. The Mikado (short 1926) [online], IMDb [dostęp 2024-01-26].
  21. a b Mikado, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2024-01-26].
  22. a b Mikado, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2024-01-26].

Linki zewnętrzne

edytuj