Michał Gajdus (ur. w 1989 r. w Grudziądzu) – polski adwokat, działacz na rzecz praw człowieka i praworządności[1], prawnik specjalizujący się w prawie cywilnym, prawie własności przemysłowej i prawie Unii Europejskiej, od 2024 wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Orlen S.A.[2]. Wielokrotnie występował przed polskimi i europejskimi sądami i trybunałami jako pełnomocnik polskich sędziów w czasie kryzysu praworządności w Polsce.

Życiorys

edytuj

Pochodzi z Łasina. Jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego w Grudziądzu[3]. Jako licealista został laureatem szeregu olimpiad przedmiotowych[4]. W 2013 roku ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego z jedną z najlepszych lokat i wynikiem celującym, po czym podjął na macierzystej uczelni studia doktoranckie z zakresu nauk prawnych i rozpoczął prowadzenie zajęć z prawa cywilnego, prawa zobowiązań i prawa na dobrach niematerialnych[5]. Jego zainteresowania zawodowe i naukowe obejmują prawo cywilne, prawo własności przemysłowej i prawo Unii Europejskiej[6]. Ukończył również międzynarodowe stosunki gospodarcze w ramach Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim.

W 2017 r., po odbytej aplikacji adwokackiej w Izbie Adwokackiej w Warszawie, zdał egzamin adwokacki i rozpoczął wykonywanie zawodu adwokata, współpracując jednocześnie z największymi międzynarodowymi kancelariami prawniczymi w Polsce. W latach 2021–2023 był zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie. Jednocześnie zaangażował się w działalność samorządu adwokackiego, zasiadając m.in. w komisjach przy Naczelnej Radzie Adwokackiej[7] i Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie[8].

W praktyce adwokackiej specjalizuje się w skomplikowanych postępowaniach sądowych i arbitrażowych, w szczególności z zakresu własności przemysłowej i w sprawach gospodarczych[9].

W dniu 6 lutego 2024 r. wybrany z rekomendacji Skarbu Państwa na członka Rady Nadzorczej Orlen S.A.[10], został tego samego dnia jej wiceprzewodniczącym.

Pełnomocnik sędziów w czasach kryzysu praworządności w Polsce

edytuj

Od 2017 r. zaangażowany w obronę praworządności w czasie kryzysu wokół Sądu Najwyższego i kryzysu konstytucyjnego w Polsce. W ramach działalności pro publico bono reprezentował i bronił polskich sędziów m.in. przed Izbą Dyscyplinarną Sądu Najwyższego, przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka i Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a także przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Był pełnomocnikiem i obrońcą w postępowaniach dyscyplinarnych m.in. przeciwko sędziom Maciejowi Ferkowi[11][12], Joannie Hetnarowicz-Sikorze[13][14], Annie Głowackiej[15], Bartłomiejowi Staroście[16], Krzysztofowi Chmielewskiemu[17] i Maciejowi Rutkiewiczowi[18][19]. Jako obrońca sędziów występował przed Izbą Dyscyplinarną i Izbą Odpowiedzialności Zawodowej wraz z Prezesem SN Piotrem Prusinowskim[20] i sędziami SN Jarosławem Matrasem i Michałem Laskowskim[21].

Autor jednych z pierwszych uwzględnionych wniosków o wydanie środków tymczasowych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawach dotyczących praworządności w Polsce[22][23]. Występuje pro bono przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Występuje również w Europejskim Trybunale Praw Człowieka przeciwko kontrowersyjnym nominacjom sędziowskim na wniosek nowej Krajowej Rady Sądownictwa[24][25].

Był jednym z pełnomocników w sprawie zakończonej wyrokiem TSUE z 2 marca 2021 r., C-824/18[26], w której Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że nowa Krajowa Rada Sądownictwa nie spełnia wymogów niezależności oraz że jej uchwały podlegają kontroli sądowej przez niezależny i ustanowiony ustawą sąd[27].

Występował również w polskich sądach jako pełnomocnik procesowy Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia[28]. Współpracuje z Komitetem Obrony Sprawiedliwości[29].

Przypisy

edytuj
  1. Kongres Prawników: 8 lat Ziobry ich nie złamało. Będą reformy i rozliczenia [online], oko.press [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  2. Rada Nadzorcza – Michał Gajdus | ORLEN [online], www.orlen.pl [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  3. Stypendium na całą drogę marzeń [online], Gazeta Pomorska, 13 października 2008 [dostęp 2024-03-30] (pol.).
  4. Absolwent "Chrobrego" skarży się na prezydenta [online], Gazeta Pomorska, 29 czerwca 2011 [dostęp 2024-03-30], Cytat: Zdaniem Michała Gajdusa, prymusa i laureata wielu ogólnopolskich olimpiad, zamieszczenie takiej notatki narusza konstytucyjną zasadę bezstronności światopoglądowej władz. (pol.).
  5. Michał Wojciech Gajdus [online], WPiA [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  6. Sędzia Maciej Ferek wraca do orzekania, odwiesiła go nowa Izba SN. To był ostatni zawieszony sędzia [online], oko.press [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  7. Komisje i zespoły – Naczelna Rada Adwokacka [online], www.nra.pl [dostęp 2024-02-10].
  8. Komisje i koła [online], Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie, 2 marca 2018 [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  9. Card, Michał Gajdus [online], DLA Piper [dostęp 2024-02-10] (ang.).
  10. Akcjonariusze Orlenu wymienili radę nadzorczą [online], Parkiet [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  11. Judge Maciej Ferek returns to adjudication, the new Chamber of the Supreme Court has lifted his suspension. This was the last judge who had been suspended – Rule of Law [online], ruleoflaw.pl [dostęp 2024-02-10].
  12. Sędzia Maciej Ferek wraca do orzekania, odwiesiła go nowa Izba SN. To był ostatni zawieszony sędzia [online], oko.press [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  13. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2024-02-10].
  14. HUDOC – European Court of Human Rights [online], hudoc.echr.coe.int [dostęp 2024-02-10].
  15. SN: Sędzia Głowacka z Krakowa niewinna. Miała prawo podważyć status neo-KRS, TK i neo-sędziów [online], oko.press [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  16. SN chowa głowę w piasek, bo czeka na wyrok TSUE [online], forsal.pl, 11 marca 2020 [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  17. Zawieszenie sędziego Chmielewskiego było bezprawne. [online], Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, 8 lutego 2023 [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  18. Kolejna porażka Ziobry i jego ludzi. Sędzia Rutkiewicz z Elbląga został odwieszony i wraca do sądu [online], Archiwum Osiatyńskiego [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  19. l, Zwrot w linii orzeczniczej SN – za wydanie orzeczenia sędzia nie może być zawieszony ani karany [online], Prawo.pl, 15 września 2022 [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  20. Zawieszenie sędziego Chmielewskiego było bezprawne. [online], Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, 8 lutego 2023 [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  21. Sędzia Maciej Ferek wraca do orzekania, odwiesiła go nowa Izba SN. To był ostatni zawieszony sędzia [online], oko.press [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  22. ETPCz zatrzymuje nową Izbę Odpowiedzialności Zawodowej SN z neosędziami. Władza PiS ma problem [online], oko.press [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  23. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2024-02-10].
  24. ETPC rozpatrzy 36 skarg ws. legalności sędziów w SN [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  25. Cios w neo-sędziów SN. Aż 35 skarg do ETPCz na legalność Manowskiej i innych z Izby Cywilnej [online], Archiwum Osiatyńskiego [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  26. 6 lipca 2020 r. wadliwe powołania sędziów Sądu Najwyższego na wokandzie Trybunału w Luksemburgu [online], Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, 5 lipca 2020 [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  27. CURIA – Wyniki wyszukiwania [online], curia.europa.eu [dostęp 2024-02-10].
  28. Skandal w Izbie Dyscyplinarnej! Policja nie wpuściła adwokatów na sprawę sędziego prof. Wróbla [online], oko.press [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  29. https://wolnesady.org/files/3000-dni-bezprawia-Raport-WS-1.pdf