Mateusz Kudła
Mateusz Kudła (ur. 16 września 1991 w Chicago) – polski dziennikarz telewizyjny, reporter, reżyser i producent filmów i seriali dokumentalnych, członek Europejskiej Akademii Filmowej oraz Międzynarodowej Akademii Sztuki i Nauk Telewizyjnych przyznającej międzynarodowe nagrody Emmy.
Data i miejsce urodzenia |
16 września 1991 |
---|---|
Zawód, zajęcie | |
Miejsce zamieszkania | |
Uczelnia | |
Pracodawca |
KRK FILM |
Rodzice |
Anna, Tomasz |
Krewni i powinowaci |
Życiorys
edytujUrodził się 16 września 1991 roku w Chicago w Stanach Zjednoczonych. Jego rodzice, Anna i Tomasz, wrócili do Polski rok później. Posiada podwójne obywatelstwo[1].
Studiował amerykanistykę na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych oraz dziennikarstwo na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie[2].
Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Stowarzyszenia Dziennikarzy RP oraz organizacji Reporterzy bez Granic. Członek Europejskiej Akademii Filmowej[3] oraz Międzynarodowej Akademii Sztuki i Nauk Telewizyjnych przyznającej międzynarodowe nagrody Emmy.[4][5] Współzałożyciel studia filmowego KRK FILM.
Media
edytujPracę w mediach rozpoczął mając 18 lat. Jak wspomina, żeby móc podejść do egzaminów maturalnych musiał korzystać z urlopu w Portalu Onet, gdzie wówczas był fotoedytorem strony głównej.
Z telewizją TVN związany był nieprzerwanie przez 11 lat. Zaczynał w 2010 roku u boku Renaty Kijowskiej. Autor reportaży i materiałów informacyjnych dla telewizji informacyjnej TVN24, przede wszystkim dla programu Fakty po południu i głównego wydania Faktów TVN[6][7]. Przeprowadził rozmowy m.in. z reżyserami Romanem Polańskim[8] i Andrzejem Wajdą[9], byłym prezydentem Bronisławem Komorowskim[10], aktorami Janem Nowickim[11] i Jerzym Stuhrem[12], kompozytorem Michałem Urbaniakiem[13], ocaloną przez Oskara Schindlera byłą więźniarką niemieckich obozów koncentracyjnych Bronisławą "Niusią" Horowitz-Karakulską[14], założycielką Polskiej Akcji Humanitarnej Janiną Ochojską[15] czy perkusistą Marianem Lichtmanem.[16]
Za osiągnięcia dziennikarskie został w 2016 roku nagrodzony przez Stowarzyszenie Dziennikarzy RP, a w 2017 roku nominowany do Nagrody im. Bolesława Prusa[17][18].
Od 2018 do 2020 roku był wydawcą telewizji festiwalowej odbywającego się w Krakowie Międzynarodowego Festiwalu Kina Niezależnego Off Camera[19].
Filmy
edytujJego krótkometrażowym debiutem dokumentalnym był Depozytariusz z 2014 roku (prod. TVN), który prezentowano między innymi na festiwalach filmowych w Los Angeles i Chicago w Stanach Zjednoczonych oraz nagrodzono na festiwalu filmowym w Southampton w Wielkiej Brytanii[20], a także dwukrotnie wyróżniono na amerykańskim The Best Shorts Competition[21].
Za film Ludzie z klisz (prod. TVN) został nagrodzony Złotym Delfinem na Festiwalu Telewizyjnym w Cannes[22] i Złotą Plakietką na Festiwalu Telewizyjnym w Chicago[23].
W 2015 roku zrealizował film dokumentalny Wilczur (prod. TVN) opowiadający historię Jacka Wilczura, członka Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, badacza podziemnego kompleksu Riese i egzekutora Armii Krajowej w Górach Świętokrzyskich.[24][25]
W 2017 roku rozpoczął produkcję filmu Mady o żydowskiej dziewczynce ocalonej przez jego pradziadków od strony ojca, Jadwigi i Stanisława Soleckich[1]. Podczas wojny Soleccy ukrywali na strychu swojego domu w Korczynie Marlenę Wagner[26][27].
W 2019 roku zrealizował film dokumentalny na podstawie wspomnień Dova Landau, byłego żydowskiego mieszkańca Brzeska w województwie małopolskim, byłego więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau i Buchenwald[28][29]. Premiera obrazu wyprodukowanego przez Stowarzyszenie Pamięć i Dialog. Wspólna Historia odbyła się w 77. rocznicę likwidacji brzeskiego getta[30].
W 2022 roku, w związku z nominacją przez Polską Akademię Filmową do Polskich Nagród Filmowych „Orły”, Mateusz Kudła otrzymał zaproszenie i został przyjęty w szeregi Europejskiej Akademii Filmowej.[31]
W 2021 roku ukończył prace nad swoim pełnometrażowym debiutem dokumentalnym – filmem z udziałem Romana Polańskiego i Ryszarda Horowitza pt. Polański, Horowitz. Hometown, którego jest współproducentem i reżyserem[32][33][34][35]. Obraz przedstawia powrót Polańskiego i Horowitza – przyjaciół z krakowskiego getta – do miejsc, które pamiętają z dzieciństwa i młodości[36].
Kudła wraz ze współproducentką Anną Kokoszką-Romer odszukał oraz doprowadził do spotkania Romana Polańskiego z potomkiem chłopów, którzy podczas Holocaustu ukrywali małego Romana w swoim gospodarstwie na podkrakowskiej wsi[37]. Spotkanie skłoniło Romana Polańskiego do złożenia świadectwa w Instytucie Jad Waszem w Jerozolimie, co doprowadziło do przyznania przez Izrael Stefanii i Janowi Buchałom tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[38][39][40][41][42][43].
Twórcy filmu zidentyfikowali również amerykański samolot, który został zestrzelony na oczach przyszłego reżysera. Ukrywając się u Buchałów w Wysokiej pod Wadowicami, 11-letni wówczas Roman był świadkiem ostatnich minut lotu bombowca, z którego tuż przed katastrofą wyskoczyli lotnicy na spadochronach. Autorzy dokumentu ustalili, że musiał to być samolot Consolidated B-24 Liberator Hell's Angel zestrzelony przez Niemców 13 września 1944 nad pobliskimi Zygodowicami. Producenci filmu zapoznali Polańskiego ze spisanym przez ocalałych członków załogi raportem, który opisuje ostatnie chwile jednostki[44].
Premiera filmu odbyła się 30 maja 2021 roku w Kinie "Kijów" podczas ceremonii otwarcia 61. Krakowskiego Festiwalu Filmowego w Krakowie[45]. Film został zakwalifikowany do Konkursu Polskiego Festiwalu[46][47]. Podczas festiwalu film zdobył nagrodę publiczności przyznaną przez Magazyn Filmowy SFP[48] oraz wyróżnienie w konkursie polskim[49]. W sierpniu 2021 roku film został zaprezentowany podczas BNP Paribas Dwa Brzegi – 15. Festiwalu Filmu i Sztuki w Kazimierzu Dolnym / Janowcu nad Wisłą, gdzie otrzymał nagrodę publiczności.[50]
20 sierpnia 2021 roku film trafił do dystrybucji w sieciach kin wielosalowych Cinema City, Helios oraz kinach studyjnych i lokalnych, gdzie zebrał w sumie 11 tys. widzów.[51] Od listopada 2021 roku film prezentowany jest przez sieć kanałów telewizyjnych Canal+ Premium[52].
16 marca 2022 roku Polska Akademia Filmowa nominowała Mateusza Kudłę i Annę Kokoszkę-Romer do Polskich Nagród Filmowych „Orły” w kategoriach Najlepszy Film Dokumentalny oraz Odkrycie Roku[53].
Film otrzymał także nagrodę jury „Portrety 2021” przyznawaną przez miesięcznik „Kraków i świat” pod patronatem Prezydenta Miasta Krakowa.[54] Międzynarodowa premiera filmu odbyła na czerwcu 2022 roku na Festiwalu Filmów Polskich w Nowym Jorku, gdzie obraz został uhonorowany nagrodą „Ponad granicami” im. Krzysztofa Kieślowskiego.[55]
YouTube
edytujW maju 2020 roku stworzył kanał YouTube pt. History Hiking, na którym co tydzień prezentuje materiały o tematyce historycznej oraz urban exploration. Kanał w ciągu pięciu miesięcy istnienia przekroczył liczbę 100 tys. subskrybentów zdobywając The Silver Creator Award, a po dwóch latach przekroczył liczbę 300 tys. subskrybentów. Średnia miesięczna oglądalność przekracza milion wyświetleń[56]. Za stworzenie kanału został nagrodzony w grudniu 2020 roku Brązowym BohaterONem oraz Złotym BohaterONem publiczności w kategorii dziennikarz[57]. We wrześniu 2023 roku został nominowany (wspólnie z Maciejem Regewiczem i Łukaszem Herodem) do Grand Video Awards w kategorii Edukacja, nauka technika za reportaż Łowca nazistów.[58]
We wrześniu 2021 roku założył, wspólnie z byłym rzecznikiem prasowym Komendanta Głównego Policji Marka Papały inspektorem Dariuszem Nowakiem, kanał YouTube pt. Kryminalny Patrol, na którym co tydzień prezentuje najciekawsze sprawy kryminalne prowadzone przez polskich i zagranicznych śledczych[59][60].
Od kwietnia 2022 prowadzi Ilustrowany Kanał Codzienny na którym popularyzuje wiedzę historyczną. W publikowanych każdego dnia odcinkach prezentuje najciekawsze wiadomości sprzed kilkudziesięciu lat, głównie z przedwojennych wydań Ilustrowanego Kuriera Codziennego do którego kanał nawiązuje nazwą[61].
W styczniu 2023 założył, wspólnie z aktorką, prezenterką i architektką wnętrz Olimpią Ajakaiye w roli prowadzącej oraz Anną Kokoszką-Romer w roli producentki, kanał Show Room, na którym co tydzień prezentują najciekawsze wnętrza polskich domów oraz porady architektoniczne.[62]
Reżyser
edytuj- Polański, Horowitz. Hometown – prod. KRK FILM (2021)
- Ludzie z klisz – prod. TVN (2017)
- Wilczur – prod. TVN (2015)
- Depozytariusz – prod. TVN (2014)
Nagrody
edytujFilmowe
edytuj- nominacja do Polskiej Nagrody Filmowej w kategorii Najlepszy Film Dokumentalny za Polański, Horowitz. Hometown (Polska, 2022)
- nominacja do Polskiej Nagrody Filmowej w kategorii Odkrycie Roku za Polański, Horowitz. Hometown (Polska, 2022)
- Nagroda publiczności na Festiwalu Filmu Polskiego w Perth za Polański, Horowitz. Hometown (Australia, 2022)
- Nagroda „Ponad granicami” im. Krzysztofa Kieślowskiego na Nowojorskim Festiwalu Filmów Polskich za Polański, Horowitz. Hometown (Stany Zjednoczone, 2022)
- Nagroda jury „Portrety 2021” za Polański, Horowitz. Hometown (Polska, 2022)
- Nagroda publiczności przyznana przez widzów BNP Paribas Dwa Brzegi – 15. Festiwalu Filmu i Sztuki w Kazimierzu Dolnym / Janowcu nad Wisłą za Polański, Horowitz. Hometown (Polska, 2021)
- Nagroda publiczności przyznana przez Magazyn Filmowy SFP podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego za Polański, Horowitz. Hometown (Polska, 2021)
- Wyróżnienie w konkursie polskim Krakowskiego Festiwalu Filmowego za Polański, Horowitz. Hometown (Polska, 2021)
- Złoty Delfin na Międzynarodowym Festiwalu Telewizyjnym w Cannes za Ludzi z klisz (Francja, 2017)
- Złota Plakietka na Międzynarodowym Festiwalu Telewizyjnym w Chicago za Ludzi z klisz (USA, 2017)
- Humanitarian Honorable Mention na Best Shorts Competition Humanitarian Award za Depozytariusza (USA, 2017)
- Nagroda za montaż na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Southampton za Depozytariusza (USA, 2016)
- Award of Merit Special Mention na The Best Shorts Competition za Depozytariusza (USA, 2016)
Dziennikarskie
edytuj- Złoty BohaterON Publiczności w kategorii dziennikarz (Warszawa, 2020)
- Brązowy BohaterON w kategorii dziennikarz (Warszawa, 2020)
- nominacja do Nagrody im. Bolesława Prusa Stowarzyszenia Dziennikarzy RP (Warszawa, 2017)
- Zielona Gruszka za szczególne osiągnięcia dziennikarskie od Stowarzyszenia Dziennikarzy RP w Krakowie (Kraków, 2016)
Inne
edytuj- nominacja do Grand Video Awards w kategorii Edukacja, nauka, technika za reportaż Łowca Nazistów na kanale History Hiking (Polska, 2023)
- Wyróżnienie Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie za Polański, Horowitz. Hometown (Polska, 2022)
- The Silver Creator Award za kanał History Hiking (2020)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Agnieszka Komaniecka: Mateusz Kudła: w tej pracy kocham nieprzewidywalność. Moja Świdnica. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Małgorzata Zachara-Szymańska: Mateusz Kudła (Galeria Studentów IAiSP). YouTube. [dostęp 2021-06-12]. (pol.).
- ↑ Europejska Akademia Filmowa. [dostęp 2022-05-09]. (ang.).
- ↑ Julia Kalęba: Reżyser Mateusz Kudła został przyjęty do Akademii przyznającej Nagrody Emmy. [dostęp 2023-06-15]. (pol.).
- ↑ Anna Piątkowska: Krakowski reżyser w gronie przyznającym prestiżowe nagrody telewizyjne. [dostęp 2023-06-15]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła. Polish Film Festival in Los Angeles. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
- ↑ Mateusz Kudła. krkfilm.com. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: Roman Polański w wywiadzie dla „Faktów”. „Za czym tęsknię w Polsce? Za bliskimi ludźmi, których coraz mniej”. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: Andrzej Wajda kończy 90 lat. W wywiadzie zdradza m.in. dlaczego ufundował muzeum poświęcone sztuce japońskiej. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: "Korsarz" miał misję, wpadł w zasadzkę. Rodzina poprosiła o pomoc Żyda z AK. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: Wywiad z Janem Nowickim. "Do tego żeśmy doszli, czyli krótko mówiąc do pełnego zidiocenia". tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: "Nas przyzwyczajono, że będziemy pod pręgierzem krytyki przez całe życie". Wywiad z Jerzym Stuhrem. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: "To jest zły sen, to co się dzieje". tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: Niusia Horowitz: Zapytali brata, jakie miał zabawki w Auschwitz. Rozwalił się totalnie. TVN24 Go. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: Janina Ochojska o walce z nowotworem. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła: Marian Lichtman w akcji #Hot16Challenge2. tvn24.pl. [dostęp 2021-09-09]. (pol.).
- ↑ Złota Gruszka i Zielona Gruszka. stowarzyszeniedziennikarzyrp.krakow.pl. [dostęp 2018-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)]. (pol.).
- ↑ Nagroda im. Bolesława Prusa 2017. Tygodnik Przegląd. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
- ↑ Katalog Festiwalowy. Off Camera. [dostęp 2019-03-16]. (pol.).
- ↑ Southampton International Film Festival. Southampton International Film Festival. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
- ↑ Winners Award of Merit March 2016. The Best Shorts Competition. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
- ↑ Dokumentalny film z Dolnego Śląska "Ludzie z klisz" z nagrodą w Cannes. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
- ↑ Wielki sukces "Ludzi z klisz" w Chicago. Radio Wrocław. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
- ↑ Wilczur. FilmPolski.pl. [dostęp 2021-06-21]. (pol.).
- ↑ Wilczur. TVN24. [dostęp 2021-06-21]. (pol.).
- ↑ Władysław Bartoszewski: Ten jest z Ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom. 1939–1945. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2013, s. 577-579. ISBN 978-83-240-2790-3. (pol.).
- ↑ The Solecki Family. Jad Waszem. [dostęp 2019-03-16]. (ang.).
- ↑ Dov Landau. Moje Brzesko (2020). Trailer filmu dokumentalnego [online], YouTube [dostęp 2020-09-07] (pol.).
- ↑ W Brzesku powstaje film na podstawie wspomnień Pana Landau [online], Stowarzyszenie "Pamięć i Dialog. Wspólna historia" [dostęp 2020-09-07] (pol.).
- ↑ Mija 77 lat od czasu likwidacji brzeskiego getta [online], Radio RDN [dostęp 2020-09-07] (pol.).
- ↑ Europejska Akademia Filmowa zaprosiła nowych filmowców z Polski. [dostęp 2022-05-10]. (pol.).
- ↑ Roman Polanski Returns to Poland to Shoot Film About His Childhood [online], The Hollywood Reporter [dostęp 2018-06-12] (ang.).
- ↑ Roman Polanski visits site of ghetto where he was held during Holocaust [online], The Times of Israel [dostęp 2018-06-12] (ang.).
- ↑ Testament Polańskiego. Reżyser kręcił w Krakowie film o sobie [online], Dziennik Gazeta Prawna [dostęp 2018-06-12] (pol.).
- ↑ Polański w Krakowie [online], Tygodnik Powszechny [dostęp 2018-06-12] (pol.).
- ↑ Trwają prace nad filmem o dzieciństwie i młodości Romana Polańskiego [online], rmf24.pl [dostęp 2018-06-12] (pol.).
- ↑ Rodzina, która ukrywała Romana Polańskiego. TVN24 Go. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
- ↑ Polanski findet Enkel seiner Retter. Frankfurter Allgemeine Zeitung. [dostęp 2020-10-16]. (niem.).
- ↑ Israel honours Poles who hid Polanski during WWII. RTL Today. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
- ↑ Potomek rodziny Buchałów z Wysokiej, która ocaliła Romana Polańskiego podczas okupacji, otrzymał medal od Izraela. Dziennik Polski. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
- ↑ Roman Polanski honors Poles who saved him from the Holocaust. Associated Press. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
- ↑ "Roman Polański szukał mojej rodziny, chciał podziękować". Portal Onet. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
- ↑ Israel to honour Poles who hid Polanski during WWII. France 24. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
- ↑ Adam Michnik, Jarosław Kurski: Roman Polański do Michnika i Kurskiego: Czego ode mnie chcecie? Cokolwiek powiem, będzie jeszcze gorzej. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Film "Polański, Horowitz. Hometown" miał premierę w Krakowie. Fakty TVN. [dostęp 2021-06-01]. (pol.).
- ↑ Film z Romanem Polańskim i Ryszardem Horowitzem otworzy 61. Krakowski Festiwal Filmowy. Krakowski Festiwal Filmowy. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
- ↑ Film z Polańskim i Horowitzem otworzy 61. Krakowski Festiwal Filmowy. Jewish.pl. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
- ↑ Zwycięzcy 61. Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Krakow Film Festival. [dostęp 2021-06-06]. (pol.).
- ↑ Gala Industry. Pierwsze nagrody 61. KFF. Krakow Film Festival. [dostęp 2021-06-06]. (pol.).
- ↑ BNP Paribas Dwa Brzegi – zwycięzcy plebiscytu publiczności. Dwa Brzegi. [dostęp 2021-08-10]. (pol.).
- ↑ Polański, Horowitz. Hometown - oficjalna strona filmu. [dostęp 2021-09-09]. (pol.).
- ↑ „Polański, Horowitz. Hometown” w stacjach Canal+. satkurier.pl. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
- ↑ Nominacje 24. ORŁÓW- Nagród Polskiej Akademii Filmowej. Polskie Nagrody Filmowe. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
- ↑ Konkurs Portrety 2021. Miesięcznik Krakow. [dostęp 2022-05-09]. (pol.).
- ↑ "Żeby nie było śladów" i "Polański, Horowitz. Hometown" zwycięzcami 17. FFP w Nowym Jorku. Dziennik. [dostęp 2022-06-08]. (pol.).
- ↑ History Hiking. youtube.com. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
- ↑ Łukasz Kazek i Mateusz Kudła. BohaterON. [dostęp 2020-12-15]. (pol.).
- ↑ Poznaliśmy zwycięzców Grand Video Awards 2023. 47 filmów w finale". Grand Video Awards. [dostęp 2023-10-12]. (pol.).
- ↑ Były rzecznik policji Dariusz Nowak założył nowy kanał na YouTubie. Wirtualne Media. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
- ↑ Kryminalny Patrol. YouTube. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
- ↑ Ilustrowany Kanał Codzienny. YouTube. [dostęp 2022-05-23]. (pol.).
- ↑ Była prezenterka TVN i TVP z kanałem na YouTube. Wirtualne Media. [dostęp 2023-03-16]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła. FilmPolski.pl. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
- ↑ Mateusz Kudła. IMDB. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
- ↑ Nowy film twórców "Ludzi z Klisz". Telewizja Sudecka. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Mateusz Kudła w bazie IMDb (ang.)
- Mateusz Kudła w bazie filmpolski.pl
- Mateusz Kudła w bazie Filmweb