Mięta długolistna
Mięta długolistna (Mentha longifolia (L.) L.) – gatunek roślin należący do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Występuje w stanie dzikim w Afryce, południowej i środkowej Europie, w Azji[5]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze. Kenofit[6].
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
mięta długolistna | ||
Nazwa systematyczna | |||
Mentha longifolia (L.) L. Fl. Monsp. 19 1756[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Roślina wieloletnia o intensywnym zapachu. Osiąga 20-100 cm wysokości. Jest owłosiona włoskami prostymi, lub kędzierzawymi[7].
- Łodyga
- Wzniesiona, luźno lub gęsto owłosiona, u nasady z podziemnymi rozłogami[7].
- Liście
- Jajowato-lancetowate lub lancetowate, ostro zakończone, o długości (4)5-9(11) cm. Brzegi ząbkowane lub piłkowane. Na dolnej stronie, a u niektórych form także na górnej, są białawo, szarawo lub sino owłosione, bądź kutnerowate. Tylko dolne mają bardzo krótki ogonek, pozostałe są siedzące[7][6].
- Kwiaty
- Różowe lub czerwonawoliliowe w kłosokształtnych kwiatostanach, o długości od 3 do 10 cm. Podsadki lancetowato-szydlaste. Kielich 10-nerwowy, o nerwach zakrytych przez włoski. Ma długość 1,5-3 mm i szydlaste lub lancetowate ząbki. Podczas owocowania dzwonkowaty kielich jest górą przewężony. Korona bladoliliowa, różowa lub fioletowa, o długości 5 mm[7][6].
- Owoce
- Delikatnie kropkowane rozłupki, o nieco owłosionych szczytach[7].
Biologia i ekologia
edytujBylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września. Siedlisko: wilgotne łąki, brzegi cieków wodnych, rowy, wilgotne pola i polne drogi[7]. Rośnie przede wszystkim na glebach zawierających wapń i azot. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ch/O/All. Agropyro-Rumicion crispi i Ass. Mentho longifoliae-Juncetum oraz gatunek charakterystyczny i wyróżniający dla Ass. Filipendulo-Menthetum longifoliae[8].
Zastosowanie
edytujNa Bliskim Wschodzie mięta długolistna jest używana jako przyprawa lub do sporządzania herbaty[9].
Obecność w kulturze
edytuj- W Ewangelii Mateusza jest fragment tekstu mówiący o obłudzie: „Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze obłudnicy! Bo dajecie dziesięcinę z mięty, kopru i kminu, lecz pomijacie to, co ważniejsze jest w Prawie: sprawiedliwość, miłosierdzie i wiarę””. Wszyscy badacze roślin biblijnych są zgodni, że słowo mięta dotyczy tutaj mięty długolistnej, jest to bowiem najbardziej na Bliskim Wschodzie pospolity gatunek mięty i do dzisiaj jest używany[9].
- Mięta jest jednym ze składników gorzkich ziół spożywanych przez Izraelitów podczas Pesach[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ Mentha longifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].
- ↑ a b c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ a b c d e f Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ a b c Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
- BioLib: 41143
- EoL: 2893955
- Flora of China: 200019816
- Flora of North America: 200019816
- FloraWeb: 3677
- GBIF: 2927177
- identyfikator iNaturalist: 77992
- IPNI: 450735-1
- ITIS: 32269
- NCBI: 38859
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-124916
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:450735-1
- Tela Botanica: 42098
- CoL: 8WY2G