Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” – festiwal muzyki cerkiewnej organizowany od 1982, pierwotnie pod nazwą „Dni Muzyki Cerkiewnej”[1]. Od 1982 do 2002 roku (przez dwadzieścia jeden edycji) przesłuchania konkursowe odbywały się w Hajnówce[1].
 Budynek dawnego przystanku kolejowego Czerlonka, obecnie siedziba Biura Organizacyjnego Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” | |
| Lata aktywności |
od 1982 |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Tematyka | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujMiędzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” jest kontynuatorem odbywającego się od 1982 roku festiwalu muzyki cerkiewnej o pierwotnej nazwie „Dni Muzyki Cerkiewnej”. Od 1991 roku wydarzenie zaczyna być znane pod nazwą „Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej”[1]. Przedsięwzięcie, którego pomysłodawcą oraz inicjatorem był Mikołaj Buszko, organizowane było początkowo we współpracy z przedstawicielami Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego[1].
W 1983 r. do organizatorów dołączył jako przewodniczący jury Romuald Twardowski, kierujący obradami, do chwili swej śmierci w 2024 roku[1].
W 1995 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nadało Festiwalowi „kategorię zerową”, kwalifikując go do wydarzeń artystycznych najwyższej rangi[1].
W 1996 roku powstała Fundacja „Muzyka Cerkiewna”, do której zadań należało zdobywanie środków finansowych niezbędnych do organizacji przedsięwzięcia. W 1998 Hajnowski Dom Kultury, dotychczasowy organizator festiwalu, przekazał fundacji prawa do organizacji wydarzenia, pozostając równocześnie jednym ze współorganizatorów. Pod koniec lat 90., gdy festiwal cieszył się już dużym uznaniem w świecie muzycznym, zaczęły narastać nieporozumienia między organizatorami a władzami Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Spory doprowadziły ostatecznie do tego, iż od 2002 roku Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” organizowany jest już bez współudziału polskiej Cerkwi[2]. Edycja w 2002 roku odbyła się jeszcze w Hajnówce, natomiast wszystkie kolejne w Filharmonii Podlaskiej i Pałacu Branickich w Białymstoku.
Formuła festiwalu
edytujCelem Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” w Białymstoku jest „prezentacja światowego dorobku oraz popularyzacja wysokich wartości artystycznych i duchowych muzyki cerkiewnej”[3].
Festiwal realizowany jest w formule konkursowej z udziałem amatorskich i zawodowych chórów świata, w tym również czołówki chórów polskich. Uczestniczą w nim chóry bez względu na narodowość i wyznanie: katolicy, grekokatolicy, protestanci, prawosławni, staroobrzędowcy, a także muzułmanie, buddyści, wyznawcy judaizmu. Organizatorzy festiwalu podają, iż do 2013 roku wzięło w nim udział 726 chórów z 35 krajów świata (Europy, Azji, Ameryki Płn. i Afryki)[3].
Festiwalowi towarzyszą seminaria, wystawy, spotkania kompozytorów i dyrygentów – Master Class oraz koncerty w innych miastach. W trakcie Festiwalu prezentowana jest muzyka cerkiewna, od początków chrześcijaństwa, po kompozycje współczesne. Festiwal odkrywa również i popularyzuje muzykę cerkiewną tworzoną przez kompozytorów polskich. Prezentowane są dzieła S. Moniuszki, K. Szymanowskiego, L.M. Rogowskiego, K. Gorskiego, J. Kozłowskiego, R. Twardowskiego i K. Pendereckiego, w tym utwory wokalno – instrumentalne. Wśród tych ostatnich prezentowano: „Małą Liturgię Prawosławną” R. Twardowskiego, Liturgię A. Greczaninowa „Hymn do Św. Daniły” i „Jutrznię” K. Pendereckiego (w 2006 r. miała miejsce rosyjska prapremiera w Smolnym Soborze w St. Petersburgu).
Organizator
edytuj- Fundacja „Muzyka Cerkiewna”,
- Dyrektor festiwalu – Mikołaj Buszko
Laureaci
edytujUczestnicy oceniani są w następujących kategoriach:
- kategoria chórów amatorskich świeckich,
- kategoria chórów amatorskich parafialnych,
- kategoria chórów zawodowych kameralnych,
- kategoria chórów zawodowych
- kategoria chórów uczelni muzycznych
- kategoria chórów dziecięcych
Jury przyznaje I, II, III miejsca w każdej z kategorii oraz wyróżnienia.
kategoria chórów amatorskich parafialnych
edytuj- 2002
- Chór „Saghmos” z Jrvezh – Erywań (Armenia)
- Chór Katedralny Carmen z Białegostoku
- 2003 – Chór Parafii pw. Św. Zofii ze Sztokholmu (Szwecja)
- 2004 – Chór Cerkwi św. Mikołaja w Tallinnie (Estonia)
- 2005 – Chór Cerkwi św. Pietki z Płowdiw (Bułgaria)
- 2006
- 2007 – Dziecięcy Chór Katedralny Soboru pw. Przemienienia Pańskiego (Ukraina)
- 2008 – Chór Soboru Narodzenia Chrystusa z Rygi (Łotwa)
- 2009 – Chór Bułgarskiej Cerkwi Prawosławnej z Berlina (Niemcy)
- 2010 – Młodzieżowy Chór „O czudiesie” Cerkwi Św. Mikołaja z Kijowa (Ukraina)
- 2011
- 2012 – Chór Serbskiego Prawosławnego Towarzystwa Śpiewaczego „Vila” z Prijedor (Republika Serbska Bośni i Hercegowiny)
- 2013
- 2014 – Chór Diecezji Australijskiej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej Zagranicą z Croydon, Sydney (Australia)
kategoria chórów amatorskich świeckich
edytuj- 2002 – Chór Żeński „Rustiko” ze Skopje (Macedonia)
- 2003 – Chór „Gloria” Republikańskiego Kolegium Muzycznego im. St. Niagi z Kiszyniowa (Mołdawia)
- 2004 – Chór „Psalmodia” Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (Polska)
- 2005
- Chór „Widrodżennia” z Krzywego Rogu (Ukraina)
- Akademicki Chór Państwowego Uniwersytetu w Omsku (Rosja)
- 2006
- Chór Akademicki Politechniki Częstochowskiej „Collegium Cantorum”
- Chór Szkoły Muzycznej w Dyneburgu (Łotwa)
- 2007 – Akademicka Kapela Chóralna Narodowego Technicznego Uniwersytetu Ukrainy “Politechnika Kijowska” (Ukraina)
- 2008
- Akademicki Chór „Mozaika” Państwowej Uczelni Muzycznej z Mohylewa (Białoruś)
- Chór Kameralny Akademii Medycznej z Wrocławia
- 2009
- Studencki Chór „Cantus Juventae” Państwowego Uniwersytetu Lingwistycznego z Mińska (Białoruś)
- Żeński Chór „Lira” Państwowego Uniwersytetu Mołdawii z Kiszyniowa (Mołdawia)
- 2010
- Chór Uniwersytetu Warszawskiego z Warszawy (Polska)
- Chór Kameralny „Salutaris” z Mińska (Białoruś)
- 2011 – Żeński Chór Młodzieżowy „Oriana” z Odessy (Ukraina)
- 2012
- Chór „Pro musica” Uniwersytetu Wileńskiego z Wilna (Litwa)
- Chór Akademicki Politechniki Warszawskiej z Warszawy (Polska)
- 2013 – Chór Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku (Polska)
- 2014 – Ludowa Kapela Chóralna Państwowego Uniwersytetu z Mińska (Białoruś)
kategoria chórów zawodowych kameralnych
edytuj- 2002 – Chór „Cantemus” z Mińska (Białoruś)
- 2003 – Chór Męski „Radziwiły” Parafii pw. Ikony Matki Bożej „Wsiech Skorbiaszczich Radost'” ku Czci Ofiar Czarnobyla z Mińska (Białoruś)
- 2004 – Chór Kameralny „Legenda” z Drohobycza (Ukraina)
- 2005 – brak zespołów w kategorii
- 2006 – Bizantyjski Zespół Męski „Św. Efraim” z Budapesztu (Węgry)
- od 2007 roku –kategoria nie istnieje
kategoria chórów zawodowych
edytuj- 2002 – Chór Kameralny „Brevis” z Wilna (Litwa)
- 2003 – Chór Kameralny Konserwatorium Moskiewskiego im. P. Czajkowskiego w Moskwie (Rosja)
- 2004 – Chór Prawosławny Bractwa im. Arcystratega Michała w Mińsku (Białoruś)
- 2005 – Kameralny Chór „Kredo” z Kijowa (Ukraina)
- 2006 – Chór Kameralny Narodowego Teatru Opery i Baletu im. K. Bajsieitowej z Astany (Kazachstan)
- 2007
- 2008 – Chór Radia i Telewizji Mołdawii „Mołdowa” – Kiszyniów (Mołdawia)
- 2009 – Państwowa Akademicka Kapełła Chóralna Rosji im. A. Jurłowa z Moskwy (Rosja)
- 2010 – Kijowska Męska Kapela Chóralna im. L. Rewuckiego z Kijowa (Ukraina)
- 2011 – Chór Kameralny Filharmonii z Astany (Kazachstan)
- 2012
- Kameralny Chór „Woskriesinnia” z Iwano – Frankowska (Ukraina)
- Chór „Preludiu” Narodowego Centrum Sztuki z Bukaresztu (Rumunia)
- 2013 – Akademicki Kameralny Chór Państwowej Filharmonii z Kostromy (Rosja)
- 2014 – Kameralny Chór „Sofia” z Kijowa (Ukraina)
kategoria chórów uczelni muzycznych
edytuj- 2007
- 2008 – brak zespołów w kategorii
- 2009 – Chór Studentów Sankt-Petersburskiego Konserwatorium im. N. Rimskiego-Korsakowa z Sankt-Petersburga (Rosja)
- 2010
- Chór „Collegium Musicum” Państwowego Uniwersytetu Sztuki z Belgradu (Serbia)
- Żeński Chór Państw. College’u Muzycznego im. N.A. Rimskiego – Korsakowa ze St.Petersburga (Rosja)
- 2011 – Akademick Chór Rosyjskiej Akademii Muzyki im. Gniesinych z Moskwy (Rosja)
- 2012 – brak zespołów w kategorii
- 2013 – Akademicki Chór „Soniacznyj Strum” z Mikołajowa (Ukraina)
- 2014 – Chór Akademicki College’u Muzycznego przy Konserwatorium Moskiewskim (Rosja)
kategoria chórów dziecięcych
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Historia Festiwalu. [dostęp 2014-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-07)].
- ↑ J. Klimowicz: Cerkiewne chóry na dwa głosy. Gazeta Wyborcza Białystok, 2012-07-20. [dostęp 2014-01-30].
- ↑ a b Skrótowa informacja o Festiwalu. [dostęp 2014-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
