Bank Światowy

Bank Światowy
*The World Bank*
	; Siedziba Banku Światowego w Waszyngtonie
Język roboczy	angielski
Siedziba	Waszyngton
Członkowie	189 państw
Prezes	Ajay Banga
Utworzenie	1944
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Bank Światowy (ang. World Bank) – instytucja finansowa, która rozpoczęła działalność jako efekt postanowień konferencji w Bretton Woods z lipca 1944^[1], podobnie jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Główną przesłanką dla jego stworzenia była chęć odbudowy zniszczonych II wojną światową krajów Europy i Japonii. Istotnym celem statutowym było wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki. Instytucja zrzesza 189 krajów członkowskich a jej siedzibą jest Waszyngton.

Termin Bank Światowy odnosi się do dwóch z pięciu wyspecjalizowanych agencji ONZ, działających razem w Grupie Banku Światowego:

Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (ang. The International Bank for Reconstruction and Development)
Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (ang. The International Development Association).

Powszechnie używa się tego terminu na określenie jedynie banku. Pozostałe trzy agencje działające w ramach Grupy Banku Światowego to:

Bank Światowy wspiera rozwój gospodarczy w biedniejszych państwach świata poprzez doradztwo i długoterminowe pożyczki^[2]. Nie jest bankiem w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zapewnia długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw publicznych (po otrzymaniu gwarancji rządowych), dotacje, pomoc techniczną – wszystko do celów walki z ubóstwem i finansowania rozwoju takich dziedzin życia społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja, ochrona środowiska czy też rozbudowa infrastruktury. W zamian za to wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją, rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego.

Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych długów oraz dzięki emisji obligacji na światowych rynkach kapitałowych.

Prezesi Banku Światowego

Prezesami Banku Światowego byli zawsze obywatele USA.

Eugene Meyer (czerwiec 1946–grudzień 1946)
John J. McCloy (marzec 1947–czerwiec 1949)
Eugene R. Black (1949–1963)
George D. Woods (styczeń 1963–marzec 1968)
Robert McNamara (kwiecień 1968–czerwiec 1981)
Alden W. Clausen (lipiec 1981–czerwiec 1986)
Barber Conable (lipiec 1986–sierpień 1991)
Lewis Thompson Preston (wrzesień 1991–maj 1995)
James Wolfensohn (1 lipca 1995–30 czerwca 2005)
Paul Wolfowitz (1 czerwca 2005–30 czerwca 2007)
Robert Zoellick (1 lipca 2007–czerwca 2012)
Jim Yong Kim (1 lipca 2012–31 stycznia 2019)
David Malpass (9 kwietnia 2019–1 czerwca 2023)^[3]^[4]
Ajay Banga (2 czerwca 2023—)^[5]

Kredyty Banku Światowego dla Polski

Warszawskie Centrum Finansowe, siedziba banku w Polsce (2006)

Skalę kredytów, jakie zostały skierowane do Polski z Banku Światowego w latach 90. XX w., przedstawia następująca tabela^[6]:

Kredyty Banku Światowego dla Polski w latach 1990–1999
Projekt	Rok	Kwota (mln USD)
Projekty zakończone
Pożyczka Dostosowania Strukturalnego	1990	300
Eksport Agroprzemysłowy	1990	100
Rozwój Zasobów energetycznych	1990	250
Rozwój Eksportu Przemysłowego	1990	260
Transport 1	1990	153
Pomoc techniczna w Zakresie Środowiska Naturalnego	1990	18
Telekomunikacja 1	1991	120
Rozwój Rolnictwa	1991	100
Rozwój Instytucji Finansowych	1991	200
Rozwój Przedsiębiorstw Prywatnych	1992	50
Dostosowanie Przedsiębiorstw i Instytucji Finansowych	1993	450
Dostosowanie Sektora Rolnego	1993	300
Rozwój Lasów	1993	146
Redukcja Długu i Obsługi Długu	1994	170
Projekty realizowane (stan na rok 2001)
Usługi i Promocja w Zakresie Zatrudnienia	1991	100
Restrukturyzacja i Prywatyzacja	1991	280
Restrukturyzacja Ciepłownictwa	1991	340
Rozwój Służby Zdrowia	1992	130
Rozwój Mieszkalnictwa	1992	200
Modernizacja Dróg 1	1993	150
Ciepłownictwo w Katowicach	1994	45
Przesył Energii Elektrycznej	1995	160
Wodociągi i Kanalizacja w Bielsku-Białej	1996	21,5
Zarządzanie Portami i Dostęp do portów	1996	67
Finansowanie Gmin	1997	22
Modernizacja Dróg II	1997	300
Projekt Likwidacji Skutków Powodzi	1997	200
Hurtowe Centrum Spożywcze w Gdańsku	1998	15,9
Lubelska Giełda Rolno-Ogrodnicza	1998	11,1
Dostosowanie Górnictwa Węgla Kamiennego	1999	300
Zobowiązania ogółem		4969,5
Pożyczki ogółem netto (pomniejszone o koszty anulowane)		3997,4

Przypisy

↑ Dz.U. z 1948 r. nr 40, poz. 292
↑ Matthew Bishop: Essential economics: an A−Z guide. New York: Bloomberg Press, 2009, s. 335. ISBN 978-1-57660-351-2.
↑ World Bank’s Executive Directors Select David Malpass 13th President of the World Bank Group. The World Bank, 2019-04-05. [dostęp 2019-04-05]. (ang.).
↑ David R. Malpass 13th President of the World Bank Group, April 9, 2019 - June 1, 2023. Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.).
↑ Ajay Banga, 14th President of the World Bank Group. Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.).
↑ Latoszek Ewa, Proczek Magdalena: Organizacje międzynarodowe. Założenia, cele, działalność. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2001, s. 215–217. ISBN 83-7151-451-4.

[1] Dz.U. z 1948 r. nr 40, poz. 292

[2] Matthew Bishop: Essential economics: an A−Z guide. New York: Bloomberg Press, 2009, s. 335. ISBN 978-1-57660-351-2.

[3] World Bank’s Executive Directors Select David Malpass 13th President of the World Bank Group. The World Bank, 2019-04-05. [dostęp 2019-04-05]. (ang.).

[4] David R. Malpass 13th President of the World Bank Group, April 9, 2019 - June 1, 2023. Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.).

[5] Ajay Banga, 14th President of the World Bank Group. Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.).

[:0-6] Latoszek Ewa, Proczek Magdalena: Organizacje międzynarodowe. Założenia, cele, działalność. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2001, s. 215–217. ISBN 83-7151-451-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]