Mieczysław Mastek (ur. 20 marca 1893 w Krakowie, zm. 9 maja 1942 w Edynburgu) – polski kolejarz, działacz związkowy, polityk socjalistyczny, członek PPS, poseł na Sejm II kadencji.

Mieczysław Mastek
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 marca 1893
Kraków

Data i miejsce śmierci

9 maja 1942
Edynburg

Poseł II kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 25 marca 1929
do 30 sierpnia 1930

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Prezes Związku Zawodowego Kolejarzy
Okres

od 1939

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Jan Packan

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941)

Życiorys

edytuj

Syn Andrzeja Mastka i Wiktorii z domu Targosz. Od 1907 do 1911 odbywał praktykę ślusarską w Wiedniu. W 1910 został członkiem Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej w Austrii (SDAPÖ). W latach 1911–1914 pracował jako ślusarz w Wiedniu. W czasie I wojny światowej został wcielony do armii austriackiej. W listopadzie 1918 wrócił do Krakowa, gdzie rozpoczął pracę w warsztatach kolejowych PKP (pracował tam do 1933).

Członek Polskiej Partii Socjalistycznej. Od 1929 przewodniczący okręgowego komitetu i zastępca przewodniczącego Rady Wojewódzkiej w Krakowie, Od 1931 do 1939 członek Rady Naczelnej PPS i egzekutywy OKR w Krakowie (od maja 1939 wiceprzewodniczący). Od marca 1929 poseł na Sejm w miejsce Emila Bobrowskiego (który złożył swój mandat).

Działacz Związku Zawodowego Kolejarzy. W 1924 został członkiem Zarządu Głównego. W latach 1927–1929 oraz 1931–1939 wiceprezes Zarządu Głównego. Od maja 1939 pełnił funkcję prezesa Zarządu Głównego Związku Zawodowego Kolejarzy. Pełnił również funkcje w Wydziale Wykonawczym Komisji Centralnej Związków Zawodowych (w latach 1928–1929 oraz od maja 1939).

W 1930 był jednym z organizatorów Centrolewu. Uczestnik Kongresu Obrony Prawa i Wolności Ludu w Krakowie. Aresztowany w nocy z 9 na 10 września 1930 w Krakowie, uwięziony w twierdzy w Brześciu.

13 stycznia 1932 został skazany w procesie brzeskim na 3 lata więzienia. Od 24 listopada 1933 do 3 marca 1934 więziony na Mokotowie w Warszawie. Zwolniony we wrześniu 1934 z powodów zdrowotnych.

Po agresji III Rzeszy na Polskę ewakuowany wraz z Zarządem Głównym ZZK. 7 września 1939 dotarł do Kowla. Po agresji ZSRR na Polskę 26 września 1939 aresztowany przez NKWD. Według relacji Adama Ciołkosza, Wanda Wasilewska współpracująca już wówczas z władzami radzieckim informowała go, że władze wojskowe okazały jej „odnalezione” dokumenty polskiego Oddziału II Sztabu Generalnego WP, z których „wynikało”, że Mieczysław Mastek i Stanisław Dubois byli agentami II Oddziału[1] i wywieziony do obozu pracy Pieczorłag w Komi ASRR.

Zwolniono go 21 sierpnia 1941 w wyniku układu Sikorski-Majski. Był starostą wagonu w transporcie 800 obywateli polskich w drodze do Kotłasu. Od października 1941 znalazł się w Londynie i został dokooptowany do Komitetu Zagranicznego PPS i Rady Narodowej RP. Przebywał na leczeniu w Edynburgu, gdzie zmarł. Początkowo pochowany obok Hermana Liebermana na cmentarzu Highgate w Londynie, w 1967 ekshumowany do Wiednia, gdzie spoczywa w grobie obok żony.

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych.

Przypisy

edytuj
  1. Adam Ciołkosz, Wanda Wasilewska. Dwa szkice biograficzne, Polonia Book Fund Ltd, Londyn 1977, s. 24

Bibliografia

edytuj