Mieczysław Czyżewicz
Mieczysław Julian Mikołaj Czyżewicz (ur. 18 czerwca 1901 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
 kpt. Mieczysław Czyżewicz | |
 kapitan piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
18 czerwca 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
3 pułk ułanów |
| Stanowiska |
dowódca kompanii |
| Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-ukraińska |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytuj
Urodził się 18 czerwca 1901 r. w Warszawie jako syn Wojciecha i Idalii z Domańskich. W Wojsku Polskim służył od 1918 roku. Uczestnik wojen 1918–1921 (polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej) w szeregach 3 pułku ułanów i 31 pułku piechoty. Ukończył Szkołę Podchorążych w Warszawie i został mianowany na stopień podporucznika z dniem 13 sierpnia 1920 r.[1]
Na dzień 1 czerwca 1921 r. pełnił w stopniu podporucznika służbę w 31 pułku Strzelców Kaniowskich[2]. Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w tymże stopniu, ze starszeństwem z dnia 1 marca 1920 roku i 871. lokatą łączną w korpusie oficerów piechoty (była to jednocześnie 24. lokata w starszeństwie)[3].
Awansowany do stopnia porucznika został ze starszeństwem z dnia 1 października 1921 r.[4] W roku 1923 zajmował 4. lokatę w swoim starszeństwie i nadal służył w łódzkim 31 pułku piechoty[5]. W rok później znajdował się już w korpusie oficerów rezerwowych piechoty i zajmował na ten czas 2. lokatę wśród poruczników w swoim starszeństwie (z dnia 1 października 1921 r.)[6]. Posiadał wówczas nadal przydział do 31 pułku piechoty[7]. W dniu 27 kwietnia 1925 r. ogłoszono przeniesienie porucznika rezerwowego powołanego do służby czynnej Mieczysława Czyżewicza, w korpusie oficerów rezerwowych piechoty (bez prawa do należności za przesiedlenie), z 31 pułku piechoty do 69 pułku piechoty[8].
W roku 1928 pełnił nadal służbę, już jako oficer zawodowy, w gnieźnieńskim 69 pułku piechoty[9], zajmując 17. lokatę wśród poruczników korpusu piechoty w swoim starszeństwie[10]. W roku 1930 służył w Szkole Podchorążych Rezerwy przy 29 Dywizji Piechoty i zajmował wówczas 1115. lokatę łączną wśród poruczników piechoty (była to 11. lokata w starszeństwie)[11].
Zarządzeniem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z dnia 17 grudnia 1931 r. został awansowany na stopień kapitana, ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1932 r. i 68. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12]. W początkowych miesiącach 1932 r. nadal pełnił służbę w Dywizyjnej Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 29 Dywizji Piechoty (szkoła zorganizowana była przy 81 pułku piechoty z tejże dywizji)[13]. Zajmował wówczas wciąż 68. lokatę wśród kapitanów piechoty ze swego starszeństwa[14]. Z dniem 3 kwietnia 1932 r. został przydzielony na pierwszy 3-miesięczny kurs dowódców kompanii k.m. do rembertowskiego Centrum Wyszkolenia Piechoty[15]. Zarządzeniem ministra spraw wojskowych – marszałka Józefa Piłsudskiego – z dniem 1 lipca 1932 r. został przeniesiony, w korpusie oficerów piechoty, z Dywizyjnej Szkoły Podchorążych Piechoty przy 29 DP do 81 pułku piechoty[16][a].
Jako oficer grodzieńskiego 81 pułku piechoty, na dzień 1 lipca 1933 r. zajmował 1970. lokatę łączną wśród kapitanów piechoty (była to 65. lokata w starszeństwie)[17], a na dzień 5 czerwca 1935 r. – 1693. lokatę łączną pośród kapitanów korpusu piechoty (63. lokatę w swoim starszeństwie)[18]. Z dniem 17 maja 1938 r. objął dowodzenie nad 3 kompanią strzelecką włocławskiego 14 pułku piechoty. Na dzień 23 marca 1939 r. zajmował 31. lokatę wśród kapitanów korpusu piechoty w swoim starszeństwie[19] i pełnił służbę jako dowódca 7 kompanii strzeleckiej 14 pułku piechoty[20] (na dzień 26 maja 1939 r. nadal dowodził tą kompanią)[21].
W kampanii wrześniowej wziął udział na stanowisku oficera sztabu piechoty dywizyjnej 44 Dywizji Piechoty Rezerwowej. Funkcję tę sprawował w okresie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 12 września 1939 r.[22][b]
Po agresji ZSRR na Polskę kapitan Mieczysław Czyżewicz w bliżej nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przetrzymywany był w obozie w Starobielsku[23]. Wiosną 1940 r. został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie[24] i pogrzebany potajemnie w masowej mogile w Piatichatkach[23], gdzie od 17 czerwca 2000 r. mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[25]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 3682[23].
Upamiętnienie
edytuj5 października 2007 r. minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[26][27][28]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 r. w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[29][30][31].
Ordery i odznaczenia
edytujZobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej podają informację, że Mieczysław Czyżewicz służył również w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 9 w Berezie Kartuskiej.
- ↑ W zeszycie 13 serii „Piechota 1939–1945” błędnie podano imię kapitana Czyżewicza jako Władysław. W Wojsku Polskim jednakże nie służył we wrześniu 1939 roku żaden oficer w stopniu kapitana o danych osobowych: Władysław Czyżewicz.
Przypisy
edytuj- ↑ Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej ↓.
- ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 111, 592.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 138.
- ↑ Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 456.
- ↑ Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 215, 456.
- ↑ Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 486.
- ↑ Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 201.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 47 z 27 IV 1925, s. 225.
- ↑ Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 83.
- ↑ Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 258.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1930 ↓, s. 116.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 XII 1931, s. 401.
- ↑ Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 807.
- ↑ Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 78.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 XII 1932, s. 444.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 XII 1932, s. 418.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933 ↓, s. 81.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 79, 184–185, 194.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 39.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 564.
- ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 300.
- ↑ Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 34.
- ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 83.
- ↑ Kryska-Karski 1996 ↓, s. 71.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 31 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 119, poz. 280 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ a b Na podstawie https://up.wiki.x.io/wikipedia/commons/c/c7/Kpt_Mieczys%C5%82aw_Czy%C5%BCewicz.jpg
Bibliografia
edytuj- Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej.. Muzeum Wojska Polskiego. [dostęp 2018-05-30].
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2018-05-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921: dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z dnia 24 września 1921 r.. Zbiory Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie – spis zamieszczony na stronie Małopolskiego Towarzystwa Genealogicznego, 1921. [dostęp 2018-05-30].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922: załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 1922 r.. Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1922. [dostęp 2018-05-30].
- Rocznik oficerski 1923. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1923. [dostęp 2018-05-30].
- Rocznik oficerski 1924. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1924. [dostęp 2018-05-30].
- Rocznik oficerski 1928. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1928. [dostęp 2018-05-30].
- Rocznik oficerski 1932. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1932. [dostęp 2018-05-30].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty opublikowana w „Przeglądzie Piechoty”. Zeszyt 10, październik 1930 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930. [dostęp 2018-05-30].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 1 lipca 1933 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1933. [dostęp 2018-05-30].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwiec 1935 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2018-05-30].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Tadeusz Kryska-Karski: Straty korpusu oficerskiego 1939–1945. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1996. ISBN 0-85065-252-9.
- Zdzisław Ciesielski: Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918–1939. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2008. ISBN 978-83-7441-937-6.
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie – decyzja nie ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON. Portal Policja.pl – Katyń – lista osób zamordowanych mianowanych pośmiertnie na wyższe stopnie, poz. 1001. [dostęp 2018-05-30].
- Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota 1939–1945. Zeszyt 13. Londyn: Polish Institute, 1973.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.